KNR 28 september 2016 Prof. dr. M.J.M. Kardol Vrije Universiteit Brussel Immaterieel religieus erfgoed. Goed voor de hedendaagse samenleving?

Presentatie over: "KNR 28 september 2016 Prof. dr. M.J.M. Kardol Vrije Universiteit Brussel Immaterieel religieus erfgoed. Goed voor de hedendaagse samenleving?"— Transcript van de presentatie:

1 KNR 28 september 2016 Prof. dr. M.J.M. Kardol Vrije Universiteit Brussel Immaterieel religieus erfgoed. Goed voor de hedendaagse samenleving?

2 Nederland: een vergrijzende samenleving Deel 1

3 Vergrijzing een lust en een last?  Laag geboortecijfer  Toename levensverwachting  Toename ouderen met aandoeningen  Afname potentiële mantelzorgers

4 Een laag geboortecijfer 1960 : 3,12 2015 : 1,6 Minder kinderen en kleinkinderen. En sterk maatschappelijk beroep op de jongeren.

5 Vergrijzing een lust en een last?  Laag geboortecijfer  Toename levensverwachting  Afname potentiële mantelzorg  Toename ouderen met aandoeningen

6 Huidige leeftijd Levens verwacht ing Vrouw Levens verwacht ing Man 0103,5999,98 510399,24 10102,1998,32 15101,3697,38 20100,5496,50 2599,7195,65 3098,8694,78 3598,0293,90 4097,2193,06 4596,4592,29 Huidige leeftijd Levens verwacht ing Vrouw Levens verwacht ing Man 5095,7591,61 5595,1091,05 6094,5190,59 6594,0290,28 7093,7090,29 7593,6890,70 8094,0691,61 8595,1193,28 9097,2395,89 95100,3799,36 Bron: Duits Bureau voor Statistiek Toename levensverwachting

7 Het verder verhogen van de levensverwachting? Bio-gerontologisch onderzoek: verlenging van het leven

8 Vergrijzing een lust en een last?  Laag geboortecijfer  Toename levensverwachting  Toename ouderen met aandoeningen * Afname potentiële mantelzorg: 1990 - 2030: 30 %

9 Fysieke aandoeningen Hart en vaatziekten Aandoeningen  2011 ruim 20.000 vrouwen overleden (29% van de sterfte)  ruim 18.000 mannen overleden (28% van de sterfte)

10 Aandoeningen COPD (chronisch obstructief longlijden)  4 e doodsoorzaak in de wereld. Nederland: 320.000 mensen  In 80% van de gevallen gevolg van jarenlang roken  15% langdurige blootstelling aan stofdeeltjes tijdens het werk Fysieke aandoeningen

11 Osteoporose  brozere botten: vanaf 40e levensjaar 0,5 % botverlies per jaar: mannen tussen 40 en 80 jr: 20-30% botverlies vrouwen tussen 40 en 80 jr : 40-50% botverlies Aandoeningen Fysieke aandoeningen

12 Artrose  verlies van gewrichtskraakbeen: 197.000 mannen en 353.000 vrouwen in Nederland (= 24 op 1000 mannen en 43 op 1000 vrouwen).  Risico het hoogst op 78-79 jarige leeftijd Aandoeningen

13 Fysieke aandoeningen Kanker  in 2010: - 40% van alle nieuwe patiënten was tussen 60-75 jaar; - 30% van alle nieuwe patiënten was ouder dan 75 jaar Aandoeningen Stock Afbeelding - huidkanker Huidkanker u10989736 Lushpix Stock Images Royalty-vrij

14  55 Plusser heeft gemiddeld 14 sociale relaties  2 x Zoveel kans op overlijden bij geen tot nauwelijks maatschappelijke activiteiten  Eenzaamheid heeft tot gevolg:  depressie  hoge bloeddruk  slecht slapen  hart en vaatziekten  kanker met hogere sterftekans Sociale gesteldheid Sociale situatie

15  12% van de ouderen heeft depressieve klachten  2013: 250.000 mensen met dementie 2050: 500.000 mensen met dementie  Tussen het 65 e en 90 e levensjaar verdubbelt de kans op dementie elke 5 jaar: 1.5% tussen 65 en 69 3% tussen 70-74 6% tussen 75 en 79 enz. Psychische gesteldheid

16 Psychische gesteldheid: dementie

17 De kleine bloedvaatjes in de hersenen

18 Vergrijzing een lust en een last?  Laag geboortecijfer: 1960: 3,12 2060: 1,77  Toename levensverwachting: 100, 150, 175 jaar?  Toename ouderen met aandoeningen  Afname potentiële mantelzorg: 1990 - 2030: 30 %

19 Maatschappelijke kwetsbaarheid in het licht van een participatieve samenleving Deel 2

20 Kwetsbaarheid en participatie: een infrastructurele opgave een sociale,relationele opgave

21 Infrastructurele opgaven Een comfortabele woning ? © R. van den Brand

22 Infrastructurele opgaven: een uitnodigende woonomgeving?

23 Voetgangersoversteekplaatsen Infrastructurele opgaven: oudervriendelijk?

24 Kwetsbaarheid en participatie: een infrastructurele opgave een sociale,relationele opgave

25 Kwetsbaarheid en participatie: Een toenemend beroep op mantelzorg en burenhulp Voor elkaar zorgen, Doodgewoon?

26 Mijn kind heeft steun nodig https://www.youtube.com/watch?v=0DPXXj9nde8 You Tube

27 Kwetsbaarheid en participatie: een relationele opgave Frits de Lange De armoede van het zwitserlevengevoel * De mythe van het voltooide leven Hoe worden we waardig oud?

28 Kwetsbaarheid en participatie: Ontmoetingen: langere levensverwachting en hogere gezondheidsbeleving

29 Ontwikkeling arbeidsparticipatie -Ontwikkeling maatschappelijke diensten Leeftijd Uren inzet  Combinatie van arbeidsparticipatie en maatschappelijke diensten Kwetsbaarheid en participatie: Gemeenschapszorg

30 Kwetsbaarheid en participatie: Hoe ontwikkelen we gemeenschapszorg? Wie het weet mag het zeggen!

31 Gemeenschapszorg Wie het weet mag het zeggen “Als ik zou weten dat morgen de wereld ten onder zou gaan, zou ik vandaag nog een appelboompje planten en mijn schulden betalen”. (Luther) HOOP, VERTROUWEN EN DANKBAARHEID BELANGELOZE TOEWENDING

32 Dank voor uw aandacht ! RB0916