Kappen – Veilig & Gezond Dit lespakket is uitgewerkt door Meer informatie via www.prevent.be/kapper Met de financiële steun van Kappen – Veilig & Gezond Alles wat je moet weten om veilig en gezond aan de slag te gaan als kapper

Inleiding: risico’s in het kapsalon start Rug, schouder, handen, voeten start Bescherming van de huid start Ongevallen start

Risico’s in het kapsalon? Welke activiteiten? Welke risico’s? Wat komt er allemaal kijken bij het beroep van kapper?

Risico’s in het kapsalon? Activiteiten Mogelijke risico’s Wassen Handen blootgesteld aan water, producten Werkhouding Knippen Snijwonden Permanent, etc. Producten Föhnen, krullen, etc. Brandwonden Elektrische risico's

Risico’s in het kapsalon? Omgeving Mogelijke risico’s Vloeren, obstakels, verontreinigingen Vallen, Struikelen, uitglijden Binnenklimaat Temperatuur Tocht, kwaliteit van de binnenlucht (vochtig of droog, geur) Omstandigheden Mogelijke risico’s Contact met klanten Agressie Tijdsdruk Werkuren Avond- en weekendwerk Evenwicht werk/privé

Rug, nek en schouder, handen en pols, benen en voeten Gezondheidsklachten die gedeeltelijk veroorzaakt worden door moeilijke werkhoudingen en rechtstaand werk menu

Rugklachten Oorzaken? Hoe ontstaan rugklachten?

Rugklachten?

Oorzaken van rugklachten Langdurig werken in een slechte, belastende, houding: voorovergebogen, gedraaide romp Langdurig rechtopstaand werken Tillen en verplaatsen van zware of moeilijk te dragen dozen, spullen, enz.

Hoe werkt de rug? Rug: wervelkolom  wervels, tussenwervelschijven De tussenwervelschijf heeft een zachte kern in een omhulsel van kraakbeen

Hoe werkt de rug? Krommen, draaien, van de rug drukt de tussenwervelschijven samen Beschadigingen aan de tussenwervelschijven veroorzaken pijn

Bescherm jezelf Neem steeds een goede werkhouding aan Wissel regelmatig van houding Buig bij het werken niet te ver voorover Gebruik kapperstoeltje/-krukje om werk in gebogen houding te vermijden Stel de wasbakstoel en de (pomp)stoel van klant steeds op de juiste hoogte in Werk dicht bij de klant, maar ook niet te dicht (holle rug)

Bescherm jezelf Sta altijd recht naar de klant toe en niet met een gedraaid bovenlichaam Vraag, indien het nodig is, aan de klant om in een andere houding te gaan zitten Kijk nu en dan eens naar jezelf in de spiegel om te zien of je werkhouding goed is Trek comfortabele schoenen aan

knippen Stel de pompstoel van de klant in op jouw hoogte Blijf onder schouderhoogte Gebruik het kappersstoeltje

Wassen Blijf onder de hoogte van de elleboog

Schouder- en nekklachten Oorzaken? Hoe ontstaan schouder- en nekklachten?

Schouder- en nekklachten

Schouder- en nekklachten Langdurig werken met opgeheven armen (boven schouderhoogte) Langdurig werken met gebogen/gedraaide nek

Bescherm jezelf Tracht steeds een zo neutraal mogelijke werkhouding aan te nemen/Vermijd lang werken in een slechte houding Stel de wasbakstoel en de (pomp)stoel van klant steeds op de juiste hoogte in Werk zo dicht mogelijk bij de klant Vraag, indien nodig, aan de klant om in een andere houding te gaan zitten

Bescherm jezelf Werk steeds met de ellebogen laag (verkramping voorkomen) Vermijd absoluut het werken met de handen boven schouderhoogte Laat zoveel mogelijk tussendoor even de bovenarmen zakken om uit te rusten

Hand- en polsklachten Oorzaken? Hoe ontstaan hand- en polsklachten?

Hand- en polsklachten

Hand- en polsklachten Repetitieve bewegingen van vingers, handen, polsen (bv. knippen, aanbrengen krulspelden, brushen, ...) Regelmatig/langdurig werken met pols uit neutrale houding Veel kracht zetten op vingers, handen, polsen

Bescherm jezelf Tracht zoveel mogelijk te werken met je polsen in een neutrale houding Vermijd het teveel buigen van de polsen Föhn met rechte pols Houd het kappersmateriaal niet te krampachtig vast Maak ook eens af en toe andere bewegingen met de handen en laat ook de duim eens rusten door die uit het oog van de schaar te halen

Klachten aan benen en voeten Oorzaken? Hoe ontstaan klachten aan benen en voeten?

Klachten aan benen en voeten Algemene oorzaak: lang rechtop staan Overbelasting van de voet (acuut/chronisch) Slecht schoeisel Overgewicht Zware, pijnlijke vermoeide benen: stoornissen in de bloedsomloop van de benen, door slechte werking van aderkleppen Warmte Dragen van te hoge hakken

Bescherm jezelf Blijf niet stilstaan, loop af en toe eens rond, of wiebel heen en weer om het gewicht van het ene naar het andere been te verplaatsen Gebruik een kapperskrukje (kappersfiets) Rust in de pauzen en na de dagtaak met de benen omhoog Probeer overgewicht te vermijden

Draag goede schoenen en… Met een lage brede hak (max. 3 cm hoog) die steun geven Met isolerende (vooral op stenen vloer) en vochtwerende zolen met antislipprofiel Gesloten schoenen, bij voorkeur met veters (om het binnendringen van haren te voorkomen) Bij het staan moeten, zowel bij de hiel als bij de tenen, enkele mm ruimte overblijven als afrolruimte voor de tenen

Beweeg! Soepelere spieren en gewrichten Meer spierkracht Betere uithouding Meer weerstand tegen stress Bescherming van het cardiovasculair systeem Onder controle houden van je lichaamsgewicht Minder rugpijn menu

Bescherming van de huid Huidproblemen, vooral aan de handen door contact met producten menu

Huidproblemen Vooral de handen lopen gevaar Voortdurend in aanraking komen met water, shampoos en zepen, haarproducten, instrumenten, enz. De huid raakt beschadigd, dringen ongewenste stoffen het lichaam binnen en zo ontstaan hardnekkige huidproblemen

Oorzaken van huidproblemen Haarcosmetica: chemische producten in: Kleur- en ontkleuringsproducten Permanentvloeistoffen en straighteners Verzorgingsproducten Styling en finishingproducten

Oorzaken van huidproblemen Water, nat werk, deshydratatie: door Haar wassen Producten uitspoelen Permanentvloeistoffen en ontkleuringsproducten Veelvuldig handen wassen

Oorzaken van huidproblemen Contact met bepaalde stoffen Bijvoorbeeld nikkel in roestvrije scharen

Bescherm jezelf Weet met welke producten je werkt Etiketten: productnaam, ingrediënten, gebruik, … Productbladen: meer uitgebreide informatie per groep van producten

Bescherm jezelf Weet met welke producten je werkt Etiketten: productnaam, ingrediënten, gebruik, … Productbladen: meer uitgebreide informatie per groep van producten

Bescherm jezelf: handschoenen! Kies voor nitril wegwerphand- schoenen zonder latex Plooi boorden om zodat water niet naar armen kan vloeien Wissel handschoenen tussen twee klanten in

Bescherm jezelf Gebruik scharen enz. met kunststofhandvatten om langdurig contact met nikkelhoudende producten te vermijden

Bescherm jezelf: handhygiëne Draag geen juwelen aan de handen waar vocht en cosmetische producten onder kunnen blijven zitten Reinig je handen met neutrale, zachte zeep. Spoel af met heel veel water en droog ze goed af Verzorg huid dagelijks met hydraterende crème om kloofjes te vermijden. Draag een katoenen “onderhandschoen”

Bescherm jezelf: taakverdeling Wissel af tussen ‘nat en droog’ werk. Zonder handschoenen mag je slechts 30 minuten/dag nat werk doen!!! menu

Brandwonden, elektrische risico’s, snijwonden, vallen en struikelen Ongevallen Brandwonden, elektrische risico’s, snijwonden, vallen en struikelen menu

Brandwonden Oorzaken: kappersgereedschap dat warm/heet wordt bv. stijltang, krultang

Wat doen bij een brandwonde? De brandwonde zo snel mogelijk onder stromend water houden Verzorg de wonden met een speciale verzachtende brandwondenzalf Indien er blaasjes op de wonden komen, niet doorprikken, ze beschermen de huid

Elektrische risico’s Risico voor elektrocutie of brand door kortsluiting, contact met stroom Oorzaken: gebreken/beschadigingen aan Elektrische installatie (stopcontacten, schakelaars, zekeringen, snoeren) Elektrische uitrusting (haardroger, droogkap)

Bescherming elektrische risico’s Kijk elektrische apparatuur na voor gebruik. Gebruik nooit elektrische apparatuur met beschadigingen aan snoer of stekker. Gebruik elektrisch materieel niet met vochtige handen Zorg ervoor dat er geen elektrische draden in de weg liggen Hou elektrische draden uit de buurt van warmte- of waterbronnen

Bescherming elektrische risico’s Zet de schakelaar steeds in de 'uit'-stand alvorens de stekker in het stopcontact te steken Zet een apparaat steeds uit voor je het neerlegt of er hulpstuk op plaatst

Snijwonden In het kapsalon wordt snijdend gereedschap gebruikt en zijn heel wat scherpe voorwerpen aanwezig Scharen Scheermesjes Spelden

Bescherming tegen snijwonden Berg scheermesjes onmiddellijk weg in een speciale afvalcontainer Leg scharen en andere scherpe voorwerpen steeds veilig weg (niet uitsteken vanop het tafelblad, karretje,…) Hou de hand en de vingers uit het snijvlak van de schaar Bij het openen van een verpakking snij je van je weg Zorg ervoor dat de scharen steeds goed geslepen en onderhouden zijn

Snijwonde? Toch een snijwonde? Verzorg elke wonde, hoe klein ook, onmiddellijk

Vallen en struikelen, omdat.. Gladde vloer Niveauverschillen Onaangepast schoeisel Doorgangen zijn geblokkeerd (snoeren, spullen, karretjes) Gemorste producten, haren, … op de vloer

Wat kan je doen? Verwijder regelmatig het haar op de vloer Reinig meteen de vloer als er iets gemorst is Plaats geen werkwagentjes of ander materiaal in de doorgangswegen Draag aangepast schoeisel (comfortabel, lage hiel, in goede staat, rubberen zool) menu

Tot slot Welke risico’s vinden we in het kapsalon? Welke beschermende maatregelen heb je leren kennen? Het welzijn van de kapper in het kappersberoep is belangrijk om de job te kunnen blijven doen menu

Bronnen www.coiffure.org (ubk/ucb) RISKTRAINER voor kappers www.werk.belgie.be/WorkArea/DownloadAsset.aspx?id=17 980 SOBANE - Overleggids Déparis: Kapsalons www.werk.belgie.be/publicationDefault.aspx?id=39162 www.safehair.eu www.knappekapper.eu OiRA kappers