Esther Croes, Neeltje Vogels, Tibor Brunt, Raymond Niesink Monitor voor drugsgerelateerde gezondheidsincidenten FADO 12 november 2009 Esther Croes, Neeltje Vogels, Tibor Brunt, Raymond Niesink

Achtergrond Regelmatig (ernstige) drugsgerelateerde gezondheidsincidenten Landelijke registratie en analyse ontbreekt Gevolg: ad hoc analyse van lokale data Interpretatie is onduidelijk: sporadische of vaker voorkomende gebeurtenissen?

Definitie Drugsgerelateerd incident: een drugsgerelateerde acute stoornis waarvoor medische hulp gezocht wordt intoxicaties (lichamelijke en psychische effecten) en onthoudingsverschijnselen ongevallen, suïcides en mishandeling onder invloed van een middel “Drugs”: psychoactieve middelen die voor recreatieve doeleinden worden gebruikt, exclusief alcohol

Doel van de monitor Op continue basis in kaart brengen van acute drugsgerelateerde gezondheids-incidenten om actief ingrijpen mogelijk te maken Creëren van een netwerk van betrokken medische diensten om actuele gegevens uit te wisselen

Doel 1: Dataverzameling Niveau 1: Basisregistratie in ‘peilstations’ Anonieme drugsgerelateerde incidenten in aantal (risico)gebieden voor identificatie van trends Niveau 2: ‘Case finding’ Actieve opsporing en verificatie van identificeerbare meldingen in acute, ernstige situaties, op basis van: incidentele meldingen van medische diensten (al dan niet een peilstation) sterke verdenking op grond van gegevens uit de basisregistratie.

Variabelen basisregistratie (Geanonimiseerde) identificatie: geboortedatum, geslacht, datum incident Gebruikte middel; +/- alcohol Mate van intoxicatie Soort gezondheidsschade intoxicatie / trauma Setting Beloop naar huis / zkh opname / dood

Doel 2: Terugkoppeling Netwerkfunctie met snelle beschikbaarheid van actuele ontwikkelingen (nieuwe middelen op de markt, vervuilingen) inclusief red alert functie Beschikbaar voor alle peilstations, en voor overige relevante instellingen na aanmelding

Doel van de pilot 1. Is een monitor organisatorisch ‘haalbaar’? 2. Is de informatie inhoudelijk juist en volledig? NB de data zijn nooit compleet! 3. Zijn de deelnemers tevreden over de terugkoppeling? 4. Is de red alert functie werkzaam? 4. Mogelijkheid om te evalueren alleen in geval van acute situatie  heeft zich niet voorgedaan!

Pilotregio’s Amsterdam: OLVG, ambulance, GGD politieartsen, SHDA, WHAM Nijmegen: CWZ, ambulance, GGD politieartsen Enschede: MST, ambulance Groningen: UMCG, ambulance EDUCARE + EMS GGD-en en instellingen voor verslavingszorg Jellinek, Iriszorg, Tactus, VNN op de hoogte van pilot ambulance Adam: aanpassing in elektronisch systeem nog niet doorgevoerd, data jan/mrt MST gestart per 1 mrt UMCG zal starten per 1 april

Website Flexibele database (compatibel met meerdere databases; toevoegen nieuwe items) Communicatie / meldpunt / terugkoppeling naar deelnemers Overige info: drugs ABC, relevante adressen, protocollen Website is beveiligd en werkt met verschillende niveaus van toegang

Website

Online invulformulier

Resultaten pilot Januari-juni 2009 Totaal aantal unieke incidenten: 873 Dataverzameling: online invullen (3/14) papieren invulformulier (6/14) leveren van een digitaal bestand (5/14) Kwaliteit: interne dubbele meldingen; LIS Netwerkfunctie

Type drugs per dienst

Type drugs per regio

Conclusies pilot Monitor organisatorisch haalbaar Betrouwbaarheid informatie: interne check betrouwbaar externe check met LIS ziekenhuis betrouwbaar beperkingen samenhangend met opzet Evaluatie: uit feedback blijkt voldoende animo voor voortzetting Voor indicatief beeld van de situatie in NL zijn meerdere regio's en verschillende instanties wenselijk onderrapportage (nooit volledig!) zelfrapportage

Discussie pilot Relatief snel inzicht in cijfers Beste bronnen: ambulance en ziekenhuis, + politieartsen Amsterdam Uitbreiding regio's VOORTZETTING MONITOR

Voortzetting monitor Juli-okt 2009: 489 incidenten

Combinatie met alcohol Geslacht Type incident Mate van intoxicatie Combinatie met alcohol

Gebruikt middel

Aantal middelen

Combinatiegebruik Meest voorkomende combinaties GHB Ecstasy 13 Snuif coke 9 Amfetamine Cannabis 6 5 Paddo's

Leeftijd

Leeftijdsverdeling per middel Gemiddelde leeftijd Cannabis 28,5 Ecstasy 26,1 Amfetamine 29,9 Snuifcoke 30,9 GHB 27,7 Paddo's 25,0 Ketamine 24,6 Basecoke 41,0 Heroïne/ methadon 38,0

Verschillen man-vrouw Type incident: trauma 19% 6% Mate van intoxicatie: matig of ernstig 44% 32% Gecombineerd met alcohol 52% 41%

Locatie / setting

Toerist Middel Regio n=159

Vergelijking tussen middelen 1 GHB Paddo's Ketamine Aantal 102 (21%) 19 (4%) 10 (2%) % man 75 84 90 Combi met andere drug 39% 53% 70% Combi met alcohol 54% 32% 50% Type incident: intoxicatie 96% 84% 90% Mate van intoxicatie: ernstig 42% 10% 40%

Vergelijking tussen middelen 2 Cannabis Ecstasy Amfetamine Aantal 221 (45%) 98 (20%) 25 (5%) % man 71 57 68 Combi met andere drug 16% 41% 68% Combi met alcohol 54% 40% 48% Type incident: intoxicatie 78% 95% 88% Mate van intoxicatie: ernstig 9% 8% 12%

Conclusies Tot op heden geen levensbedreigende incidenten gezien en geen noodzaak voor een red alert Grote verschillen tussen ernst van incident en gebruikt middel Opvallend veel incidenten met GHB

Beperkingen monitor Onderschatting van werkelijke aantallen (hulpverlener en hulpzoeker) Geen toxicologische data Succes afhankelijk van inzet van de vrijwillig deelnemende instellingen