Laaggeletterdheid en werk Ook een zorg voor dit bedrijf

Laaggeletterdheid: wat is het? Onvoldoende kunnen lezen en schrijven Functioneel analfabeet: te weinig vaardigheden om volwaardig mee te draaien in het arbeidsproces Formeel: functioneren op lees- en schrijfniveau 1 en 2 (onderwijsnorm) In het bedrijfsleven: vaak norm 3 en 4 gesteld Veelal lager opgeleide medewerkers

Hoe vaak komt het voor? In Nederland: circa 1,5 miljoen Van de werknemers: circa 15% In ons bedrijf, naar schatting: ... medewerkers In ons bedrijf, bekend aantal: ... medewerkers De schatting van het aantal laaggeletterde mensen in uw organisatie = 15% van het totaal aantal werknemers

Waarom is aandacht voor laaggeletterdheid van belang? Veiligheid Communicatie en informatie Klanttevredenheid Productiviteit Zorggebruik en ziekteverzuim Arbeidsongeschiktheid

1 Veiligheid Het niet kunnen lezen van: Veiligheidsvoorschriften Werkinstructies Bijsluiters/opschriften van materiaal (zoals opslag gegevens bij gevaarlijke stoffen) Met als gevolg: Onveilige situaties

2 Communicatie en informatie Niet kunnen lezen van: Correspondentie algemeen (e-mail/post) Actie/besluitenlijst werkoverleg Bedrijfsnieuwsbrief Roosters /agendaplanning Klantformulieren / orders Functionerings/beoordelingsverslag Loonstrook en bijgesloten informatie

3 Klanttevredenheid Veel communicatie gebeurt schriftelijk of per e-mail. Ook met en over klanten. Als dit niet goed gaat, dan heeft dit effect op klanttevredenheid. Te denken valt aan: Geen antwoord op vraag Verkeerde levering van product of dienst

4 Productiviteit In lijn van klantcontact, als er zaken misgaan door het: niet kunnen lezen van belangrijke informatie of het niet op een bij het bedrijf passende manier (zoals per e-mail) doorgeven van informatie Kan dit effect hebben op de productiviteit. In Engeland is een inschatting gemaakt: “For companies employing 1000 people or more, it has been estimated that poor basic skills could cost as much as 500,000 pounds per year in lower productivity” Bron: Department of Education & Skills, 2004

5 Zorggebruik en ziekteverzuim Uit onderzoek volgt dat gemiddeld genomen mensen die laaggeletterd zijn: Zich minder gezond voelen (20% versus 32% geletterden); Een 6 x hoger risico hebben op hartaanvallen meer zorg gebruiken: ze bezoeken vaker de huisarts dan geletterden (55% versus 42% geletterden) Bron: Universiteit van Amsterdam. Maassen et al, 2006.

6 Arbeidsongeschiktheid Uit onderzoek komt naar voren: 3 x meer kans op arbeidsongeschikt raken Ook nieuw werk vinden is lastiger: 2x meer zo veel laaggeletterden zonder baan dan geletterden 75% van de laaggeletterden heeft geen betaalde baan Bron: Universiteit van Amsterdam. Maassen et al, 2006.

Wat kunnen we als bedrijf doen? Signaleren Erkennen Ondersteunen Opleiden en ontwikkelen

Signaleren Wie hebben problemen Bij welke taken / in welke functies Op welke afdelingen Wat merken leidinggevenden / teamchefs Is laaggeletterdheid eerder aangemerkt bij bedrijfsongevallen of veiligheidsincidenten -> actie: arbobeleid en met name in RI&E -> actie: HR en personeelsbeleid (opleiding en ontwikkeling)

Erkennen Aandacht voor onderwerp vragen Bespreekbaar maken binnen organisatie Op diverse multimediale laagdrempelige manieren -> actie: al inbedden in communicatie hoe we gaan ondersteunen vanuit de organisatie

Ondersteuning Gebruiksvriendelijker maken teksten van werkinstructies, handboeken, procedures etc. Meer vormen van communicatie naast schriftelijke en digitale vorm (zoals video, mondelinge samenvattingen) Ondersteuning van leidinggevenden in herkenning en begeleiding Ondersteuning van hr-beleid (opleiding en ontwikkeling)

Opleiding en ontwikkeling Inbouwen in het eigen werk door schrijf- en leesopdrachten (eenvoudige start, alleen bekend bij directe leidinggevende) Workshops onder begeleiding Taalcursussen voor volwassenen

Succesfactoren Laagdrempelig houden: het onderwerp uit de taboesfeer houden. Multimediaal inzetten Vanuit meer lagen in de organisatie: Direct leidinggevenden Hr / Personeelsbeleid Arbobeleid Vanuit or Gebruikmaken van ambassadeurs: mensen die aan hun laaggeletterdheid gewerkt hebben. dit kunnen ook mensen zijn buiten het eigen bedrijf.