De ondernemende student Hoofdstuk 5Bewust waarnemen & Creatief denken

Dit gebeurt er als je iets of iemand waarneemt: JE GEBRUIKT JE ZINTUIGEN OM INFORMATIE (‘DATA’) TE VERZAMELEN JE VERWERKT DIE INFORMATIE TOT EEN BEGRIJPELIJK GEHEEL JE VERGELIJKT DAT GEHEEL MET WAT JE AAN KENNIS HEBT DEZE VERGELIJKING KAN DE CONCLUSIE OPLEVEREN  Geen afwijking, dit is bekend Wel een afwijking, dit is nieuw: Leuk, plezierig, lekker, etc. Raar, dom, verwerpelijk, etc. 2

Waarnemen is: Selectie van wat er waargenomen KAN worden Niet passief maar ACTIEF Vanuit bestaande kennis, ervaring, patronen. Dit is het zogenaamde REFERENTIEKADER Beoordelen van de waarneming: wel of niet passend bij het referentiekader van de waarnemer. In beide gevallen IETS GELEERD: a. bestaande kennis en ervaring bevestigd b. nieuwe kennis en ervaring EN al of niet als waardevol zien

Patronen in waarneming Waarnemingspatronen zijn handige hulpmiddelen om informatie snel om te zetten in iets wat we begrijpen EERSTE INDRUK in nieuwe informatie zien we iets positiefs of negatiefs, dit bepaalt ons beeld van de persoon of iets anders Een docent verschijnt in de 1 e les met een feestneus op. Wat zegt dat jou over deze persoon?

FIGUUR-ACHTERGRONDwe neigen om onze aandacht te focussen en minder aandacht aan ‘achtergrond’ te schenken persoon met een scheve neus  neus zwarte stippen + 1 rode  rode stip PARTROON VAN GELIJKHEIDlijken mensen of dingen op elkaar, hebben ze gemeenschappelijke kenmerken? We nemen ze als een eenheid waar, horen ze bij elkaar 4 mannen met baard, 1 zonder  groep mannen vrouwen in wit uniform in ziekenhuis  zusters, verpleegkundigen of artsen

PATROON VAN GESLOTENHEID/VOLLEDIGHEID we vullen ontbrekende informatie aan tot een compleet beeld 1 e les: man met kostuum & stropdas komt de klas binnen  dat zal de docent wel zijn, denken studenten Meisje kijkt naar een jongen  zou ze me leuk vinden? denkt hij ‘WAARNEMINGS’-GRAPJE: EEN MAN KOMT EEN SNACKBAR BINNEN. ‘DRIE FRITES, TWEE GEHAKTBALLEN EN EEN FRICANDEL SPECIAAL MET EXTRA UI’, ZEGT HIJ. DE MAN ACHTER DE TOONBANK ZEGT: ‘U BENT BIJ DE MARINE ZEKER?’ DE MAN DIE NET HEEFT BESTELD KIJKT HEM VERBAASD AAN EN VRAAGT: ‘HOE WEET U DAT?’  Weet je het antwoord?

Creativiteit: wat heeft dat met waarnemen te maken? ALLES  DE BEKENDE PATRONEN EN REFERENTIEKADERS DOORBREKEN, ‘OUT-OF-THE-BOX’ DENKEN! ALLES BEGINT MET ‘CREATIEVE’ WAARNEMING OPDRACHT: PAK EEN STUK PAPIER EN TEKEN EEN HEEL BIJZONDERE STOEL, EEN ‘INNOVATIE’!

LIJKT JE STOELONTWERP OP EEN ‘NORMALE’ STOEL (EEN OF MEER POTEN, ZIT- EN RUGVLAK, ARMSTEUNEN)?  Dan heb je je linkerhersenhelft méér gebruikt dan je hersens ter rechterzijde, zie p. 101 HOEZO? Uitleg:je hebt vastgehouden aan een bepaald beeld, een referentiekader (Engels: ‘box’) van wat een stoel is

Moet je op school, in deze opleiding, veel laten zien van out-of-the-box denken? Waarschijnlijk niet. WAAROM NIET? NADRUK OP ‘CONVERGENT’ DENKEN: kennis-en inzicht vragen/opgaven met één correct antwoord, stapsgewijs/logisch redeneren technische vaardigheden, bv. lastechniek, bewerking van allerlei materialen, bediening van machines sociale vaardigheden, bv. omgaan met klachten  geen ruimte voor ‘afwijkingen’

Out-of-the box denken/divergent denken Op 2 momenten belangrijk: 1.Bekijken hoe een probleem in elkaar zit 2.Bekijken welke mogelijke oplossingen er zijn ZOWEL BIJ 1 ALS BIJ 2 MOET ER RUIMTE ZIJN OM ER VERSCHILLEND TEGEN AAN TE KIJKEN Geen probleem met een standaardoplossing, met een beste oplossing volgens logisch redeneren

‘Creatieve’ econoom heeft oplossing voor werkloosheid: alle vrouwen ontslaan Waardevolle creatieve oplossing? NEE! NIET HAALBAAR, NIET REALISTISCH, ONMOGELIJK Zie de 3 e stap in (waardevol/productief) creatief denken, p. 102 CONVERGENT DENKEN: de beste oplossing

Resultaatgerichte creativiteit, p. 107 START open vraag, complex probleem met vele kanten DIVERGENTE FASE zoveel mogelijke oplossingen, verbeelding de vrije loop CONVERGENTE FASEde beste, haalbare oplossing kiezen