De DATATEAM® methode data als inzet voor het werken aan onderwijs, kwaliteit en professionalisering Klaas Pit 16 april 2015
Data als sturingsinstrument (Nog) teveel een zaak van de de bestuurder, de schoolleider en de stafafdeling Vooral met als inzet om beter te kunnen sturen op te sturen thema’s Te vaak geïsoleerde aandacht voor afzonderlijke thema’s
Data als ontwikkelingsinstrument Het werken met data integreren in het schoolbeleid en het primaire proces en dus (ook) naar de docent brengen Data inzetten voor onderwijsontwikkeling, kwaliteit en professionalisering Opbrengstgericht werken = data geïnformeerd en onderzoeksmatig werken verbinden aan opbrengsten
Herkenbaar? Van probleem direct naar maatregelen nemen Maatregel
DATATEAM® methode Acht stappenplan volgens DATATEAM® methode Onderzoekcyclus: van probleemdefinitie naar mogelijke oorzaken, data-analyse en het nemen én evalueren van maatregelen
Werken met datateams: (veel) meer dan werken met data De vraagstelling van het team is richtinggevend Het team voert het onderzoek van A tot Z uit: - professionalisering (onderzoeksvaardigheden) - onderwijs- en kwaliteitsontwikkeling Data efficiënt gebruiken en ermee leren werken: i.s.m. TIG Opbrengsten verbinden met wetenschappelijk onderzoek: UT Kennisdeling in een schoolorganisatie: BMC en UT Begeleiding onderzoeksproces: BMC
Opbrengstgericht werken Gebruik maken van data, zoals toetsen en examencijfers, om het onderwijs te verbeteren Systematisch Analyseren van aanwezige data binnen de school Gegevens gebruiken om het onderwijs te verbeteren Naast externe verantwoording (Inspectie of Vensters voor Verantwoording), data ook en vooral gebruiken voor schoolverbetering.
Datateams Team van 6-8 personen Docenten 1-2 leden schoolleiding Kwaliteitszorgmedewerker (indien mogelijk) Eens per drie weken een bijeenkomst (1,5 uur per keer) Twee jaar begeleiding vanuit BMC en daarna zelfstandig verder Twee doelen: schoolverbetering (onderwijs en kwaliteit) professionalisering
Stap 1: Probleem definiëren Startvraag datateam: met welk specifiek probleem gaan we aan de slag? Welk probleem is belangrijk voor de school? Voorbeelden onderwerpen: Examenresultaten voor een vak Doorstroom 4 – 5 vwo 2F rekenniveau Afstroom klas 2 HV naar 3 TL Data verzamelen om probleem vast te stellen Hoe ‘bewijs’ je dat iets een probleem is? Werkelijkheid komt niet altijd overeen met beeld van de school Datateam formuleert probleemstelling, met hierin: Huidige situatie Gewenste situatie
Probleemstelling: voorbeeld ‘We zijn ontevreden over het aantal doublanten in 4 havo, want we hebben al drie jaar te kampen met een doubleerpercentage van gemiddeld 20%. We willen bereiken dat volgend schooljaar het doubleerpercentage in 4 havo niet meer is dan 15% en het schooljaar daarna maximaal 10%.’
Stap 2: Hypotheses opstellen Brainstorm mogelijke oorzaken Alle mogelijke oorzaken op tafel Input van zowel datateam als collega’s Definitieve keuze voor hypothese Op basis van eigen criteria; bijv. Waar heeft de school de meeste invloed op? Welke hypothese leeft al jaren in de school? Definitief formuleren hypothese Concreet Meetbaar Plausibel
Stap 2: voorbeelden Kwantitatief onderzoek: Kwalitatief onderzoek: Hypothese = concrete, meetbare veronderstelling over de oorzaak van het probleem Voorbeeld: Leerlingen die vaker dan 10 keer per jaar spijbelen, zakken significant vaker voor hun examen dan leerlingen die 10 keer of minder vaak per jaar spijbelen. Kwalitatief onderzoek: Vraagstelling = hoe, wat of waarom vraag naar meningen, ervaringen of gedrag Voorbeeld: Hoe ervaren leerlingen met een NT-profiel de aansluiting onderbouw-bovenbouw op school X?
Handboek Het handboek is opgezet aan de hand van de acht stappen en samen met de scholen ontwikkeld in de afgelopen vier jaren. Het handboek helpt het team om verantwoord onderzoek te doen en ondersteunt de docent in het (verder) ontwikkelen van onderzoeksvaardigheden Twee voorbeelden ter illustratie
Voorbeeld 1
Voorbeeld 2
Contactgegevens Klaas Pit Partner, BMC Advies 06-22661619 klaaspit@bmc.nl