Naar een vraaggestuurd geneesmiddelenbeleid Hoorzitting Kamer en Senaat 25 januari 2005 Dr. Piet Vanden Bussche voorzitter VHP

Geneesmiddelenbeleid Standpunt van huisartsen –Verantwoordelijk voor het grootste aandeel in voorschriften, niet voor de prijs en de terugbetalingvoorwaarden ervan –beleid dat interfereert met ons dagdagelijks werk Standpunten VHP: –Democratisch verkozen orgaan van de huisarts in Vlaanderen

Geneesmiddelenbeleid Inleidend : plaats van huisarts Huidige situatie en problematiek Risico’s van enkele recente evoluties Mogelijke oplossingen

Medicatievoorschrift “standpunt arts” Met welke regels zijn artsen vertrouwd?

Patiënt – gebruiker Arts – voorschrijver Apotheker – afleveraar Ziekenfonds Maatschappij – financier Maatschappij – financier RIZIV Groothandel – verdeler Pharma-industrie - producent E.B.M. Ethiek Deontologie Vrije markt – Concurrentiële omgeving – promotie en reclame

Patiënt – gebruiker Arts – voorschrijver Apotheker – afleveraar Ziekenfonds Maatschappij – financier Maatschappij – financier RIZIV Groothandel – verdeler Pharma-industrie - producent E.B.M. Ethiek Deontologie Vrije markt – Concurrentiële omgeving – promotie en reclame

Aanbodsgestuurd beleid Dure medicatie Ondoorzichtige prijssetting en regelgeving Ontbreken van waardevolle medicaties Wildgroei in generiekenmarkt Dure nieuwe “Me Too” “research”- produkten Nieuwe aanbodsgestuurde ziekten Problematiek ziekenhuisformularia

Prijssetting en regelgeving Industrie verwacht terugbetaling zware researchkosten Prijsverschillen ten opzichte van onze buurlanden: hoe verklaren “Dure medicatie” Prijs: researchkost of promotiekost ? Prijsbepaling op economische zaken, maar sociale zaken betaalt de rekening.

Ontbreken waardevolle medicaties –WHO Model List of Essential Drugs: verschillende medicaties op deze lijst zijn in België niet meer te krijgen! Penicillinesiroop, hydrochloorthiazide, trimetoprim… –Voor andere EBM medicaties op deze lijst zijn in België vaak problemen op het vlak van levering of stock in groothandel Nitrofurantoine…

Wildgroei van generieken Stimulans voor generica onder vorige minister In vrije-markt-wereld wildgroei: – 10 verkoopsvormen diclofenac 50mg – 18 verkoopsvormen van amoxicilline 500mg Huisarts is niet verantwoordelijk voor deze situatie – wordt wel geacht in dit continue bewegend kluwen de beste prijsbewuste keuze te maken

Dure “me too”en innovatie Recente innovatieve producten? –Zelden objectieve meerwaarde ten opzichte van de reeds beschikbare moleculen –Te vaak analoog product in reeds verzadigde markt Ace-inhibitoren, protonpomp-inhibitoren, sartanen –ook risico’s aan nieuwe producten: 2004 vioxx 2003 Hormonale Substitutie in menopauze 2002 lipobay (cerivastatine)

Nieuwe aanbodsgestuurde ‘ziekten’ Ten behoeve van het creëren van aanbod nieuwe medicatie: Onder het mom van ogenschijnlijk onschuldige voorlichtingscampagnes –“Diggy de dermatofiet” –Osteoporose-campagnes –………... Induceren van onnodige angst bij bevolking: –pneumococcenvaccin voor zuigelingen Klaarstomen van nieuw marktsegment

Ziekenhuisformularia Huisartsen schrijven generica voor Ziekenhuisspecialisten zijn gebonden aan ziekenhuisformularia, waar vaak generica geweerd worden Het omschakelen van origineel naar generica en omgekeerd werkt verwarrend (zeker bij oudere patiënten) Imago van specialist + techniciteit in ziekenhuis, brengt huisartsenvoorschrift in diskrediet

Risico’s van recente evoluties OTC (Over The Counter) sector DTCA (Direct To Consumer Advertising) Nieuwe medicaties hoofdstuk IV op specialistisch attest Verschuivende verantwoordelijkheid van arts naar apotheker

Mogelijke oplossingen Motie geneesmiddelenbeleid VHP: 20 / 11 / 2004 –vraaggestuurd werken –Kwaliteitsbeleid – samen met beroepsgroep –Toegankelijkheid van CTG voor huisartsenvertegenwoordiging –Motie VOS VHP

Motie voor vraaggestuurd beleid Principe om Medicatieaanbod te richten op aanwezige vraag en noden –vanuit EBM en richtlijnen –Beschikbaar houden van oudere waardevolle middelen –Gelijkwaardige medicatie voor zelfde indicatie aan zelfde prijs –Correct cijfermateriaal over medicaties – mee beheerd door artsen –Wisselwerking met “OTC” gebeuren

Kwaliteitsbeleid Vertrekken vanuit evidentie : –steun voor onafhankelijke info verzameling –steun voor opmaak richtlijnen en publicatie steun voor implementatie: steeds congruent en multifactorieel –vorming, lok werking –dataverzameling en feed back –media campagnes –onafhankelijke artseninformateurs

Onafhankelijke informatie WVVH richtlijnontwikkeling Minerva project BCFI onafhankelijke informatie via pholia en groen boekje nu ook on line en voor integratie in HA soft ware Vlaamse Kwaliteitscel (VKC) probleem:budget wvvh/bcfi/minerva/VKC versus budget promotie firma’s toch succesvol: antibiotica project

Correcte dataverzameling Zicht op huisartsencijfers versus ziekenhuis noodzakelijk verouderde cijfers: problematiek van de facturatie als bron van cijfers overleg ivm correcte parameters en indicatoren nodig delegatie naar huisartsen zelf maakt link tussen diagnose en therapie mogelijk

Voorwaarden voor succes Participatie van de huisartsengroep zelf –niveau dataverzameling –niveau interpretatie en verslaggeving –niveau implementatie en realisatie deze visie ontbreekt op dit moment (vb trendbreukverhaal in de conventie) –eerder repressief controlerend –sterk top down en riziv gestuurd –bestraffend eerder dan belonend waar men het probeerde was het succesvol

CTG Commissie Tegemoetkomingen Geneesmiddelen Weinig huisartsvriendelijke commissie: Vergaderuur en hoeveelheid werk niet te combineren met huisartsenpraktijk Gebrek aan profesionele ondersteuning eigen huisartsenvertegenwoordiging beschikt niet over de nodige middelen Recent: voorzitter commissie stapt op –Minister volgt niet steeds advies –Zelfs minister van begroting kan “blokkeren” –Waarom nog een adviesorgaan?

Voorschrijven Op Stofnaam als eerste concreet voorbeeld van toepassing motie VHP Beschrijving van voorstel Zes randvoorwaarden van UHAK en VHP

Alle geneesmiddelen met vervallen patent kunnen in aanmerking komen om op stofnaam voorgeschreven te worden. De overheid garandeert ons dat bij VOS in alle apotheken die VOS-geneesmiddelen gelijk zijn. Dit kan door per geneesmiddel een contract af te sluiten met het pharma-bedrijf dat op een openbare aanbesteding het beste aanbod deed. De medicatie wordt in “kliniekverpakking” geleverd aan de apothekers, die het vervolgens naargelang het voorschrift in de gevraagde hoeveelheid in een doosje of zakje aan de patiënt afleveren.

VOS ten allen tijde op VRIJWILLIGE basis EENVOUDIG voorschrijfsysteem Juridisch kader Consequenties: niet louter financiëel Compliance van de patiënten Kwaliteitsgarantie

Voordeel voor de patiënten en de maatschappij Gepersonaliseerde medicatie –betere therapietrouw? afgeleverd door “huis-apotheker” –met juiste ondersteunende informatie in aangepaste hoeveelheid –geen overschot, geen meerdere verpakkingen tegen correcte minimale prijs –door openbare aanbesteding algemeen gekend

VHP-Voorstel * Voorstel DeMotte VOS-voorschrift is voorschrift voor één welomschreven produkt Garantie op kwaliteit van afgeleverde medicatie Garantie op laagste prijs via de openbare aanbesteding VOS-voorschrift is een vrijgeleide voor substitutie aan de apotheker Onzekerheid over welke vorm afgeleverd wordt Nederlands voorbeeld: geen prijsdalingen. Artsen argwanend tegen veredelde substitutie: evolutie naar duurdere producten

Besluit: Concrete voorstellen Openbare aanbesteding voor vervallen patent en noodzakelijke medicatie kwaliteitsbeleid met delegatie van verantwoordelijkheid én middelen naar de huisartsengroep zelf Daartoe erkennen van de huisartsen als autonome partner in onderhandelingen en financiering transparante prijsbepaling en terugbetaling ondersteuning aanwezigheid CTG