Armoede en Sociale uitsluiting op het platteland Resultaten verkenning April 2012

INLEIDING

Rol Samenlevingsopbouw twee sporen leefbaarheid en dorpsparticipatie sociale grondrechten participatief werken pionier aanpak vervoersarmoede: belbus

Bevraging aanverwante sectoren Centra voor Algemeen Welzijnswerk (4) OCMW (4 + 1 rondetafel) Regionaal welzijnsoverleg (2) Sector van Sociale Economie (2) Welzijnsschakels (1) Huisvesting (2) Verenigingen waar armen het woord nemen (2) Deeltijds onderwijs (1) Thuiszorg (2)

Verkenning Regio’s waar SO actief is Westhoek Zuid-Limburg Meetjesland Pajottenland Hageland Daarnaast Provincie Antwerpen: De Kempen

SAMENVATTING RESULTATEN VERKENNING

Overzicht: Resultaten 1 - Doelgroepen en problemen 2 - Aanpak op maat van platteland: strategieën en methoden 3 – Publicaties Samenlevingsopbouw

1- Doelgroepen en Problemen

1.1. Ouderen Vergrijzing: grootste uitdaging 80-plussers alleen en geïsoleerd Mantelzorg onder druk Verborgen armoede Onaangepaste huisvesting Vooroorlogse woningen Pajottenland, Zuid-Limburg Mentale drempel

1.2. Jongeren Groeiende groep probleemjongeren Schoolopleiding niet af Geen perspectief op werk Drugsproblemen Restgroep jarigen Concentratie in sociale woonwijken Generatiearmen

1.3. Multiproblemgezinnen Algemene toename Onderbescherming 1/3 kandidaten sociaal verhuurkantoor financiële dossiers in centrumgemeente fusie ‘76 nog niet verteerd Uithuis zetten Te weinig alternatieven vervoersarmoede sociale economie: nieuwe doelgroepen

1.4. Landbouwers en zelfstandigen Preventieve werking ontbreekt Zelfstandigen (EFREM) Landbouwers: Boeren op een kruispunt Inkomenskloof Schulden & liquiditeitsproblemen Welzijnsproblemen (zelfdoding) (Zelf)organisatie

2 - Aanpak op maat

2.1. Verborgen armoede signaleren Huisartsen Gezins- en thuiszorg Politie Vrijwilligers

2.2. Outreachend Gebrek mobiliteit, vervoersarmoede, mentale en andere drempels Vrijwilligers Intermediairen Huisbezoeken en gezinsondersteuning ‘Zitdagen’ Online hulpverlening

2.3. Laagdrempelige ontmoetingsplaats Inloopcentra Wijkcentrum Dorpshuis Dorpsrestaurant Sociale kruidenier Volkstuinen

2.4. Sociale economie AKSI De Groene Kans

2.5. Regionaal welzijnsoverleg Schaarse en onderbemande voorzieningen Behoefte aan overleg Groepen in kaart brengen Kwesties helder krijgen Creatieve gezamelijke aanpak Teamoverleg binnen eigen organisatie

2.6. Intersectorale samenwerking Illustratie aan de hand van huisvesting CAW en huurdersoverlast SVK Land van Loon en CAW Sonar SVK en sociale economie Woonkwaliteit en scans STEBO Crisisopvang Andere beleidsdomeinen

2.7. Intergemeentelijke aanpak Kleine gemeenten en OCMW’s: geringe budgetten, beperkt personeel 17 OCMW’s in Westhoek rond schuldbemiddeling 7 gemeenten: opvoedingspunt in Lennik Knelpunten: administratieve rompslomp structurele middelen bestuurlijke draagkracht eenduidige visie

Publicaties Samenlevingsopbouw Digitaal rapport Armoede en sociale uitsluiting op het platteland (samenvatting) Digitaal rapport met uitgebreide tekst van interviews TerZake Cahier: Armoede en sociale uitsluiting op het platteland, goede praktijk en beleidsvoorstellen( juni, 2011)