Leerplantoelichting Tweede graad verzorging voeding 8 april 2017 Leerplantoelichting Tweede graad verzorging voeding Brugge 2014 1

‘Het is niet omdat je kijkt naar mensen dat je hen ook echt ziet ‘Het is niet omdat je kijkt naar mensen dat je hen ook echt ziet. Het gaat niet om wat ze hebben of wat ze kunnen, maar om wie ze zijn en wat ze betekenen.’ – Manu Keirse

Bedoeling van leerplantoelichting Antwoorden op uw vragen die bij de eerste lezing en ervaringen naar boven komen Toelichten van leerplan Concretiseren van het leerplan naar dagelijkse les en stage praktijk

Volgorde van de toelichting Kennismaken Historiek Waarom bijsturing? Visie op leren Visie op zorg en dienstverlening Studierichtingsprofiel Geïntegreerde leerplannen Leeswijzer leerplan Servicedocument Kalender Inhoud leerplan

Kennismaken

Kennismaken Drie begeleiders zie ook www.kobrugge.be, websites begeleiding, personenzorg Catherine.vandommele@vsko.be (indirecte zorg) Astrid.meganck@vsko.be (psych. ped. componenten) Karine.willocx@vsko.be (directe zorg)

Kennismaking Wie ben je? Uit welke school? Welk vak of component geef je? Eerste indruk: wat valt goed mee? En waar heb je het, nu nog, moeilijk mee? Waarover wil je vandaag zeker meer weten?

Waarom dit soort leerplan? Componentoverschrijdend en geïntegreerd 8 april 2017 Waarom dit soort leerplan? Componentoverschrijdend en geïntegreerd Veranderingen in onze maatschappij: belang levenslang leren, flexibiliteit, mobiliteit, evoluties in gezondheids- en welzijnszorg… Afstemming onderwijs-arbeidsmarkt, belang van beroepsprofielen kwalificatiegerichte studierichtingen! Veranderingen in denken over leren en onderwijzen: begeleiden van het leren leren, omgaan met kennis …

Waar vind je wat terug? Lessentabel, leerplan, exceldocument en servicedocument, www.vvkso.be Leerlijnen, http://personenzorg.vvkso.be Exceldocument met onderliggende doelen, www.dpbbrugge.be, site begeleiders personenzorg Basisvademecum en mindmaps leerplan, www.dpbbrugge.be, site begeleiders personenzorg

Visie op leren DPB Brugge - 2014

Wat is leren (= veranderen = betekenis geven) En de consequenties voor het onderwijzen Belang van het brein Motivatie = ‘zal ik dit kunnen?’ X ‘is dit belangrijk voor me?’ Feedback (concreet a.d.h.v. smarti criteria met waarom en bijsturing) heeft samen met de juiste lesstart (motivatie, linken …) een groot leereffect Belang van het leren van verschillende leerstrategieën

8-4-2017 8 april 2017 12

Competentieontwikkelend leren (verbond) Competentie = samenhang kennis, vaardigheden, attitudes = handelen in welbepaalde situaties (doen met verstand) Ontwikkelen = groeien in kunde, in competentie, geloof in groei Daarom: samenhang algemene doelstellingen(AD) beroepsgericht gedeelte (geen opsplitsing in vakken, TV-PV,K-V-A) + samenhang met doelstellingen basisvorming

Gevolgen van vernieuwing Leerplannen volgen elkaar direct op Met als gevolg zelfde jargon, kaders, systematiek, groeilijnen … Afstemming tussen en binnen de verschillende jaren =overleg leraren Leerlingen aanspreken op wat ze reeds leerden! Handelen centraal stellen!

Niet vergeten De leraar doet ertoe! Of beter kan het verschil maken door in bepaalde situaties bepaalde dingen te doen of niet te doen … Gun jezelf èn jouw team de nodige tijd Kwaliteit vraagt tijd

Nautilius = voorbeeld van ontwikkeling en verbondenheid Borgen wat er is (helpt ons verder in ontwikkeling) Groeien

INtro Visie op zorg en dienstverlening DPB Brugge - 2014

Intro visie op zorg en dienstverlening = inspirerend Concrete ideeën = marinade, niet een saus

Studierichtingsprofiel DPB Brugge-leerplantoelichting

Studiegebied personenzorg BSO leerplannen tweede en derde graad Wat willen we bereiken met leerlingen op het einde van de rit? Rekening houdend met: studiegebied beroepsprofielen haalbaarheid aantrekkelijkheid …

Studierichtingsprofiel 8 april 2017 Studierichtingsprofiel Jongeren maken kennis met de wereld van de zorg en diensten worden competent op het vlak van de indirecte (groot- en kleinhuishouding) en de directe zorg (zorg en begeleiding van kinderen en volwassenen) ontdekken binnen een aantal contexten hun kwaliteiten, mogelijkheden en interesses in functie van verdere oriëntering naar de directe zorg of indirecte dienstverlening 21

Studierichtingsprofiel Beginsituatie voldoen aan de instapvereisten graag werken met en/of voor mensen belang opsporen van individuele beginsituatie

Studierichtingsprofiel 8 april 2017 Studierichtingsprofiel Consequentie op pedagogisch-didactisch vlak Leerlingen benaderen als totale personen (totale welbevinden en emancipatie) Belang van integraal leren (praktijk-theorie / vakoverschrijdend) Als lerarenteam kiezen voor theoretische kaders die aansluiten bij deze mensvisie (in overleg met lerarenteam derde graad) 23

Uitgangspunten bso personenzorg 8-4-2017 Uitgangspunten bso personenzorg 2de graad vv = zelfzorg, leerlingen kunnen maar voor anderen zorgen wanneer ze eerst hebben geleerd om voor zichzelf te zorgen = mantelzorg waarbij leerlingen de diversiteit aan behoeften en wensen bij gezonde mensen leren kennen en ondersteunen 3de graad vz = professionele zorg en begeleiding bieden rekening houdend met de individuele gebruikers 24

8 april 2017 8-4-2017 Relatie 2de –3de graad Op het einde van de rit kunnen leerlingen 3 verschillende trajecten concretiseren: Verzorging – voeding Verzorging TBZ/zorgkundige Verzorging – voeding Verzorging Kinderzorg Verzorging – voeding Organisatiehulp Organisatieassistentie 25 25

Relatie 2de – 3de graad: ‘Groei’ 8 april 2017 8-4-2017 Relatie 2de – 3de graad: ‘Groei’ Competenties Algemene doelstellingen Algemene doelstellingen Competenties Tweede graad Derde graad Derde graad 1ste leerjaar 2de leerjaar 1ste leerjaar 2de leerjaar 3de leerjaar leerplandoelstellingen leerplandoelstellingen leerplandoel-stellingen 26 26

Context 2° graad Doelgroepen: medeleerlingen 8 april 2017 Context 2° graad Doelgroepen: medeleerlingen gezonde kinderen van 2,5 tot 10 jaar gezonde volwassenen In de situatie van kind en volwassene zijn geen acute veranderingen te verwachten en geen problemen in de communicatie. 27

Context 2° graad Opdrachten: met een lage moeilijkheidsgraad 8 april 2017 Context 2° graad Opdrachten: met een lage moeilijkheidsgraad aan de hand van duidelijke instructies èn criteria = binnen welomschreven opdracht onder directe begeleiding van de leraar 28

8-4-2017 Visie binnen leerplan Vertrekken vanuit christelijk mensbeeld (respect en omgaan met ethische problemen) In verbondenheid Op verantwoordelijke wijze Totaalvisie op zorg en begeleiding vertrekkende vanuit een holistische, emancipatorische en dynamische mensvisie 29

Lessentabel

Tijdsbesteding in leerplan min 16 uur voor 9 AD en 120 LPD Kwaliteitsbewust handelen en componentoverschrijdend werken (seminarie, project, geïntegreerd en participerend werken, AD1, AD9 …): min 2 uur/week Pedagogisch handelen (communicatie, omgang, AD2, 3 en 5): min 3 uur Directe zorg (gezondheid en welzijn, AD4): min 3 uur Indirecte zorg (huishoudzorg, zorg voor leef- en woonsituatie AD6-8): min 5 uur (waarvan 4 u in didactische keuken) Wijze van organiseren is de vrijheid van de school! 10-9-2013

Geïntegreerd leerplan DPB Brugge - 2014

Basisvademecum 1 Leerlijnen van verzorging-voeding (2de graad VV) tot specialisatiejaren leerlijn kwaliteitsbewust handelen leerlijn communiceren leerlijn in team/organisatiewerken leerlijn gezondheid en welzijn leerlijn (ped)agogisch handelen leerlijn indirecte zorg leerlijn oriënteren op de toekomst en levenslang leren 2             Kijkwijzer kwaliteitsbewust handelen 3             Methodisch handelen 4             Communicatieschema 5             Kader om gedrag en sociale interactie te duiden: de relatiewijzer 6             ICF-schema, gezondheidspatronen van Gordon 7             Een maaltijd plannen, voorbereiden en bereiden - actieve voedingsdriehoek 8             Zorg dragen voor lokalen keuken en leefruimte- voor linnen -Sinner cirkel 9             Reflecteren - Schema reflecteren

Vakoverschrijdend geïntegreerd leerplan Samenhang zien tussen verschillende AD’s en LPD Samenhang zien tussen geleerde op school en de toepassing tijdens geïntegreerd werken (cyclisch leren). veronderstelt een vakoverschrijdende planning volgens gekozen ordeningskader door interdisciplinair team Werkvormen: casussen met denk- en doe-opdrachten, simulatieoefeningen, rollenspelen, projecten, observatieopdrachten, … (suggesties bij wenken) rekening houden met schoolcontext: lokalen, aantal lln, studiebezoeken, projecten, thema’s …

Raamplan of vakoverschrijdend jaarplan Teamwerk om te bepalen wie wat en hoe aanbiedt, basis, toepassingen, integratie en evaluatie Inventarisatie via exceldocument Ervaringen? Uitdagingen? Valkuilen?

Integratie op verschillende niveaus 1 tss kennis en vaardigheden en attitudes binnen 1 doel 2 tss onderliggende doelen binnen 1 leerplandoelstelling 3 tss leerplandoelstellingen binnen 1 algemene doelstelling 4 tss verschillende AD’s Voorbeeld?

Leeswijzer leerplan DPB Brugge - 2014

8-4-2017 Hoe leerplan lezen? Algemene doelstelling met context (doelgroepen en situaties) en toelichting (beginsituatie,derde graad, specialisatiejaren en duiding) Ordening via tussentitels Leerplandoelstelling met onderliggende doelen, toelichting en samenhang met andere lpd van het specifiek gedeelte 38

8 april 2017 Hoe leerplan lezen? 9 Oriënteren op beroepen binnen de directe en indirecte zorg en studiekeuze opdracht een maaltijd plannen, 6 Binnen een welomschreven voorbereiden en bereiden lokalen, keuken en leefruimten 7 Binnen een welomschreven zorg dragen voor 8 Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor linnen 4 Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor gezondheid en welzijn 5 Binnen een welomschreven opdracht ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten 3 Binnen een welomschreven opdracht, binnen een klasgroep, in groep werken 2 Binnen een welomschreven opdracht communiceren in een 1-1 relatie 1 Binnen een welomschreven opdracht kwaliteitsbewust handelen 10-9-2013 39

Leerplan Verplicht te volgen 8-4-2017 Leerplan Verplicht te volgen Belang van de werkwoorden (zie lijst achteraan in leerplan) zowel voor het onderwijzen, het leren als voor het evalueren Gebruiker: algemene term Elke AD vindt plaats binnen een welomschreven opdracht Kennisgerichte doelstellingen op 3 niveaus: verduidelijken toelichten aanwenden 40

Concretisering van leerplan Leerplandoel -onderliggend doel- (evaluatie)criteria Rekening houden met beginsituatie lln (leerlijnen …), context school (organisatiemodel, infrastructuur …) Hoe aanbrengen? Pedagogisch didactische aanpak? Scenario? Voorbeeld?

Servicedocument raadplegen

Servicedocument Servicedocument: ondersteunend, tipgevend, informerend … (= advies) Te lezen samen met leerplan (= verplicht) Zal regelmatig aangepast worden

Evalueren zie 2.3 Servicedocument 8-4-2017 Evalueren zie 2.3 Servicedocument Evaluatie = behalen van leerplandoelstellingen - Autonomie van de school Verantwoordelijkheid directie en team VV Evaluatiecriteria (kennis, vaardigheden, attitudes) SMARTI formuleren Fasen Begeleidende evaluatie Beoordelende evaluatie 44

Begeleidende evaluatie 8-4-2017 Begeleidende evaluatie Coaching van de lerende Permanent en continu (feedback en feedforward) Voortgang bijhouden (portfolio met feedback en feedforward door elkaar en derden, evaluatie en reflectie door lln) Los van attest 45

Reflecteren = leerplandoelstelling bij elke AD! 8-4-2017 Model van Korthagen met ervaring opdoen, terugblikken, analyseren, bijsturen, uitproberen Gaat verder en dieper dan evalueren Binnen visie van leerplan en studierichtingsprofiel 46

Beoordelende evaluatie 8-4-2017 Beoordelende evaluatie AD 1-2-3-4-5-6-7-8-9 (120 LPD) in hun samenhang door team Op verschillende momenten door verschillende leraren a.d.h.v. dezelfde criteria Verschillende beoordelingsmethoden Verschillende registratiemethoden Gewicht verschillend per LPD / cluster Team geeft advies i.v.m. bereikte resultaten 47

Beoordelende evaluatie 8-4-2017 Beoordelende evaluatie Tussentijdse evaluaties/rapport: verstaanbaar voor leerlingen en ouders wat is bereikt, wat moet er nog evolueren en hoe… Evaluatie/rapport voor deliberatie: vooraf globale beoordeling door team aan de hand van vooraf afgesproken criteria die niet aan derden meegedeeld worden. 48

DPB Brugge-leerplantoelichting KALENDER DPB Brugge-leerplantoelichting

Samenkomst voor 2de graad verzorging-voeding Overleg per AD Woensdag 5 november 2014:14 uur – 17 uur OLV Hemelvaart- campus Spes Nostra; Sint-Andries Brugge. Gistelse steenweg 440 Overleg coördinatoren Donderdag 15 januari 2015 9 uur- 12 uur DPB Brugge

Leerplan tweede graad verzorging voeding (16 uur specifiek gedeelte) DPB Brugge-leerplantoelichting

AD1 Kwaliteitsbewust handelen 8 april 2017 AD1 Kwaliteitsbewust handelen Visie 1.1 Holistische mensvisie verduidelijken en toelichten 1.2 Werken rond opvoedingsproject van de school 1.3 Respectvol handelen: attitudes! Gedrag begeleiden, evalueren en niet een attitude ‘an sich’ Formuleren als criteria 10-9-2013 52

AD1 Kwaliteitsbewust handelen 1.4 Methodisch handelen (informeren, plannen, uitvoeren en evalueren) 1.5 Milieubewust handelen 1.6 Veilig handelen 1.6 Ergonomisch handelen 1.7 Hygiënisch handelen 1.8 Economisch handelen 10-9-2013

AD1 Kwaliteitsbewust handelen 8 april 2017 AD1 Kwaliteitsbewust handelen Observeren en registreren 1.10 Waarnemen, observeren en registreren 1.11 Belang van observeren toelichten 1.12 Menselijk gedrag observeren en registreren Reflecteren 1.13 Reflecteren over eigen kwaliteitsbewust handelen 10-9-2013 54

AD 2 Communiceren in een 1-1 relatie 8 april 2017 AD 2 Communiceren in een 1-1 relatie Context: Dagdagelijkse gesprekken/gelegenheidsgesprekken In overleg kader kiezen om gedrag en sociale interacties te duiden Visie 2.1 Begrippen m.b.t. communiceren in een 1-1 relatie verduidelijken, toelichten en exploreren 2.2 Relatie maatschappelijke tendensen en communicatie verduidelijken en toelichten 2.3 Communicatie situeren binnen een kader (zie ook AD5) 10-9-2013 55

AD2 Communiceren in een 1-1 relatie 8 april 2017 AD2 Communiceren in een 1-1 relatie Vlot communiceren 2.4 Vanuit een holistische mensvisie respectvol communiceren: Verschillende fasen in de communicatie doorlopen Ik-boodschappen gebruiken Actief luisteren Aandacht hebben voor congruentie Feedback geven en ontvangen Vragen stellen 10-9-2013 56

AD2 Communiceren in een 1-1 relatie 8 april 2017 AD2 Communiceren in een 1-1 relatie 2.5 Op een vlotte wijze communiceren en hierbij gebruikmaken van communicatiemiddelen. 2.6 Afstemmen van de communicatie Reflecteren 2.7 Reflecteren 10-9-2013 57

AD3 Binnen een klasgroep in groep werken 8 april 2017 AD3 Binnen een klasgroep in groep werken Visie 3.1 Begrippen m.b.t. werken in groep verduidelijken, toelichten en exploreren 3.2 Verschillende sociale interacties tijdens het samenwerken situeren binnen een kader om gedrag en sociale interacties te duiden 3.3 Vanuit een holistische visie respectvol communiceren in groep 10-9-2013 58

AD3 Binnen een klasgroep in groep werken 8 april 2017 AD3 Binnen een klasgroep in groep werken Vlot communiceren 3.3 Vanuit een holistische visie respectvol communiceren in groep 3.4 Vlot communiceren en hierbij gebruik maken van communicatiemiddelen 3.5 Afstemmen van de eigen communicatie 10-9-2013 59

AD3 Binnen een klasgroep in groep werken 8 april 2017 AD3 Binnen een klasgroep in groep werken Samenwerken 3.6 Methodisch handelen bij een gedelegeerde en zelfgekozen groepsopdracht 3.7 Samenwerken bij het realiseren van een gedelegeerde en zelfgekozen groepsopdracht Reflecteren 3.8 Reflecteren over het samenwerken in groep 10-9-2013 60

Gezondheidspatronen van Gordon - Gezondheidsbeleving en instandhouding Voeding en stofwisseling Uitscheiding Activiteiten Slaap en rust Waarneming en cognitie Seksualiteit en voortplanting Niet aan bod in AD4 - Zelfbeleving zie AD1, 2 en 5 - Rol en relatie zie AD1 en 5 - Stressverwerking zie AD1 - Waarden en levensopvatting zie AD1 en 9 10-9-2013

AD4 Gezondheid en welzijn 8 april 2017 AD4 Gezondheid en welzijn Gezondheidspatronen van Gordon als structuur Per patroon: anatomie en fysiologie als basis voor derde graad, geen pathologie! - belang van (waarom) en zorg dragen (hoe) voor het menselijk functioneren van de gezonde mens (totale persoon/holisme) - aandacht voor het menselijk functioneren van de leerling zelf (zelfzorg en leefstijl) èn participerende activiteiten 10-9-2013 62

AD4 Gezondheid en welzijn 8 april 2017 AD4 Gezondheid en welzijn Visie 4.1 Begrippen gezondheid en welzijn verduidelijken en toelichten Gezondheid en welzijn 4.2 Gezondheids- en welzijnsbeleid op school verduidelijken en toelichten 4.3 Exploreren en toelichten waar jongeren in eigen regio terechtkunnen met vragen 4.4 Organisatie bezoeken en werking toelichten 10-9-2013 63

AD4 Gezondheid en welzijn EHBO 4.5 In schoolcontext noodsituaties herkennen en gepast reageren als burger 4.6 Hulpinstanties op correcte wijze verwittigen 4.7 In schoolcontext kleine zorgen toedienen Gezondheidsbeleving en in standhouding 4.8 Gezondheidsbeleving en instandhouding verduidelijken en toelichten (thema’s) 4.9 Belang en doel van concrete acties m.b.t. gezondheidsbevordering toelichten 10-9-2013

8 april 2017 4 Gezondheid en welzijn Participeren 4.10 Participeren aan project m.b.t. gezondheidsbevordering, de doelgroep ondersteunen en kennismaken met de wijze waarop deze begeleid wordt Voeding en stofwisseling 4.11 Kenmerken van normale voeding en stofwisseling verduidelijken (spijsvertering, huid en temperatuur) 10-9-2013 65

AD4 Gezondheid en welzijn 8 april 2017 AD4 Gezondheid en welzijn Uitscheiding 4.12 Kenmerken van normale uitscheiding verduidelijken (urine- en darmstelsel) 4.13 Kinderen ondersteunen bij uitscheiding Activiteiten 4.14 Kenmerken mbt normale activiteiten verduidelijken (ademhaling, hart en bloedvaten, bewegingstelsel) 4.15 Kinderen en volwassenen ondersteunen bij activiteiten Slaap en rust 4.16 Kenmerken van normale slaap en rust verduidelijken 10-9-2013 66

AD4 Gezondheid en welzijn 8 april 2017 AD4 Gezondheid en welzijn Waarneming en cognitie 4.17 Kenmerken van normale waarneming verduidelijken (zintuigen, zenuwstelsel) 4.18 Zorg dragen voor hulpmiddelen bij het waarnemen 10-9-2013 67

AD4 Gezondheid en welzijn Seksualiteit en voortplanting 4.19 Kenmerken m.b.t. hormonale invloeden, seksualiteit en voortplanting verduidelijken (hormonaal stelsel) Reflecteren 4.20 Reflecteren over het eigen handelen (leefstijl) t.a.v. gezondheid en welzijn 10-9-2013

AD5 Ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten 8 april 2017 AD5 Ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten Visie 5.1 Vanuit een holistische mensvisie een kader om gedrag en sociale interacties te duiden verduidelijken en toelichten. 5.2 Gedrag bij uitvoering van opdracht situeren binnen een kader om gedrag en interacties te duiden. 5.3 Eigen gedrag situeren binnen bepaalde context en binnen een kader om gedrag en interacties te duiden. 10-9-2013 69

AD5 Ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten 8 april 2017 AD5 Ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten Levensloop 5.4 Verschillende levensfasen binnen de levensloop van de mens exploreren. 10-9-2013 70

AD5 Ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten 8 april 2017 AD5 Ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten Welbevinden 5.5 Het bij zichzelf verduidelijken van een basisemotie, een gedachte, een intentie, een gedrag / handeling. 5.6 Het expressief uitdrukken van een basisemotie, een gedachte, een intentie, een gedrag. 5.7 Kenmerken m.b.t. het lichamelijk, psychisch, sociaal en existentieel welbevinden verduidelijken en toelichten. 5.8 Beïnvloedende factoren (intern en extern) voor het lichamelijk, psychisch, sociaal en existentieel welbevinden verduidelijken en toelichten. 5.9 Verduidelijken hoe men het eigen welbevinden en dat van de anderen kan verhogen 10-9-2013 71

AD5 Ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten 8 april 2017 AD5 Ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten Participeren 5.10 Participeren aan een gepaste vrije tijdsactiviteit, ondersteunen van de doelgroep en kennismaken met wijze waarop deze wordt begeleid. Reflecteren 5.11 Reflecteren over het eigen (ped)agogisch handelen 10-9-2013 72

Algemene leerplandoelstellingen 6-7-8 8 april 2017 Algemene leerplandoelstellingen 6-7-8 Gekozen voor de zelfde ordening van de doelstellingen: Stappen in het handelen: van plannen, voorbereiden tot nazorg Dit betekent dat het ‘handelen’ centraal staat. (kennis aanbieden, vaardigheden inoefenen/herhalen vanuit de stappen die je zet in reële situaties) Belang beeldvorming en waardering i.v.m. huishouding! 10-9-2013 73

AD6 Maaltijd plannen, voorbereiden, bereiden 8 april 2017 AD6 Maaltijd plannen, voorbereiden, bereiden Context: Eenvoudige dagelijkse keuken Keuze voor bereidingswijzen wordt bepaald door context Visie 6.1 Het begrip voedingsvoorlichting in zijn verschillende betekenissen verduidelijken en toelichten 6.2 De relatie tussen maatschappelijke tendensen en maaltijdzorg verduidelijken en toelichten 10-9-2013 74

AD6 Maaltijd plannen … Plannen / Voorbereiden 6.3 Met ondersteuning van een voedingsvoorlichtingsmodel, een maaltijd samenstellen en deze keuze toelichten 6.4 Met ondersteuning van een werkmodel een passende bereidingswijze, materialen en benodigdheden kiezen en deze keuze toelichten Plannen / Voorbereiden – Aankopen en bewaren 6.5 Boodschappen/aankopen doen voor een persoon op basis van een met hem of haar besproken lijstje 6.6 De betekenis van de ingrediëntenlijst, de bereidingswijze, de houdbaarheidsdatum en de bewaarvoorschriften op een verpakking verduidelijken en toelichten 10-9-2013

Plannen / Voorbereiden – Wegen en meten AD6 Maaltijd plannen … 6.7 De aangekochte goederen opbergen en bewaren Plannen / Voorbereiden – Wegen en meten 6.8 Met ondersteuning van een werkmodel de benodigde hoeveelheden van een product afwegen, meten en schatten 6.9 Met ondersteuning van een werkmodel eenvoudige gerechten uit de dagelijkse keuken voor medeleerlingen bereiden en toepassen van bereidingswijzen 6.10 Met ondersteuning van een werkmodel een eenvoudig uit de dagelijkse keukenvoor een doelgroep buiten de klasgroep bereiden en toepassen van bereidingswijzen en 6.11 Met ondersteuning van een werkmodel werken met kleinhuishoudelijke toestellen 10-9-2013

AD6 Maaltijd plannen … 6.12 In het werkveld kennismaken met toestellen uit de groothuishouding en met de context waarin ze worden gebruikt Maaltijd nemen 6.13 Gerechten en dranken presenteren, inschenken en aanbieden 6.14 Samen maaltijd nemen met de klas 6.15 Samen maaltijd nemen met een doelgroep Nazorg 6.16 Een bereiding bewaren 6.17 De vaat wassen (machinaal en met de hand) en opruimen Reflecteren 6.18 Reflecteren over het eigen handelen m.b.t. voedingsgewoonten en maaltijdzorg 10-9-2013

AD7 Zorg dragen voor lokalen, keuken en leefruimten Visie 7.1 Begrippen m.b.t. reinigen en onderhoud verduidelijken en toelichten 7.2 De relatie tussen maatschappelijke tendensen en interieurzorg verduidelijken en toelichten 7.3 De relatie tussen een gezonde leefstijl en reinigen en onderhouden verduidelijken en toelichten Plannen / Voorbereiden 7.4 Vanuit de oriëntatie op vuilheidsgraad, materiaal/grondstof, toepassing en eigenschappen het belang van de voorbereiding van reinigen en onderhouden verduidelijken en toelichten 10-9-23

AD7 Zorg dragen voor lokalen … 7.5 De gegevens op het etiket van een verpakking verduidelijken en toelichten Plannen / Voorbereiden Mechanische energie / actie 7.6 Het belang van de factor ‘mechanische energie/actie’ van het reiniging- en onderhoudproces verduidelijken 7.7 Met ondersteuning van een werkmodel kiezen voor een passend reinigings- en/ of onderhoudsysteem (kleinhuishouding) en deze keuze toelichten 7.8 In het werkveld kennismaken met reiniging- en onderhoudsystemen in de groothuishouding en met de context waarin ze worden gebruikt 10-9-2013

AD7 Zorg dragen voor lokalen … Plannen / Voorbereiden - Chemie 7.9 Het belang van de factor 'chemie' van het reinigings- en/of onderhoudproces verduidelijken 7.10 Met ondersteuning van een werkmodel een passend reinigings- en/of onderhoudproduct kiezen en deze keuze toelichten 7.11 Met ondersteuning van een werkmodel de benodigde hoeveelheden van een product meten en indien nodig oplossen in een correcte hoeveelheid water 10-9-2013

AD7 Zorg dragen voor lokalen … Plannen / Voorbereiden - Temperatuur 7.12 Het belang van de factor 'temperatuur' van het reinigings- en/of onderhoudproces verduidelijken Plannen / Voorbereiden - Tijd 7.13 Het belang van de factor 'tijd' van het reinigings- en/of onderhoudproces verduidelijken Reinigen en onderhouden 7.14 Met ondersteuning van een werkmodel opruimen, verluchten, reinigen en onderhouden van lokalen, keuken en leefruimten 7.15 Kennismaken met de zorg voor planten en kleine huisdieren 10-9-2013

AD7 Zorg dragen voor lokalen … 7.16 In leefruimten een huiselijke sfeer creëren en hiervoor gebruik maken van materialen en benodigdheden Reflecteren 7.17 Reflecteren over het eigen handelen m.b.t. interieurzorg 10-9-2013

AD8 Zorg dragen voor linnen 8 april 2017 AD8 Zorg dragen voor linnen Visie 8.1 Begrippen m.b.t. linnenzorg verduidelijken en toelichten 8.2 De relatie tussen maatschappelijke tendensen en linnenzorg verduidelijken en toelichten 8.3 De relatie tussen een gezonde leefstijl en linnenzorg verduidelijken en toelichten Plannen / Voorbereiden 8.4 Vanuit de oriëntatie op de textiele grondstoffen het belang van de voorbereiding van het reinigingsproces verduidelijken en toelichten 10-9-2013 83

AD8 Zorg dragen voor linnen 8.5 De gegevens op een etiket van verpakking/kledingstuk/linnen verduidelijken en toelichten 8.6 Het belang van de factoren van het reinigingsproces van linnen verduidelijken Plannen / Voorbereiden – Mechanische energie / actie 8.7 Met ondersteuning van een werkmodel kiezen voor een passend reinigings- en/ of onderhoudsysteem (kleinhuishouding) en deze keuze toelichten 8.8 In het werkveld kennismaken met groothuishoudelijke toestellen en met de context waarin ze worden gebruikt 8.9 Met ondersteuning van een werkmodel kiezen voor de passende nazorg en deze keuze toelichten 10-9-2013

AD8 Zorg dragen voor linnen Plannen / Voorbereiden - Chemie 8.10 Met ondersteuning van een werkmodel kiezen voor passende producten en deze keuze toelichten Plannen / Voorbereiden - Temperatuur 8.11 Met ondersteuning van een werkmodel kiezen voor de passende temperatuur van het reinigings- en/of onderhoudsproces en deze keuze toelichten Plannen / Voorbereiden - Tijd 8.12 Met ondersteuning van een werkmodel kiezen voor de passende tijd van het reinigings – en/of onderhoudsproces en deze keuze toelichten 10-9-2013

AD8 Zorg dragen voor linnen Reinigen en onderhouden 8.13 Met ondersteuning van een werkmodel bedden luchten, opmaken en verschonen 8.14 Met ondersteuning van een werkmodel wasgoed sorteren 8.15 Met ondersteuning van een werkmodel wasgoed wassen 8.16 Met ondersteuning van een werkmodel wasgoed ophangen en/of drogen 8.17 Met ondersteuning van een werkmodel wasgoed strijken met verschillende types van strijkijzers 10-9-2013

AD8 Zorg dragen voor linnen 8.18 Met ondersteuning van een werkmodel wasgoed kastklaar maken 8.19 Met ondersteuning van een werkmodel klein verstelwerk aan kledij uitvoeren 8.20 Met ondersteuning van een werkmodel schoeisel reinigen Reflecteren 8.21 Reflecteren over het eigen handelen m.b.t. linnenzorg 10-9-2013

AD9 Oriënteren op beroepen en studiekeuze 8 april 2017 AD9 Oriënteren op beroepen en studiekeuze Leerplandoelstellingen kunnen in samenhang met andere leerplandoelstellingen worden bereikt Onderscheid tussen ‘in contact komen met’ en ‘kennismaken met’ Kennismaken: verkennen van doelgroepen die buiten context van leerplan vallen In contact komen met doelgroepen: meerdere leerplandoelstellingen kunnen worden bereikt m.b.t. doelgroep (participeren) 10-9-2013 88

AD9 Oriënteren op beroepen en studiekeuze 8 april 2017 AD9 Oriënteren op beroepen en studiekeuze 9.1 Kennismaken met verschillende beroepen en hun vereisten en context 9.2 Verduidelijken over welke competenties de beroepsbeoefenaars moeten beschikken 9.3 Kennismaken met doelgroepen binnen de directe en indirecte zorg 9.4 Eigen studiekeuze motiveren vanuit reflectie op eigen mogelijkheden en beperkingen 9.5 De eigen competentiegroei in kaart brengen 10-9-2013 89