Naar een onvoorwaardelijk basisinkomen Stichting De Grote Omwenteling 01/02/2015
Geschiedenis spreekt voor zich “Het doel van de staat moet vrijheid zijn” (Spinoza) Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap (adagium Franse Revolutie) “Alle grote vernieuwingen zijn gecreëerd door mensen die konden werken in vrijheid” (Albert Einstein) “Echte vrijheid kan niet bestaan zonder economische zekerheid en onafhankelijkheid” (US president F. D. Roosevelt) Artikel 25: “iedereen heeft recht op genoeg inkomen om van te leven in welzijn en gezondheid” (Universele Verklaring van de Rechten van de Mens)
Sociaaleconomische situatie in NL per eind 2014 werkloos = 638.000 personen bijstand = 432.000 personen(toenemend aantal langer dan1 jaar) arbeidsongeschikt = 822.000 personen (WIA/WAO/WAZ/Wajong) AOW = 3.160.000 personen studiefinanciering = 732.000 personen Totaal = 5.784.000 personen met een of andere uitkering, plus: -een toenemend aantal mensen valt financieel tussen wal en schip: het sociale vangnet schiet flink tekort (onderzoek van Binnenlands Bestuur) -Ruim 90% van alle huishoudens in NL heeft een sociale voorziening en/of toeslag (CBS) -10% van NL huishoudens leeft op/onder armoedegrens (60%van modaal)=1,4 miljoen mensen -2,3 miljoen huishoudens heeft een betalingsachterstand in maandelijkse betalingen
Onnodige bureaucratie Een voorbeeld van uit de hand gelopen bureaucratie en inefficiëntie: een alleenstaande moeder van 2 kinderen met een deeltijdbaan en een aanvullende bijstandsuitkering ontvangt: -12 verschillende inkomenselementen -van 8 verschillende instanties. -daarvoor moeten 18 formulieren per jaar worden ingevuld en -ontvangt ze 80 verschillende betalingen per jaar! (Bron: Nationale Ombudsman)
De grondbeginselen van een onvoorwaardelijk basisinkomen Drie doelstellingen: 1. financieel-economisch: iedereen krijgt een maandelijks bedrag om een minimum menswaardig bestaan te hebben (huisvesting/voeding/kleding/energie/zorg) plus 2. sociaal-maatschappelijk: een omwenteling ten goede in de maatschappij: van fragmentatie naar verbondenheid, van ongelijkheid naar eerlijk(er) delen, van welvaart naar welzijn en van afhankelijkheid naar sociale vrijheid plus……
3. spiritueel: de Universele Natuurwet van Wederkerigheid Universele symboliek die staat voor: Gelijkheidsbeginsel (zoals vastgelegd in diverse grondwetten) en Gouden Regel (aangeboren moraal) Concept van “thanksgiving” is van alle tijden, culturen en religies Verbinding van complementaire krachten van vrouwelijke Yin en mannelijke Yang energie Stromen= bewegen= leven= creëren & groeien Wederkerigheid is zorg voor elkaar en natuur: niet alleen krijgen maar ook vrijwillig bijdragen. Elke samenleving functioneert als een atoommodel Lemniscaat/ eeuwigheid/ perpetuum mobile
Systeem rechten & plichten Het holistische umfeld van een basisinkomen vereist een systeem- en gedragsverandering gebaseerd op: -een rechtvaardige samenleving -geen vrijheid zonder verantwoordelijkheid -de universele Natuurwet van Wederkerigheid Ander geld&bank stelsel 1. Financieel- economisch Eerlijker belasting- stelsel Fair Trade Systeem rechten & plichten Basis inkomen Transparante democratie 2. Politiek Andere visie op werk/tijd Sociaal onderwijs Ecologisch bewustzijn 3. Maatschappelijk
Gevolgen van “Omdenken” Kernpunten voor omwenteling 1. Fair Trade 2. Ander geld & bankenstelsel 3. Eerlijk belastingstelsel 4. Transparante democratie 5. Systeem van rechten en plichten 6. Sociaal onderwijs 7. Andere kijk op werk en vrije tijd 8. Ecologisch bewustzijn Gewenste systeem- en gedragsverandering 1. Altijd de Gouden Regel toepassen in elke relatie 2. Constante doorstroming i.p.v. accumulatie bij enkelen 3. Meer belasting op winst &consumptie/geen op arbeid 4. Openheid in beleid en 2/3e meerderheid van stemmen 5. Wederkerigheid&delen als fundament van samenleven 6. Meer mens- en natuurgericht: Ken je Zelf & omgeving 7. Zinvolle, interactieve en creatieve zelfontplooiing 8. Houd de bron intact en werk samen i.p.v. ertegen
Huidige situatie inkomens-/armoedegrens in Nederland Bijstandsuitkering één persoon AOW uitkering alleenstaande NIBUD standaard inkomen Minimumloon Armoedesignalement 2013 van CBS & SCP volgens “toereikendheid” Onvoorwaardelijke Basisinkomen 734 Euro netto p.m. alles inclusief 1.058 Euro netto p.m. excl. vakantiegeld 975 Euro netto p.m.excl. sociale participatie 1.020 Euro netto p.m. incl. sociale participatie 1020 Euro netto p.m. excl. vakantietoeslag 1.050 Euro netto p.m. incl. voor 1 persoon 1.410 Euro netto p.m. incl. voor éénoudergezin 1.770 Euro netto p.m. incl. voor echtpaar/1kind Voorstel: 1050 Euro netto p.m. all-in per persoon
Wat betekent onvoorwaardelijk? Voor iedere Nederlandse staatsburger boven 18 jaar (die niet gedetineerd is en permanent in Nederland woont) Zonder verplichting van een van bovenaf opgelegde tegenprestatie Zonder inkomens-, vermogens-, of relatietoets Een vast bedrag netto per maand om een menswaardig minimum bestaan te hebben en te kunnen participeren in de samenleving
Kosten en financiële onderbouwing Totale jaarlijkse kosten OBI Aantal personen vanaf 18 jaar x OBI x12= 13,5 miljoen mensen x 1050Euro x12= 170 miljard Euro Negatieve inkomstenbel. PM Totale kosten 170 miljard Euro Waar komt het geld vandaan? Vervallen van allerlei toeslagen 30 miljard Vervallen huidige AOW 33 miljard Minder sociale uitkeringen(wel KB) 35 miljard Lagere zorgkosten 15 miljard Minder ambtenaren/bureaucratie 16 miljard Hogere winstbelasting 20 miljard Hogere BTW 12 miljard Hogere belasting op vermogens 9 miljard Totale “opbrengsten” 170 miljard Euro* *(op basis van rijksbegroting 2014)
Impact van Onvoorwaardelijk Basisinkomen Individueel fysiek mentaal spiritueel Samenleving economisch politiek sociaal Natuur Invulling basisbehoeften > gezonder Minder schadelijke stress> gezonder Gemiddeld meer vrije tijd> creatiever/inventiever/deelzamer Betere verdeling beschikbaar werk & hogere productiviteit Minder polarisatie en conflicten, minder bureaucratie Hogere kwaliteit van leven en minder conflictrelaties Minder consumptiedrang en natuurmisbruik Betere balans tussen welvaart en welzijn> een gezondere en meer assertieve samenleving
Positieve test in Canada 4 jaar lang in de 70-er jaren in Winnipeg en Dauphin Uitkomst:- armoede verminderde/verdween - gezondheid van burgers verbeterde - mensen gingen/bleven wel werken - minder (huiselijk) geweld en conflicten - studenten haalden betere cijfers
Uitdagingen en mogelijkheden (Internationale)Elite is tegen en gebruikt daartoe alle invloed in geld & middelen Nog onvoldoende eenheid aanhangers Remigratie Nederlanders van buiten NL Europese wetgeving/andere EU landen Immigratie EU burgers “Oneigenlijk”gebruik* Saai/vuil/ongezond werk extra duur Economische concurrentie buitenland * (bijv. deels in buitenland wonen of acht studenten in 1 huis) Mogelijkheden Kracht van meerderheid en eenheid (BIEN+) Voorwaarden en definities helder maken (Financiële) impact nader onderzoeken Onderhandelen en lobbyen Juridisch regelen Regelgeving Rechtvaardig + impact nader onderzoeken Internationale afspraken IMF/EU/VN/ILO
Verschillen van inzicht onder aanhangers Leeftijd: voor iedereen, ongeacht leeftijd of vanaf 18 jaar Aandringen op enige vorm van vrijwillige wederkerigheid of helemaal niet Bepaalde beperkingen voor “oneigenlijk gebruik” of helemaal niet Testen noodzakelijkheid of niet Gefaseerd invoeren in tijd of in bevolkingsdelen
Cruciale verschillen in zienswijze Onjuist visie De staat/overheid geeft maandelijkse uitkering Ik hoef er niets voor terug te doen Juiste visie De samenleving ondersteunt haar leden Ik draag in vrijheid bij naar eigen vermogen
Politieke standpunten Voor Groenlinks en D66: “laat testen uitmaken of het echt kan” Veel kleine, nieuwe partijen die nog niet in het Parlement zitten zoals WVP, BIP en NN-Nu (soms met afwijkende voorwaarden) Tegen VVD: “te duur/onbetaalbaar” PvdA, SP, SGP, CU: “mensen moeten werken voor hun geld” en “er is nu al een goed sociaal stelsel dus waarom veranderen” Universiteit van Gent: ”basisinkomen is meer een politiek dan een economisch probleem”
OBI: hoe waar naar toe? Doelstelling Gefaseerd invoeren van OBI in de samenleving/economie vanaf 2020 Strategie 1. Appelleren aan grote en duurzame voordelen voor gehele samenleving en natuur op korte en lange termijn 2. Duidelijk aantonen dat het financieel wel degelijk realiseerbaar is en mensen blijven werken Tactiek Niet eerst politiek betrekken maar per onderdeel van de maatschappij een toegespitst Voordeelplan maken in samenwerking met verschillende, landelijke organisaties zoals onder andere: ZZP-Nederland, het MKB, zorg- en onderwijsorganisaties, studentenorganisaties etc. Actieplan 1. Oproep tot brede maatschappelijke discussies die leiden tot een platform en principeakkoorden 2. Professionele, financiële onderbouwingen 3. Testen in verschillende gemeenten 4. Een burgerreferendum Helderheid en Eendracht geeft kracht !
“De aarde biedt voldoende om ieders behoefte te bevredigen maar niet ieders hebzucht” (Gandhi)
Een onvoorwaardelijk basis inkomen is Fair Wij gaan ervoor!