Multilevel Governance; tussen coproduceren en bepalen Geert R. Teisman Hoogleraar Bestuurskunde Erasmus Universiteit Rotterdam Wetenschappelijk directeur Platform31 Teamlid NLBW
Een universeel vraagstuk Een nieuw tijdgewricht vereist een nieuw antwoord Effectief handelen Wat is effectief? Effectief is het bereiken van resultaten die gewenst zijn Wat is er nodig om effectief te zijn? Instrumenten die werken Een nieuwe tijd De netwerksamenleving Netwerken leiden tot multilevel governance Netwerken en productieketens over grens publiek-privaat-kennis-particulier heen
Contouren van het nieuwe antwoord Effectieve producten en diensten komen in toenemende mate tot stand in ketens en netwerken Ketens en netwerken ‘zijn niet’, maar worden gevormd en geactiveerd Effectiviteit ontstaat uit het vermogen om ketens te vormen Ketenregie wint aan belangrijk, boven lijnmanagement Ketens en netwerken zijn -meer dan beleidsvorming gewend is - gebaseerd op ketenomkering Verder te brengen vraagstuk staat centraal Dit vraagstuk is meervoudig en niet vast te leggen door een der betrokkenen Posities in ketens en netwerken vereist nieuwe competenties / kwaliteiten In klassieke bureaucratie ontstaat positie uit taak, bevoegdheid en verantwoordelijkheid In ketens en netwerken ontstaat ketenpositie uit erkende meerwaardecreatie
Actuele spagaat: twee werelden bouwen zich op Horizontale coproductie in ketens / netwerken Verticale uitvoering eigen beleid Organiseren en regisseren van coproductie in ketens, die zijn opgenomen in levende netwerken Beleidsevolutie als norm Meerwaardecreatie als toets voor effectiviteit Je voegt iets toe of doet (even) niet mee Multilevel Governance: wederzijdse meerwaardecreatie Je wilt iets krijgen van private sector wat je zelf niet kunt bedenken Organiseren van eigen beleidstraject Heldere beleid Een op een uitvoering; Effectieve overdracht van beleidskern naar uitvoeringsorganisatie Effectieve aansturing decentrale units Strakke aanbesteding met minimale kans of afwijkend gedrag Hebben we gedaan wat vooraf is afgesproken
De gouden toekomst van RWS De eerste organisatie die van het dienen van twee realiteiten haar kerncompetentie maakt Simpel en eenduidig in de ‘front-office’ Complex en coproductief in de ‘backoffice’ Erken dat ordezoekende delen meerwaarde hebben in de front-office Ik ben duidelijk naar minister en Kamer wat ik ga doen Ik maak duidelijk wat ik met publieke middelen ga doen Erken dat complexiteit-erkennende delen meerwaarde hebben in de backoffice Ik bouw effectief met andere overheden, bedrijven, burgers en kennisinstellingen aan hoogwaardige fysiek beheer en verbeteringen in de fysieke systemen Ik ben helder over wat ik kan en doe, wat ik verlang van anderen en hoe ik de verlangens van anderen kan inwilligen
Waarom gouden toekomst geen realiteit wordt Angst Als ik de werkelijkheid ga erkennen is er voor mij geen toekomst Als we zeggen van uitvoering en regio te zijn, dan worden we als DLG letterlijk verscheurd Als ik maar blijf doen wat ik deed, kan het ook niet fout gaan en hoef ik niets uit te leggen Institutionele inertie (organisatiebeeld en functionarisbeeld) We werken toch voor de Kamer, het Kabinet, het kerndepartement Het gaat toch best goed (ontkenning) Het zal mijn tijd wel duren (fatalisme) Hoge inschatting van eigen macht Wij zijn centrale bestuur met ministeriele verantwoordelijkheid en primaat van politiek Wij moeten verantwoording afleggen en dus moeten we doen wat is afgesproken Anderen zijn uit op onze centen, dat moeten we niet laten gebeuren; insnoeren moet
Ben je niet zo druk bezig met je eigen overleven, dat daardoor de kans op overleven kleiner wordt? Potentieel ontnuchterend inzicht
Aanzetten tot een keten-effectieve RWS Ketenomkering: Begin bij vraagstuk dat partijen met elkaar delen Deltaprogramma, Zuidwestelijke Delta, Rode vaart A2 Maastricht Nodig andere partijen uit zich voor zichzelf EN jou in te zetten Omwisselbesluit Ruimte voor de rivier Projecten is cool, programma’s is hot Effectief realiseren wat je al kunt vereist projectmatig werken Effectief meerwaarde creëren vraag programmatisch werken (vernieuwen doe je zelf, maar wel met anderen en in het echt; niet in een veilige droogzwem-parkeerplaats) Effectief RWS is scoren van dubbelsucces De nieuwe gezaghebbendheid Spraakmakend over nieuwe zakelijk beheer en nieuwe ontwikkelend beheer door systeemintegraties (SMART URBAN INFRASTRUCTURES) Je hebt unieke internationale connecties en bedient daarmee de regio