16 september 2003 Risico-analyse IVW/DL & Inspectieprogramma Luchtvaart Paul Terpstra Projectleider Risico-Analyse IVW/DL Cluster O&P

Structuur  Het systeem en afbakening  7 stappen (Onderzoeksdoel)  Resultaten R.A. en Inspectieprogramma  Vragen

JAR-OPS M Maintenance management De Luchtvaartwereld (in Nederland) JAR-147 Trainer technici JAR-FCL Trainer vliegers ICAO Luchthavens ESARR Verkeersleiding JAR-OPS Operator    JAR-145 Onderhouder  JAR-21 Producent JAR-21 Ontwerper BvL IVW

JAR-OPS M Maintenance management De Luchtvaartwereld (in Nederland) JAR-147 Trainer technici JAR-FCL Trainer vliegers ICAO Luchthavens ESARR Verkeersleiding JAR-OPS Operator    JAR-145 Onderhouder  JAR-21 Producent JAR-21 Ontwerper Risico-analyse IVW/DL/Infra (Expert Choice)

JAR-regelgeving vormt basis JAR-OPS M Maintenance management De Luchtvaartwereld (in Nederland) JAR-147 Trainer technici JAR-FCL Trainer vliegers ICAO Luchthavens ESARR Verkeersleiding JAR-OPS Operator    JAR-145 Onderhouder  JAR-21 Producent JAR-21 Ontwerper Risico-analyse IVW/DL/LVT (Expert Choice)

Afbakening Risico- analyse  Alleen gericht op Nederlands erkende (technische) organisaties organisaties actief in de commerciële luchtvaart.  Toezichtdomein: Erkende Technische Bedrijven  Dus niet vliegclubs, zweefvliegen, ballonnen, zakelijk vervoer, luchthavens, militaire luchtvaart, vliegtuigen zelf.  Blijft over: ± 30 operators (+300 vliegtuigen/helikopters) ± 20 ontwerp/productiebedrijven ± 50 onderhoudsbedrijven ± 10 opleidingsinstituten

7 Stappen  Risico-analyse in stappen –Stap 1 Onderzoeksdoel en mogelijke risicofactoren –Stap 2 Begrips- en normbepaling –Stap 3 Effectbepaling –Stap 4 Normtabellen –Stap 5 Score- c.q. faalkansbeoordeling –Stap 6 Berekening risiconiveau –Stap 7 Herverdelen toezichtcapaciteit en -intensiteit –Daarna ‘continu’ proces  Ondersteuning door Expert Choice

Stap 1 Onderzoeksdoel  Bepaal op basis van een risicoanalyse de risiconiveaus van organisaties waar de cluster O&P toezicht op houdt. Op basis van de risiconiveaus moet het mogelijk invulling te geven aan het (her)verdelen van toezichtcapaciteit en inhoud van het toezicht.  Risiconiveau wordt bepaald door de mate waarin risicofactoren worden beheerst en het effect van deze factoren op het risiconiveau.  Risico: ∑ Faalkans x Effect  Faalkans: De mate waarin wordt afgeweken van een norm c.q. mate waarin een risicofactor niet wordt beheerst.  Effect: Is de mate waarin je een risicofactor meeweegt.

Stap 1 Brainstormen

Stap 1 Risico factoren

Stap 2 Begrip en norm  Iedere risicofactor omschrijven (praten over hetzelfde, wat bedoelen we er mee)  Per risicofactor: –de norm bepalen (o.b.v. JAR-regelgeving) –of de situatie waarin sprake is van beheersbaarheid Of: in welke situatie vormt de factor geen risico

Stap 3 Weging factoren  Voor iedere factor bepalen in hoeverre deze meeweegt in het bepalen van het risiconiveau (effect) d.m.v. paarsgewijze vergelijking.

Stap 3 Weging factoren

Stap 3 Factoren met weging (effect)

stap 4 Normtabellen  stap 4: Per risicofactor norm c.q. scoretabel maken o.b.v. een richttabel. Scor e Faalkan s Omschrijving 1000 Factor voldoet beter dan de norm, verbeteringen zijn niet meer mogelijk en/of zijn reeds aangebracht. 8020Volledig conform norm, verbeteringen zijn echter nog mogelijk Voldoet in grote lijnen aan de norm, het nemen van verbetermaatregelen is echter wenselijk Voldoet in beperkte mate aan de norm, het nemen van verbetermaatregelen is noodzakelijk. 2080Voldoet zeer beperkt aan de norm, moet structureel worden herzien Niet beschikbaar, er wordt geheel niet aan de norm voldaan. Tussenliggende scores zijn ook mogelijk.

Stap 5 Meten  Stap 5: Van iedere risicofactor bepalen in hoeverre aan de norm wordt voldaan (per organisatie).  Resultaten komen uit: –Onderzoeken –Integrale inspecties (audits) –Waarnemingen toezichthouder –Beschikbare informatie –Opvragen informatie –Etc.

Stap 6 Risiconiveau  Stap 6: Risiconiveau = ∑ Faalkans x Effect (Expert Choice) –Effecten (stap 3) worden met metingen (stap 5) vermenigvuldigd –Uitkomst is een maat voor de risico’s bij een organisatie.

Stap 7 Toezichtcapaciteit en - intensiteit  Stap 7: Toezichtcapaciteit en –intensiteit afhankelijk van risiconiveau. Hoe hoger het risiconiveau hoe intensiever het toezicht. BedrijfRisiconiveau (0-100) A32 B56 C20 Beperkt - NormaalIntensief ToezichtNormaal - Intensief IPDLIPDL

Inspectieprogramma

 Stap 7: Maar ook aandacht voor de inhoud van het toezicht (thematisch toezicht). Ris. Niv. JAR- 890 JAR- 895 JAR- 900 Org. A Org. B Org. C Org. D Org. E Thematisch toezicht Stap 7 Toezichtcapaciteit en - intensiteit

Tot slot  Instrument om de beperkte toezichtcapaciteit in te zetten.  Toezichtcapaciteit afhankelijk van Risiconiveau  Toezichtarrangement optimaliseren o.b.v. risicofactoren.  Toezichtcapaciteit en -intensiteit: –Uren –Soort toezicht (product, systeem etc.) –Integrale inspecties, specifieke inspecties –Inzet op thema’s –Etc.  Na stap 7: Periodiek (maandelijks, jaarlijks, per erkenningsperiode???) opnieuw risico-analyse uitvoeren.

Risico…  Een voorbeeld… ?VRAGEN?