Vitale opgaven voor de Stad bestuursvergadering ZON, 4 febr. 2014 Annerieke Halff, Bea van Voorthuizen, Herman Swen

De onderneming “Zaanstad”

Inkomsten gemeente

Uitgaven gemeente naar thema 35% subsidies 30% programmalasten 16% apparaatlasten (1100 fte: -15 a -20%)

Bezuinigingsopgave

Beïnvloedbaar budget Zaanstad 36% autonome uitgaven Cultuur, Klimaat, Sport, etc. 41% wettelijke taak met beleidsvrijheid Handhaving, Wmo 23% wettelijke taak met wettelijk bepaald niveau Basis onderhoud openbare ruimte, Bevolkingsadministratie

Verkenning Vitale Opgaven voor de Stad

Startpunt “Zaans Evenwicht” (2009) Ambitie: werken aan een toekomstbestendige stad, door meer diversiteit in werkgelegenheid, voorzieningen en inwonersgroepen. Doel: aantrekkelijk vestigingsklimaat voor inwoners en bedrijven. Krachten benutten: historisch en nieuw erfgoed, de verbinding met de metropoolregio, het gevarieerde en waterrijke landschap, de unieke mix van wonen en werken en het ondernemerschap dat de Zaankanters kenmerkt. Inwoners, partners in de stad en de gemeente werkten in de afgelopen periode aan deze opgave.

Onderweg verandert er veel In de afgelopen bestuursperiode: Aanzienlijke bezuinigingen overheid Nieuwe taken voor gemeenten: jeugdzorg, zorg en ondersteuning, participatie Inclusief doelstelling om efficiencykorting te realiseren De wereld verandert in ruimtelijk-economisch en maatschappelijk opzicht

Aanleiding verkenning Vitale Opgaven Verkenning “Vitale Opgaven voor de Stad”: nadenken over vraagstukken in de periode 2014-2018, waarop een antwoord geformuleerd zou moeten worden door een nieuw bestuur. Toekomst verkennen Rekening houden met veranderende wereld in economisch en maatschappelijk opzicht (trends en ontwikkelingen) Startpunt blijft “Zaans Evenwicht”

Omgevingsscan: ontwikkelingen in Zaanstad

Veranderende verhoudingen De zelforganiserende samenleving? Nieuwe maatschappelijke realiteit: verhouding overheid-bedrijfsleven-samenleving verandert Van verzorgingsstaat, naar sociale samenleving Van ruimtelijk geordende staat, naar zich organisch ontwikkelende samenleving

En waar leidt dat dan toe? Een nieuw sociaal weefsel? Doorkijk Vitale Opgaven Minder overheid Minder en deels andere regels Meer zelf en samen doen Van kwantiteit naar kwaliteit: o.a. wonen, bereikbaarheid Het Nieuwe Werken, Nieuwe Winkelen (of lege kantoren, lege winkels?) En de Nieuwe Economie? Transformatie van werkgebieden? Andere en/of kleinschaliger organisaties, bedrijven Een ander soort arbeidsmarkt Andere gebiedsontwikkeling: tijdelijk, organisch Maar ook grootschalig spelen; verbinding met metropoolregio als motor

Consequenties De gemeente werkt aan: Basis op orde: voorzieningen (sport, onderwijs, cultuur, openbare ruimte, etc.) basis op orde, gebruiker meer eigen verantwoordelijkheid voor vitaliteit. Deels wettelijk verplicht. Prioriteiten stellen: focus bepalen voor gemeentelijke inzet: kansen of juist risico’s (naar gebieden, wijken, doelgroepen, etc.) Beïnvloedbare ruimte De kunst van het loslaten…: minder regels, minder sturing (risicotolerantie?) …én van het vasthouden: netwerken, samenwerken

Denkraam rol van de overheid Denkraam Stedelijke ontwikkeling: Lange termijn Behouden: kernkwaliteiten Zaans Evenwicht Ontwikkelen: strategisch belang Zaans Evenwicht Korte termijn Loslaten, experimenteren, standaardiseren Kansen ondersteunen en anderen faciliteren Beheersen Ontwikkelen

Kortom…. In gesprek met de stad over een vitale toekomst voor de stad Welke ontwikkelingen en kansen zien we voor een vitale toekomst voor Zaanstad? Als we denken vanuit ontwikkelingen en mensen in de stad, wat die (zelf, samen) kunnen.. Wie gaat dat organiseren? De overheid, de ondernemers, de samenleving? Wat voor nieuwe combinaties/arrangementen zijn mogelijk? ‘het gesprek in de stad over de stad’