De klinisch verloskundige Van nu en de nabije toekomst! Jolijn Betlem Guid Oei Leden van de KNOV-NVOG stuurgroep klinisch verloskundige

Welkom Opbouw inspiratiesessie: Aanleiding traject KNOV-NVOG stuurgroep Route naar het specialistenregister “klinisch verloskundige” De leidraad voor protocol positie klinisch verloskundigen

Hoe zijn de kl verloskundigen in het zhs terecht gekomen? Tot de jaren 50 was de verloskunde in handen van de huisartsen en de verloskundigen: en dan was dat alleen in de thuis verloskunde. Iedereen begon in de eerste lijn, huisartsen deden nog veel verloskunde. Als het echt niet anders kon dan ging men naar het ziekenhuis voor hulp van een gynaecoloog. Er vond destijds geen eerste lijns zorg plaats in de ziekenhuizen. Er waren weinig verwijzingen naar de tweede lijn, je baarde veel kinderen thuis Uitzondering mbt de eerste lijns verloskunde in de ziekenhuizen waren de Stadspraktijken in de grote steden. Deze praktijken waren gekoppeld aan de Universitetisklinieken De stadspraktijken waren gekoppeld aan de Universiteits klinieken om de studenten die daar werkten de fysiologische verloskunde te leren ( overigens vaak zonder begeleiding). In de oorlogsjaren waren het aantal patiënten in de stadspraktijken fors terug gelopen en werden deze praktijken weer overgenomen door de vroedvrouwen. De medisch studenten haalde hierdoor hun minimum aantal bevallingen niet meer. Er werd daarom geprobeerd samen te gaan werken met de klinieken en de vroedvrouwen. Dit verliep met wisselend succes. Doordat deze samenwerking niet grod van de grond kwam werd er aanvang gemaakt met het inschakelen van de verloskundigen in loondienst van het zhs: voor het onderwijs van medisch studenten.

Aanleiding Landelijk is er niets officieel geregeld Regionaal wisselend Gevolg 1: Juridische positie niet goed geregeld Vragen vanuit patiënten Niveau verschil in opleiding en ervaring Gevolg 2: brief van de minister Het vak van klinisch verloskundige is enorm gegroeid: in omvang van de het werk en in aantal verloskundigen. Maar…. We hebben bijzonder slecht voor onszelf gezorgd want er is de afgelopen 50! jaar niets geregeld van enige regelgeving wat voor alle klinisch verloskundigen geldt behalve dat ze een EU erkent diploma verloskundige moet hebben. Als je geluk hebt is er regionaal wel iets geregeld, maar ook dit wisselt . Gevolg: 1. Onduidelijkheid over de positie, rol, taken en deskundigheid van de kv. De groep werd immers voor veel bekwaam maar lang niet altijd bevoegd. 2. Voor patiënten veel onduidelijkheid 3. Door gebrek aan regelgeving is er sprake van niveau verschil tussen kl verloskundigen Kamer in 2008 vragen middels de Motie van Schermers waarin de Minister werd verzocht duidelijkheid te scheppen in de positie van de kl verloskundige. En als antwoord ontving de KNOV en de NVOG een brief: Er staat keurig verwoord:……. Lees: regel het snel anders komen er maatregelen van hogerhand.

Werkgroep Klinisch verloskundige NVOG-KNOV Eindrapport Klinisch Verloskundige Formaliseren van de positie KV binnen de wet- en regelgeving Kader voor rol, plaats en positie KV Kwaliteit van zorg, competenties en eindtermen Opzetten van een formele registratie, opleiding en accreditatie 3 verloskundigen en 3 gynaecologen Advies van Prof. mr. W. Kastelein Duur: 2 jaar Afgerond 2010 Arie franx Aren van loon Annemieke middeldorp Juliet droog Diny kolkman Jolijn Betlem

Wettelijk deskundigheidsgebied gynaecologen Door gyn gedelegeerde bevoegdheden art 38 BIG Specialisten register Klinisch Verloskundigen art 14/15 BIG Wettelijk deskundigheidsgebied Verloskundigen art 31 BIG Wat hebben we nu afgesproken in die 2 jaar? Werden de eerste klinisch verloskundigen aangesteld voor het onderwijs en de fysiologische verloskunde, inmiddels participeren ze in vrijwel de gehele klinische verloskundige zorg. Ze begeleiden baringen binnen het domein van de pathologische verloskunde. Ze begeleiden zwangerschappen bij de prenatale co’s, ze maken echo’s, ze verzorgen spreekuren mbt prenatale diagnostiek

Specialistenregister Specialistenregister: art 14+15 Wet Big Titel: ‘Klinisch Verloskundig’ Regelt deskundigheidsgebied Opleidingsniveau Kwaliteit Regelt verantwoordelijkheden Registratie, accreditatie Aanvraag bij minister van VWS cf richtlijnen Aangenomen in ALV van KNOV en NVOG Regelen voor de Aanvraag van het specialistenregister Beschermde Specialisten titel Goedkeuring van de minister Registratie en Herregistratie

Consequenties voor de toekomst De huidige klinisch verloskundige gaat verdwijnen Titel KV als aan de eisen van het Specialistenregister wordt voldaan Wet BIG: herregistratie Zittende groep verloskundigen: Overgangsperiode Assessment zo nodig bijscholing in modules

De KNOV-NVOG Stuurgroep ‘Klinisch verloskundige’ Leidraad Beroeps profiel Opleidings Implementatie traject Specialisten register Na 2010

Beroepsprofiel & opleidingsprofiel Na decennia Rollen organisator, medisch professional, wetenschappelijke basis Opleidingsprofiel HBO master 1 opleiding (verschillende locaties) Competenties en kwalitatieve eindtaken Alv KNOV en NVOG Opleidngsprofiel: Grote groep bij start spec register

Leidraad voor protocol positie klinisch verloskundigen Waarom? Organisatie van patiëntgebonden werkzaamheden Handvatten voor verdeling verantwoordelijkheden tussen gynaecoloog en klinisch verloskundigen ! Juridische positie klinisch verloskundigen moment onvoldoende in de Wet geregeld

Huidige wetgeving Artikel 31 en artikel 5 Wet BIG stelt: Tot het gebied van deskundigheid van de verloskundige ………. alsmede het daar waar nodig consulteren van dan wel verwijzen naar een arts. Verloskundige zorg aan in beginsel gezonde zwangeren (AMvB). Heel strikt: MI/verwijzing 2elijn buiten deskundigheidsgebied verloskundigen

Huidige wetgeving Artikel 38: In de tweede lijn is er een andere patiëntenpopulatie: de zwangere met pathologie of een verhoogd risico. Dit vraagt aanvullende kennis en vaardigheden van de verloskundige. De verloskundige treedt met de begeleiding en/of behandeling van de tweedelijns (of derdelijns) zwangere buiten zijn/haar traditionele deskundigheidsgebied. De tweedelijns of derdelijns patiënt is onderdeel van het deskundigheidsgebied van de gynaecoloog. Hierdoor is er opdrachtgeverschap. De verloskundige begeleidt en behandelt patiënten als opdrachtnemer, de gynaecoloog is opdrachtgever. Regeling verantwoordelijkheidsverdeling tussen gynaecoloog en klinisch verloskundigen ontbreekt

Huidige wetgeving Opdracht 1: De klinisch verloskundige is niet zelfstandig bevoegd tot het verrichten van voorbehouden handelingen buiten haar deskundigheidsgebied ▼ Opdracht van een arts Bekwaamheid, toezicht en aanwijzingen van de arts en mogelijkheid van tussenkomst Opdracht 1: Bedenk in tweetallen handelingen die u in de dagelijkse praktijk verrichten die buiten uw bevoegdheden vallen? (5 min) Denk aan handelingen zoals plaatsen van SE en toedienen syntocinon. Medicatie valt niet te delegeren Geef de deelnemers 5 min om met zijn of haar buurvrouw bewust te worden van welke handelingen er buiten haar bevoegdheden vallen. Steekproefsgewijs er een aantal in de groep laten terug koppelen Opdracht moet per individuele situatie Bekwaamheid: autorisatielijsten

Uitwerking leidraad Categorieën van zorg Protocollair vastgelegde zorg De klinisch verloskundige begeleidt zelfstandig patiënten met een verhoogd risico mits dit voor deze patiëntengroepen binnen die setting zo is afgesproken én de zorg voor deze patiëntengroepen met dit verhoogde risico protocollair is vastgelegd. De gynaecoloog is verantwoordelijk voor de inhoudelijke protocollen en voor de multidisciplinaire overlegstructuur. Niet of deels protocollair vastgelegde zorg Het gaat hier om zorg aan patiënten met complexe medische problematiek, die niet eenduidig in een patiëntengroep of protocol onder te brengen zijn. Deze zorg zal altijd onder (beperkte of strenge) supervisie van de gynaecoloog plaatsvinden. Bij acute verloskundige problemen start de klinisch verloskundige in afwachting van de komst van de gynaecoloog met de behandeling. De behandeling van dergelijke acute situaties is in een lokaal protocol vastgelegd. De noodzakelijke interventies worden regelmatig getraind. In de patiëntenzorg onderscheiden we voor de klinisch verloskundige, zorg die protocollair is vastgelegd en zorg die dat niet of slechts gedeeltelijk is. Welke zorg protocollair, dan wel niet- of deels-protocollair wordt vastgelegd kan tot op zekere hoogte per ziekenhuis verschillen. Kort de verschillende vormen uitleggen. 1. De klinisch verloskundige die in opdracht van of onder supervisie van de gynaecoloog werkt behoudt haar eigen professionele verantwoordelijkheid. 2. De vakgroep, maatschap of afdeling verloskunde is verantwoordelijk voor het medisch beleid, de organisatiestructuur en het protocollair vastleggen van afspraken. Opdracht 2: stelling over categorieen van zorg

Stelling Het begeleiden van een baring waarbij sprake is van meconium houdend vruchtwater. Kan onder volledig geprotocolleerde zorg vallen?

Benodigde documenten op de werkvloer Werkafspraken: Algemeen document rol klinisch verloskundige in obstetrisch team (waar nodig ook in medisch protocol)  Supervisie (beperkte en strenge) Functieomschrijving Benoemen bij supervisie: Communicatie en bereikbaarheid goed geregeld Wederzijdse informatieplicht Competentieniveau superviseerde In het ziekenhuis is een functieomschrijving voor de klinisch verloskundige aanwezig. In elk ziekenhuis waar klinisch verloskundigen werkzaam zijn, is een organogram waaruit de positie van de klinisch verloskundige is vastgelegd. De klinisch verloskundige staat onder leiding van een gynaecoloog of leidinggevend verloskundige Interactief laat iedereen zijn vinger opsteken waar een functieprofiel aanwezig is?

Borging kwaliteit van zorg klinisch verloskundigen Vaardigheden (bekwaamheidsverklaring) Bij en nascholing Richtlijnen, protocollen en complicatieregistratie Visitatie en audit Actieve rol voor de klinisch verloskundigen Ook staat beschreven hoe de klinisch verloskundige haar kennis en vaardigheden op niveau houdt. De klinisch verloskundige neemt deel aan geaccrediteerde bij- en nascholingen, symposia, trainingen, etc. conform de door de KNOV en NVOG vastgestelde normen. Het ziekenhuis faciliteert de klinische verloskundige, zodat zij aan de verplichtingen kan voldoen.

Vragen?