Seks en religie – tussen sensatie of taboe Rituologische verkenningen Dr. Thomas Quartier Radboud Universiteit Nijmegen

Taboe, sensatie of toch innerlijke samenhang? Zodra erotiek en religie met elkaar verbonden worden loop je risico’s: taboe of sensatie Maar doe je daardoor niet tekort?

Een ritueel dilemma? Het ritueel kan een sleutel zijn om zicht te krijgen op de verhouding seks en religie In het verleden werkte het rituele repertoire restrictief Vanaf de jaren 60 bevrijdde men zich hiervan Wat is in de plaats van het taboe gekomen? Sensatie? Een ritueel dilemma!

Ritueel keurslijf in het verleden Klassieke koppeling van seksualiteit aan het huwelijk: religieus geïnspireerd Voor het huwelijk was seksualiteit een taboe Erna bleef het vaak onbespreekbaar Tegelijk was het een plicht in verband met het verwekken van kinderen

Vrijblijvendheid als gevolg Loskoppeling van seks uit religieuze kaders In plaats van het taboe werd seks een nieuws item – een sensatie Op welke wijze wordt seksualiteit dan gecommuniceerd? Welke kaders en duidingspatronen bestaan er voor seksualiteit?

Een initiatorisch dilemma? Hoe kunnen mensen in de huidige maatschappij hun seksuele identiteit ontwikkelen? Ronald L. Grimes: er is een gebrek aan initiatieriten – een initiatorisch dilemma Seks is weliswaar zichtbaar maar daarmee nog niet betekenisvol Ligt hier niet ook een taak voor religieuze, spirituele en culturele tradities?

Koppeling in de jeugdcultuur In de jeugdcultuur gaan erotische en spirituele symboliek samen Gothic subcultuur als voorbeeld voor een spirituele duiding van seks Gericht tegen institutionele godsdienst Op zoek naar symbolen voor seks als “iets verhevens”

Gebrek aan repertoire? Bestaan in de religieuze, spirituele en culturele tradities geen symbolen voor seksualiteit die bij het volwassen worden kunnen helpen? Religies gebruiken erotische beelden om contact met het hogere tot uitdrukking te brengen Kunnen religieuze beelden helpen om seks tot iets verhevens te maken? Een open aanbod is nog geen voorschrift

Een individuele rituele zoektocht Er zijn tal van symbolen waarmee de momenten van seksuele ontwikkeling gemarkeerd kunnen worden Yin Yang staat voor heelheid Mystieke dimensie van religie wordt ervaren in de overweldigende kracht van seksualiteit De mens als schepsel heeft een goddelijke opdracht

Initieer jezelf met behulp van bestaande repertoires! Iedereen ontdekt in de huidige tijd zijn of haar geloofsvoorstellingen met behulp van repertoires – waarom niet rond seksualiteit? De scharniermomenten worden individueel gemarkeerd Het wiel wordt daarbij zelden opnieuw uitgevonden Een zoektocht door grote tradities is de moeite waard!

Contact: Dr. Thomas Quartier Radboud Universiteit Nijmegen Faculteit Religiewetenschappen Email: T.Quartier@rs.ru.nl Tel: 024-3616013