Vervoer en documenten in de internationale handel Hoofdstuk 5 Vervoer en documenten in de internationale handel

Andere documenten bij internationale handel Overzicht Vervoersvormen Vervoersdocumenten Andere documenten bij internationale handel

1 De vervoersvormen Kenmerken Capaciteit Snelheid Bereikbaarheid Prijs Specialisatie Milieu-effecten Voor vergelijkende tabel: zie Illustratie 5.1

1 De vervoersvormen (2) Gecombineerd of multimodaal vervoer Roll-on/roll-off-vervoer (ro/ro-vervoer) Rail/wegvervoer (ferroutage) LASH (Lighter Aboard Ship) Load-on/load-off-vervoer (lo/lo-vervoer) Expreskoeriers

1 De vervoersvormen (3) Containers en eenheidsladingen in het vervoer Eigenaarscode ISO-code (soorten ISO-containers: zie Illustratie 5.2) TEU = Twenty Feet Equivalent Unit Standaard ISO-containers Andere eenheidsladingen Pijpleiding

2 De vervoersdocumenten = VERVOERSOVEREENKOMST met rechten en verplichtingen van elke partij Welke partijen? Verlader (afzender, shipper): de koper/verkoper of zijn vertegenwoordiger Vervoerder verricht het vervoer (bij zee-en luchtvervoer: meestal vertegenwoordigd door de agent) Geadresseerde (consignee) ontvangt de goederen

2 De vervoersdocumenten (2) Internationale overeenkomsten: internationaal uniforme vervoersvoorwaarden en documenten gebruiken Juistheid, volledigheid, leesbaarheid van de gegevens Belangrijke rol bij de betaling (documentair krediet)

2 De vervoersdocumenten (3) 2.1 Zeevaartconnossement 2.2 Binnenvaartconnossement 2.3 CMR-vrachtbrief 2.4 CIM-vrachtbrief 2.5 Luchtvrachtbrief (AWB) [terug]

2.1 Zeevaartconnossement Definitie Ondertekend door kapitein Ontvangstbewijs Vervoerovereenkomst Afgifte van goederen tegen ontvangst van cognossement en ontvangst vrachtprijs Eigendomstitel http://www.jus.uio.no/lm/sea.carriage.hague.visby.rules.1968/ http://www.admiraltylaw.com/statutes/hague.html HIER UITLEGGEN HOE HET WERKT (SCHEMA p103) De Hague Rules en de Hague-Visby Rules concentreren zich op de aansprakelijkheid van de vervoerder voor verlies van of schade aan de vervoerde goederen http://www.oostvogels.nl/images/upload/pdf/hague_visby%20rules.pdf Hague Rules 1922 Ook wel Brussels cognossementsverdrag van 1924 genoemd. Dit zijn regels, opgesteld door de International Law Association, betrekking hebbende op de beperking van de bevoegdheid van de zeevervoerders om hun aansprakelijkheid voor schade overkomen aan door hen onder cognossement ten vervoer aangenomen zaken uit te sluiten of te verminderen. Deze regels zijn grotendeels verwerkt in de nationale wetgevingen, in Nederland in de artt. 8:370 e.v. van het Burgerlijk Wetboek. Met Hague-Visby Rules duidt men de Hague Rules aan zoals deze na de verwerking daarin (in 1968) van de zogenaamde Visby Rules luiden. Onder de laatstgenoemde verstaat men een aantal bepalingen tot wijziging en aanvulling van de Hague Rules waarover overeenstemming werd bereikt op de conferentie van het Comité Maritime International te Stockholm in 1963. ~ Zie ook: Hamburg Rules. Hague-Visby Rules Zie: Hague Rules. Hamburg Rules Officieuze benaming voor de United Nations Convention on the Carriage of Goods by Sea, 1978, een op 31 maart 1978 te Hamburg gesloten verdrag inzake het vervoer van zaken over zee anders dan als chartervervoer. De Hamburg Rules regelen onder meer de aansprakelijkheid van de zeevervoerder jegens de ladingbelanghebbende; zij leggen een zwaardere aansprakelijkheid op de vervoerder dan de Hague Rules of de Hague-Visby Rules. Het was de bedoeling dat de Hamburg Rules in de nationale wetgevingen van de verdragsluitende landen zouden worden verwerkt en daardoor de Hague Rules zouden gaan vervangen. Het verdrag is nog niet door alle belangrijke scheepvaartnaties geratificeerd. Het trad op 1 november 1992 officieel in werking. ~ Zie ook: Hague-Visby Rules. http://www.encyclo.nl/begrip/hague%20visby%20rules

2.1 Zeevaartconnossement (2) Kenmerken Ontvangstbewijs Vervoersovereenkomst Afleveringstitel

2.1 Zeevaartconnossement (3) Overdraagbaarheid Op naam: naam van de (rechts)persoon die de goederen moet ontvangen, niet overdraagbaar Aan order: overdraagbaar door endossement Aan toonder: de houder van het cognossement kan de goederen in ontvangst nemen. Overdraagbaar van hand tot hand. Zie illustraties 5.3 en 5.4

2.1 Zeevaartconnossement (4) Aantal exemplaren Aantal exemplaren: 4 originelen 1 voor de kapitein 1 voor rederij 1 voor geadresseerde 1 voor de verlader, ondertekend door kapitein Enkel 1 ervan is verhandelbaar: negotiable; Andere zijn non-negotiable.

2.1 Zeevaartconnossement (5) FIATA B/L (FBL) Uitgegeven door de expediteur Zelfde functie als de B/L Voor multimodaal transport Enkel uitgegeven door expeditieondernemingen van CEB Opmerking: Forwarders Certificate of Receipt (FCR) Niet-verhandelbaar document, 1 origineel Opgemaakt door expediteur (lid van FIATA) Ontvangstbewijs CEB = confederatie van expediteurs van belgië

2.1 Zeevaartconnossement (6) Soorten connossementen On board B/L Received for shipment B/L Clean B/L Foul B/L Stale B/L B/L for combined transport House B/L – Master B/L

2.1 Zeevaartconnossement (7) Enkele andere documenten: Stuurmansreçu (M/R of Mate’s receipt) Ontvangstbewijs In naam van de kapitein Basis = opmaak van een ‘on board B/L’  Vervolgbriefje (D/O of delivery order) Op naam Aan order of aan toonder Als goederen van een B/L afgeleverd worden aan meerdere bestemmelingen.

2.1 Zeevaartconnossement (8) Laat-volgen (Laissez-suivre) Antwerpen de houder van B/L (= begunstigde) biedt deze aan bij de scheepsagent en betaalt de vracht De agent maakt dan een laissez-suivre op waarmee de bestemmeling de goederen kan ophalen. Een laissez-suivre is niet overdraagbaar. Bij opmaken van een D/O is er voor elke D/O een laissez-suivre [terug]

2.2 Binnenvaartconnossement Definitie Ontvangstbewijs voor de verlader Vervoersovereenkomst Geen afleveringstitel Zie illustratie 5.8 Overdraagbaarheid Aan order aan toonder op naam [terug]

2.3 CMR-vrachtbrief Regelt het internationaal goederenvervoer over de weg Reglementering ondertekend door 30 landen (EU+ EVA) Van toepassing (bij internationaal vervoer) als 1 land de conventie heeft ondertekend Uniforme vrachtbrief

2.3 CMR-vrachtbrief (2) Kenmerken Ontvangstbewijs Vervoersovereenkomst GEEN aflevertitel Steeds op naam Opgemaakt in 4 exemplaren In principe ingevuld door de vervoerder (indien niet → verlader) Ondertekend door verlader en vervoerder Verlader verantwoordelijk voor fouten

2.3 CMR-vrachtbrief (3) Verplichte velden op CMR zie illustratie 5.9 Tips bij het invullen: Verbod op overladen Kosten Bedrag van het remboursement Gedeclareerde waarde van de goederen Instructie ivm verzekering Voorbehoud op de CMR in het vak 9 CMR-verdrag voor verlader en vervoerder [terug]

2.4 CIM-vrachtbrief Definitie Opgemaakt gedeeltelijk door afzender en door spoorwegmaatschappij Vervoercontract Ontvangstbewijs voor inlader GEEN afleveringstitel (bezitstitel) Op naam Boekhoudkundig document Soms bruikbaar als document tegenover douane voor doorvoerland

2.4 CIM-vrachtbrief (2) In 5 exemplaren opgesteld: Zie illustratie 5.10

Voorwaardelijke vakken Facultatieve vakken 2.4 CIM vrachtbrief (3) Soort vakken Verplichte vakken Voorwaardelijke vakken Facultatieve vakken [terug]

2.5 Luchtvrachtbrief (AWB) Definitie Vervoercontract tussen verlader en vervoerder Afzender moet de nodige inlichtingen bezorgen om luchtvrachtbrief correct in te vullen In overeenstemming met bestaande reglementering

2.5 Luchtvrachtbrief (AWB) (2) Kenmerken Ontvangstbewijs Vervoersovereenkomst GEEN aflevertitel Document op naam (niet verhandelbaar) 3 originelen en 9 kopieën Opgemaakt door luchtvrachtagent, luchtvaartagent of vervoerder

2.5 Luchtvrachtbrief (AWB) (3) Andere functies Factuur voor vervoerskosten Bewijs van verzekering Instructieborderel van de afzender Doorstrepen of veranderen is niet toegelaten Zie illustratie 5.11

2.5 Luchtvrachtbrief (AWB) (4) Aantal exemplaren - 3 originelen 1 boekhoudkundig document voor vervoerder en bewijs vervoercontract 1 bij goederen en wordt aan bestemmeling afgegeven 1 ontvangstbewijs is bestemd voor verzender - 9 kopieën 1 voor de agent 1 als afleveringsbewijs op eindbestemming Extra kopijen, voor carriers

2.5 Luchtvrachtbrief (AWB) (5) Opmerking: Brutogewicht (goederen + verpakking) de basis voor de berekening van de vervoerskosten. Volumineuze goederen en lichte goederen Begrip: ‘volumegewicht’ Bij luchtvervoer wordt het volumegewicht als volgt berekend: L x B x H (in cm) = volumegewicht 6 000 [terug]

3 Andere documenten bij internationale handel 3.1 Invoer- en uitvoervergunning 3.2 De oorsprongsdocumenten 3.3 Het gewichtscertificaat 3.4 Het gezondheids- en fytosanitair certificaat 3.5 Het inspectiecertificaat 3.6 De Factuur

3.1 Invoer- en uitvoervergunning Definitie voorafgaande toelating van vergunning voor in/door/uitvoer kwantitatieve beperkingen: contingenten reden voor vergunning: beveiligen eigen economische sector vrijwaren veiligheid van land uitvoering van internationale verdragen (beschermende dieren, planten, handelsembargo) controle kwaliteit op bepaalde goederen (vlees, groenten)

3.1 Invoer- en uitvoervergunning (2) Afleveren vergunningen Gebaseerd op communautaire bepalingen Landbouw: afzonderlijk regeling (Belgisch interventie en restitutiebureau) Andere: Bestuur Economische Betrekkingen, dienst vergunningen (Ministerie Economische Zaken)

3.1.1 Invoervergunning www.exportexpert.be Via TARWEB – goederencode (10 cijfers)

3.1.2 uitvoervergunning Goederen van tweeërlei gebruik Bepaalde producten van onedele metalen Diamanten en edelstenen Vliegtuigen en hefschroefvliegtuigen

3.1 Invoer- en uitvoervergunning (3) Gebruik van de vergunning Niet-overdraagbaar (op naam en persoonlijk) Beperkte geldigheidsduur Enkel voor vermelde goederen en voor vermeld maximum volume http://mineco.fgov.be/organization_market/home_nl.htm

3.1 Invoer- en uitvoervergunningen (4) Soorten vergunningen Nationale vergunningen (wapens, militaire toepassingen, nucleaire stoffen) Europese vergunningen goed voor tweeërlei gebruik (vereenvoudigde regeling) een gewone communautaire vergunning

3.1 Invoer- en uitvoervergunning (5) Handel in landbouwproducten Voor in- en uitvoer: EG-certificaten (= alle communautaire reglementeringen) 1 Uitvoer naar derde landen Gesubsidieerde uitvoer Certificaat bepaalt de uitgevoerde hoeveelheden en het bedrag van uitvoerrestitutie (= subsidie). Certificaten worden afgeleverd door BIRB (Ministerie van Landbouw)

3.1 Invoer- en uitvoervergunning (6) 2 Invoer uit derde landen Onderworpen aan landbouwheffingen Geïnd door douane bij invoeraangifte Bij invoer moet soms een certificaat worden aangevraagd bij BIRB (bij contingenteringen) 3 Handel met andere landen Soms ook controle binnen de EU In lidstaat van herkomst of bestemming [terug]

3.2 De oorsprongsdocumenten 3.2.1 EUR-certificaat 3.2.2 EUR-MED 3.2.3 Form A 3.2.4 Het EU-certificaat van oorsprong [terug]

3.2.1 EUR-certificaat Handel tussen de EU-landen en landen waarmee EU een handelsakkoord afsloot (EVA, ACP) met een preferentieel akkoord Hierbij kan een handelaar genieten van een vermindering van invoerrecht EUR-documenten worden opgemaakt aan douane Wordt ook ‘Certificaat inzake goederenverkeer’ genoemd Zie illustratie 5.15 [terug]

3.2.2 EUR-MED Variant op EUR-1 Voor alle landen die Pan-Euro-Mediterrane overeenkomst getekend hebben Grondstoffen uit partnerlanden tellen mee voor oorsprongsbepaling Zie illustratie 5.16 [terug]

3.2.3 Form A GATT-akkoord Bepaalde tariefvoordelen voor producten uit ontwikkelingslanden Form A wordt opgesteld in exportland Geldig gemaakt door douane exportland Zie illustratie 5.17 [terug]

3.2.4 Het EU-certificaat van oorsprong Door alle EU landen gebruikt Opgemaakt door Kamer van Koophandel (meestal) Bewijst de oorsprong van het goed Wordt gelegaliseerd door KvK Zie illustratie 5.18 [terug]

3.3 Gewichtscertificaat Document dat uitgegeven wordt door een leverancier door een onafhankelijke derde Bruto- en nettogewicht van de goederen Zie illustratie 5.19 [terug]

3.4 Gezondheids- en fytosanitair certificaat 5.1 Gezondheidscertificaat (5.20) Voor levende dieren Enkel in-uit-doorvoer na controle dierenarts of na voorleggen van een gezondheidscertificaat In België, voor niet-menselijke consumptie: Ministerie van Landbouw In België, voor menselijke consumptie: Ministerie van Volksgezondheid Ook voor intracommunautaire handel in levende dieren

3.4 Gezondheids- en fytosanitair certificaat (2) Invoer van levende planten, zaden, vruchten, groenten, plantgoed, snijbloemen … In/uitvoer na plantkundig onderzoek (door Dienst Plantenbescherming van Ministerie van Landbouw) of het voorleggen van een fytosanitair certificaat Intracommunautaire handel: sommige producten ook controles (groenten, fruit, aardappelen, planten …) Controles niet meer aan binnengrenzen Fytosanitair certificaat = producten zijn gezond en bevatten geen schadelijke insecten noch ziektekiemen, en zijn niet afkomstig van streken die geplaagd worden door een of andere epidemie. Van sommige planten is invoer verboden [terug]

3.5 Inspectiecertificaat Uitgereikt door gespecialiseerde ondernemingen Bv. SGS (zie Illustratie 5.22) Inspecteren Op aanvraag van koper of verkoper In overeenstemming zijn met normen en andere mededelingen, vermeld op de documenten, zowel naar kwaliteit als naar hoeveelheid. Ook de verpakking, merktekens … controleren en toezien op verscheping [terug]

3.6 Factuur Handelsfactuur Vereist door douane ivm waardebepaling Omschrijving goederen naar soort, hoeveelheid, gewicht en kwaliteit, prijs, leverings-en betalingsvoorwaarden, verkoopvoorwaarden Btw-nummer verkoper Als twee partijen uit EU: btw-nummer koper en verkoper Soms wordt vertaling gevraagd

3.6 Factuur (2) Pro-formafactuur (5.23) Factuur ‘voor de vorm’, vaak als orderbevestiging. Moet niet betaald worden. Bevat dezelfde gegevens als handelsfactuur Doel: waarde en herkomst aanduiden Opgemaakt wanneer douane een factuur vraagt van niet/niet volledig betaalde goederen, bv. uitvoer en wederinvoer van goederen ter herstelling … [terug]

Illustraties

[terug]

[terug]

[terug]

[terug]

[terug]

[terug]

[terug]

[terug]

[terug]

[terug]

[terug]

[terug]

[terug]

[terug]