Cultuurhistorie in het Markdal K.A.H.W. Leenders, 5 maart 2012 Niet alleen gebouwen (kastelen, landhuizen, kapellen, boerderijen etc.) Ook archeologie (hier van Midden Steentijd tot en met Tachtigjarige Oorlog) Ook cultuurlandschap (plekjes, lanen, oude wegen, akkers, weiden, bossen en allerlei landschappelijke patronen) Ook verhalen (zoals over de Duivelsbrug, de Voesenekken op de Dreef, de goudschat van de Goudsberg…) Het Markdal is rijk aan cultuurhistorie. Die hoeft de toekomst niet in de weg te zitten, maar kan juist interessante mogelijkheden en suggesties aandragen.
DE HOOFDSTRUCTUUR Het Markdal ligt tussen twee “beekdal begeleidende wegen” De rivier zelf ligt in een dieper en smaller dal. Langs dat diepe dal liggen tal van hoge koppen. Daar zitten de resten van bewoning uit de IJzertijd, de Romeinse, de Merovingische en de Karolingische tijd. Verspreid over de rest van het dal de laatmiddeleeuwse en latere boerderijen, kasteeltjes en landgoederen. Waar de ruimte tussen het diepe dal en de weg smal is: losse hoeven. Waar er wel ruimte is: gehuchten en dorpen aan de weg, met kapel.
N I E U W !!! Vanaf 1 januari 2012 zijn gemeenten verplicht cultuurhistorische waarden mee te laten wegen in de ruimtelijke ordening. Het betreft een wijziging in het Besluit ruimtelijke ordening, artikel 3.1.6, tweede lid, onderdeel a. In de toelichting op een bestemmingsplan wordt neergelegd: “een beschrijving van de wijze waarop met de in het gebied aanwezige cultuurhistorische waarden en in de grond aanwezige of te verwachten monumenten rekening is gehouden”.
De cultuurhistorie van het Markdal is al uitgeplozen. Noord van de A58: Erfgoedbeleid van Breda, steunend op mijn rapport uit 2001. Zuid van de A58: zie mijn rapport voor de landinrichting Ulvenhout-Galder, 1999. (In Alphen-Chaam geen gemeentelijk erfgoedbeleid?)
Een “poosplaats” aan de Mark Een solide oplossing die ook ruimte voor wat (poëtische) tekst geeft.