Vroegbegeleiding van peuters en kleuters met een autismespectrumstoornis Sara Van Der Paelt, Petra Warreyn en Herbert Roeyers ‘Signaal: significant voor de professionele hulpverlener’

Uitgangspunt Reeds op de leeftijd van 2 jaar is nu een betrouwbare diagnose mogelijk. Men kan dus vroeger starten met een gepast behandeling. Op die manier kan men de verdere ontwikkeling optimaal stimuleren.

Doelen van de behandeling Gericht op de kernsymptomen: Het stimuleren van de vroege sociaal-communicatieve vaardigheden Imitatie Gedeelde aandacht Symbolisch spel  Essentieel om de ontwikkeling op vele gebieden gunstig te beïnvloeden.

Communicatie Kinderen met ASS hebben vaak gedragsproblemen omdat ze zich niet goed kunnen uitdrukken. Communicatieve vaardigheden beter  minder gedragsproblemen Indien ze nog niet praten: foto’s en pictogrammen als communicatiemiddel bv: het ‘Picture Exchange Communication System (PECS)

Behandelingsmethoden Interventies om het kind vaardigheden aan te leren: Gedragstherapeutische interventies Ontwikkelingsgerichte interventies Mengvormen van de 2 Interventies gericht op het aanpassen van de omgeving  Interventie kan worden versterkt door een therapeut, maar elke behandelingsmethode kan ook aan de ouders worden aangeleerd.

Toegepaste gedragsanalyse = Applied Behavior Analysis (ABA) Gericht op het stapsgewijs aanleren van gedrag via bekrachtiging. Complexe gedragingen worden opgesplitst in deelgedragingen die stap voor stap kunnen worden aangeleerd. Indien goede poging tot doelgedrag  beloning Meer vooruitgang op vlak van communicatieve vaardigheden en adaptief gedrag. Nadeel: grote intensiteit nodig (20 tot 40 uur per week) en laat weinig kans tot initiatief.

Ontwikkelingsgerichte interventie Vaardigheden op een meer indirecte manier aanleren: de therapeut volgt de interesses van het kind en wacht hierbij op initiatief van het kind om interactie aan te gaan. Focus op de relatie tussen therapeut en kind. Hecht veel belang aan het doorlopen van de ontwikkelingsfasen in dezelfde volgorde als in de normale ontwikkeling. Bv: Floortime

Combinatie Pivotal Response Training (PRT): gebaseerd op ABA, maar nieuw gedrag wordt in natuurlijke omstandigheden aangeleerd. Gericht op ‘pivotal responses’ of spilvaardigheden: initiatie, exploratie, gedeelde aandacht,… Is minder directief dan ABA (motivatie van het kind staat centraal).

Teacch Treatment and Education of Autistic and related Communication Handicapped Children Klemtoon op het aanpassen van de omgeving. Omgeving zodanig structureren dat er voorspelbaarheid en duidelijkheid wordt gecreëerd. Veel gebruikt in Vlaanderen.

Oudertraining Het aantal uur behandeling is zeer belangrijk: hoe meer uren, hoe meer vooruitgang (enkel bij kinderen jonger dan 7). Dus: interventie (deels) door ouders laten geven!  bevordert de generalisatie van de vaardigheden Project ImPACT: combineert ontwikkelingsgerichte en gedragstherapeutische technieken.

Bronnen illustraties In volgorde van voorkomen: http://users.skynet.be/am031314/copyright.htm http://www.freewebs.com/familievanderzanden/adhdbijvolwassenen.htm http://www.ortho-n-co.fr/2013/04/une-astuce-pour-mixer-pecs-et-utilisation-d-une-tablette-tactile http://www.freewebs.com/grandma4logan/pecs.htm http://shiningthrough.ca/our-therapy/about-aba http://www.autismspeaks.org/what-autism/treatment/pivotal-response-therapy-prt http://www.docstoc.com/docs/84008141/TEACCH-autistic-thinking http://www.autismspeaks.org/what-autism/treatment/training-and-education-autistic-and-related-communication-handicapped-children http://psychology.msu.edu/autismlab/projectimpact.html