Cies GYSEN Advocaat-vennoot GD&A Samenwerken en Woonzorgcentra: Titel VIII hoofdstuk 4 Deus ex machina of goddelijk monster? VVOS -13 december 2013 Cies GYSEN Advocaat-vennoot GD&A 1

I. ALGEMEEN

Financiële uitdagingen lokale besturen Stijgende uitgaven en bijkomende taken Pensioenuitgaven Lokale besturen moeten pensioenuitgaven zelf financieren Brandweerhervorming Prijskaartje cfr. Politiehervorming? Vergrijzing Woonzorgcentra Dienstverlening aan huis Stijging geboortecijfer Bijkomende capaciteit kinderopvang en basisonderwijs Saneringsverplichting oppervlaktewater Tegen 2027 nog jaarlijks 800 miljoen investeren t.o.v. 300 miljoen saneringsbijdrage en 100 miljoen Vlaamse subsidies 3

Financiële uitdagingen lokale besturen Dalende inkomsten Economische crisis Daling inkomsten uit personenbelasting Bouw valt stil: opcentiemen OV volgen niet 50% leefloon ten laste van lokale besturen: turbo-effect minder fiscale inkomsten én meer uitgaven Federale dotatie politiezones volgt ritme kosten niet Extra uitgaven Salduswet,… Verlies dividenden Gemeentelijke Holding 50 miljoen / jaar,… Rechtspersonen belasten blijft onmogelijk Geen aanvullende gemeentebelasting op Venn.B. of RPB, enkel op PB Strikt financieel kader Financiële normen BBC 4

“Structurele beperkingen” Rechtspositieregeling Meerkost statuut Gebrek aan flexibiliteit Infrastructuur Gebrek aan onderhoud Verouderd Nieuwe normen Gediversifieerde verwachtingen Publiek beslissingsproces … 5

Wijziging van het speelveld Kerntakendebat Interne reorganisatie (bv. Gemeente / OCMW) Optimaliseren gebruik en financiering publieke activa; Heroriëntatie taak- en risicoverdeling tussen publieke en private sector. Betrokkenheid publieke en private partner wijzigt. Van uitbesteding naar samenwerking/sturen op output: Snellere realisatie; Mogelijk lagere kostprijs; Creatievere multifunctionele projectaanpak; Hogere commerciële en maatschappelijke meerwaarde; Billijke verdeling voordelen/risico’s; Schaalvergroting; Levenscyclusbenadering; 6

Bewustwording in de zorg Financieel (bv. Antwoord Van Deurzen 5 december 2013) Verouderde bestaande structuren; Nood aan expertise op niveau exploitatie; Personeelsproblematiek; Nood aan schaalvergroting Nood aan diversificatie

Een actueel item PPS Boortmeerbeek Oud Turnhout Zoersel DBFM (Vipa) OCMW Verenigingen Zorgbedrijf Audio Wingene Zedelgem Ter Kempen Wuustwezel Intergemeentelijk samenwerken Bocholt/Peer/Meeuwen

II. PARTICIPATIEF SAMENWERKEN

Voordelen oprichting gemeenschappelijke rechtspersoon Eigen –soepelere- beslissingsprocessus los van de publiekrechtelijke verplichtingen; Niet alles moet op voorhand genegocieerd worden; Maatschappelijke herkenbaarheid (rechtsvorm en werking); Fiscale voordelen; Vennootschapsdynamiek.

Nadelen oprichting gemeenschappelijke rechtspersoon Aantasting democratische primauteit; Publiek besluitvormingstraject afgestemd op privaatrechtelijke vormgeving? Zware structuur; Legislatuurgebondenheid; Soms inadequaat wetgevend kader (inbesteding, subsidies …); Botsing van culturen;

Stringent kader Rechtspraak Rechtsleer Toezichthoudende overheid Raad van State De arresten Janssens van 2 mei 1994 en 17 oktober 1994 Schorsingsarrest OCMW Wingene van 31 juli 1998 Arrest Hof van Cassatie 14 oktober 2002. Rechtsleer Van Tichelt, Baeten … D’Hooghe, Vandendriessche, Lewalle Toezichthoudende overheid Casuïstieke doorbraken september 2010 Wingene Zedelgem Wijziging OCMW-decreet 29 juni 2012

Krachtlijnen nieuw OCMW-decreet? Krachtlijnen hervorming OCMW verenigingen: Meer ruimte voor verzelfstandiging Ook voor bestaande OCMW-diensten Keuzevrijheid en mogelijkheden lokaal maatwerk Democratische controle en bewaakte openbare dienstverlening

III. TITEL VIII HOOFDSTUK 4

Kenmerken Specifiek kader bij decreet gecreëerd voor bestaande WZC’s Leden Bewaakte VZW: VZW-wetgeving en/versus OCMW decreet Beslissingsprocessus Openbaarheid bestuursdocumenten / formele motivering Geen BBC / toezicht (indirect) Garanties uitbating: Continuïteit dienstverlening Democratische controle Ideologisch profiel Opnamebeleid / prijszetting Buitengerechtelijke ontbinding 15

Oprichtingsdossier Grondige motiveringsnota Duidelijk bestuursplan Opdracht Organisatie Rechten en plichten Waarborgen Financieel plan Bedrijfsopdrachten Financiële middelen/structuur Controle Statuten Deelgenoten / stemmenaantal Inbreng / verbintenissen en bijdragen Communicatie OCMW Bestemming vermogen (…) 16

Traject Marktverkenning Samenwerkingsovereenkomst Overheidsopdracht? Samenwerkingsovereenkomst Basisafspraken en uitgangspunten Principe beslissing OCMW en partners Stukken oprichtingsdossier Motiveringsnota Financieel plan Bestuursplan Statuten Overleg ABB Sociaal Overleg Oprichtingsbeslissing OCMW

Traject Gemeenteraad Goedkeuring Vlaamse Regering Implementatie Publicatie Neerlegging Algemene vergadering (…)

Mogelijke voordelen titel VIII hoofdstuk IV Soepeler privaatrechtelijk kader en mogelijkheden bedrijfsmatige aanpak: Beslissingsprocessus Openbaarheid bestuursdocumenten / formele motivering Geen BBC / toezicht Rechtspositieregeling Schaalvoordelen Importeren bijkomende know-know Financiële inbreng 19

IV. CAPITA SELECTA

Eén op één samenwerking Participatie is niet noodzakelijk overheidsopdracht Principes beginselen behoorlijk bestuur: Gelijkheid Transparantie Proportionaliteit Unieke posities? Geografische verwevenheid Grondposities Vergunningen/ erkenningen / programmatie Eerdere/bestaande overeenkomsten

BTW op onderlinge dienstverlening Art 44 § 2, 2° BTW-wetboek Circulaire 36/2012 dd. 27 november 2012 BTW-eenheid Soms mogelijkheden BTW-optimalisatie!

Sociaalrechtelijk Art. 246 OCMW-decreet Terbeschikkingstelling statutairen Overdracht contractuelen met behoud van bezoldiging en geldelijke anciënniteit CAO 32 Bis (behoud van rechten bij overdracht onderneming) Richtlijn 2001/23/EG

Subsidies / financieel Vipa GESCO Sociale Maribel Responsabiliseringsbijdrage

V. Steen des aanstoots?

RIZIV RIZIV-financieringsnormen: MB 6 november 2003 “Eigen” loontrekkend of statutair personeel Strikte interpretatie Antwoord Minister Bourgeois dd. 24 oktober 2013 Logisch? Oplossingen?

VRAGENRONDE

Kantoor te Mechelen Kantoor te Westerlo Antwerpsesteenweg 16-18 B-2800 MECHELEN  +32 15 404940  +32 15 276276  info@gdena-advocaten.be  www.gdena-advocaten.be Kantoor te Westerlo 4WINGS - Nijverheidsstraat 13 B-2260 WESTERLO  +32 14 57 46 52  +32 15 276276  info@gdena-advocaten.be  www.gdena-advocaten.be © Steven Michiels