MENSELIJKE ONTWIKKELING OUDER-KIND RELATIE 0 – 3 JAAR - Begeleiden – V3 – Periode 4 - 2014 – Lisa Kolkman -

MENSELIJKE ONTWIKKELING Een mens groeit op in wisselwerking met zijn omgeving. Over de betekenis van de relatie met onze ouders. De eerste 3 levensjaren: Periode voor de geboorte Eerst zes maanden Tussen zes en achttien maanden Tussen achttien maanden en drie jaar Wat hebben jullie hierover bij Jakob gehad? Wat weet je er nog van? Hoe belangrijk is de relatie van een mens met zijn ouders? Hoeveel invloed heeft de relatie met ouders op de mens? Maak eens schatting %?! (ANTWOORD?!) schat op 80%

UITGANGSPUNTEN De relatie tussen ouders en kinderen is niet alleen in de jeugdjaren van belang voor gezond functioneren. Het hele leven lang! Een kind (of volwassene als kind van) heeft een sterke loyaliteit aan zijn of haar ouder(s). Erkenning vinden in de ouder-kindrelatie is een fundamentele behoefte, voor beide partijen. Mensen herhalen de lessen van hun vroegste jeugd als ze ouder worden. Daarom is het een hele belangrijke periode.

PERIODE VOOR DE GEBOORTE Als het goed gaat met de moeder, gaat het goed met het kind. Hopelijk zijn vader en moeder blij met het kindje Dan > basale ervaring van welkom zijn, in een situatie waarin het nog niets anders hoeft dan er te zijn.. Voor a.s ouders een bijzondere tijd, hoogte en dieptes. Het verlangen naar een kind geeft vaak veel kracht. Opdracht 1 : hoe zat het met jouw op de wereld komen. Weet je iets van het begin van je leven. Hoe welkom je was ? Welke omstandigheden van belang waren. Opdr. 2: hoe kan je als een jong kind in het ziekenhuis ligt als ouders toch zoveel mogelijk zorgen voor vertrouwen, welkom voelen van het kind.

EERSTE 6 MAANDEN Kind zoekt direct hechting met zijn moeder. Voeding en aanraking > communicatie Alleen lust en onlust voelen Huilen > ouders gaan zorgen. Kind leert dat actief zijn belonend is. Verwerven fundamenteel vertrouwen > belangrijkste ontwikkelingstaak van het kind. De wereld is een veilige plek. Eerste en belangrijkste pijler van ons leven.

Kind ervaart zich als deel van de moeder, dit is noodzakelijk voor de ontwikkeling van het kind. Beiden genieten. Problemen hierin: bijv. ziekte moeder, onvoorbereid zijn. Geen ruimte voor het kind. Onder druk staan, niet kunnen genieten van het kind Als het kind als een last wordt ervaren, leert het de onbewuste les dat het niet welkom is. 1. Hoe welkom heb jij je als kind gevoeld? Waren je ouders gelukkig toen je werd geboren? Mooi om es te vragen. Waren er bijzondere omstandigheden tijdens de zwangerschap of in je eerste levensjaar? Wissel es uit wat je ervan weet. 2. Kunnen ouders hun kind in het eerste jaar teveel hun zin geven, verwennen? Motiveer je voor of tegen. Bespreken in de groep.

TUSSEN ZES EN ACHTTIEN MAANDEN Separatie-/individuatiefase: kind gaat zich als apart wezen ervaren, los van moeder In een gezonde situatie gebeurt bij moeder iets dergelijks> weer aandacht voor meer.. Kind gaat experimenteren en actie ondernemen, vertrouwen dat dit goed is. Ouders stimuleren dit en genieten hiervan. Kind leert eigen wereld verkennen

Steeds verder differentiëren van gevoelens Denken ontwikkelt zich, vooral intuïtieve deel Vader wordt belangrijker voor het kind, speelt (veel) met het kind. Komt in belang naast moeder te staan. Van elkaar genieten Soms kan separatie niet goed plaatsvinden, moeder bijv. niet bereid/ in staat daartoe, klampt zich vast aan het kind Belangrijkste levenstaak in deze fase: vertrouwen krijgen in het doen. Differentiëren van gevoelens.. eerst alleen nog maar lust en onlust. Nu ook verdrietig, boos, blij. Soms kan separatie niet goed plaatsvinden, het losmaken van..jezelf ontwikkelen als losstaand individu.

TUSSEN ACHTTIEN MAANDEN EN DRIE JAAR Eigen gang gaan, steeds méér durven (autonomie verwerven) Het kind kent ‘ik’ en ‘jij’, weet het onderscheid Waardering van de ouders bevestigt het kind in die eigen identiteit Koppigheidsfase, steeds opnieuw zich onderscheiden van ouders. Lastige tijd. Als het goed is genieten ouders ook van de eigen wil van het kind

De competitie aangaan  Machtsstrijd  Onveiligheid voor het kind Problemen ontstaan als ouders: De competitie aangaan  Machtsstrijd  Onveiligheid voor het kind Geen grenzen geven  Kind de baas  Onveiligheid voor het kind Het kind leert in deze fase ook dat het niet het centrum van de wereld is. Heeft een eigen plek, géén centrale. Belangrijkste ontwikkelingstaak in deze fase: groeien naar autonomie

Ouders moeten leren op zichzelf te vertrouwen, want de kracht van kind is erg groot. Zo niet, dan reageren ze vanuit kinderlijke heftigheid op het kind. De mooie lieve baby is er niet meer. Daardoor houden ouders het kind soms onbewust op afstand. Kind leert dan dat het alleen dichtbij ze kan zijn, als het doet wat zij willen. Autonomie moet dan later alsnog worden verworven

BETEKENIS TIJDENS VERDERE LEVEN Toenadering en verwijdering: het één kan niet zonder het ander. Dit blijft ons hele leven voortduren. In de toenadering zoekt het kind veiligheid, bescherming en verzorging. Later in het leven is dit waardering en liefde, acceptatie. In de verwijdering zoekt het kind experiment, eigenheid, uitdaging. Later het gaan van een eigen weg, met eigen intimiteit. De betekenis van de eerste 3 jaren inde ouder-kindrelatie tijdens het hele leven

Psychiater en psychotherapeut Nagy zegt: Hoe zeer kinderen uiteindelijk ook een eigen leven gaan leiden, de onderlinge betrokkenheid blijft, zichtbaar of niet, voortduren. Ook als kinderen en ouders met elkaar breken. Als kind krijg je immers het leven van je ouders. Psychiater en psychotherapeut Nagy zegt: Het vinden van erkenning in de ouder- kind-relatie is een hele fundamentele menselijke behoefte, die niet met het ouder worden verdwijnt. Het vinden van erkenning in de ouder- kindrelatie is een hele fundamentele menselijke behoefte, die niet met het ouder worden verdwijnt. Dus je kunt als volwassene niet zonder de waardering en erkenning van je ouders…maar klopt dat wel?? Wat denk/vind je??

Fasen van ontwikkeling in beeld OPDRACHT Fasen van ontwikkeling in beeld