Europese oorlogen, oorlog als maatschappelijk probleem De krimoorlog

Na de napoleontische oorlogen 1815 congres van Wenen concertsysteem Restauratie! Herstel oude vorstenhuizen Europa verdeeld in liberale/conservatieve staten

Vanaf 1830 liberale revoluties in o.a. eng/fra/ned-belgie toename invloed burgerij/parlement Conservatieve staten: pruisen, oostenrijk, rusland (adel regeert)

Na Napoleon Bonaparte fra o.l.v. Bourbon dynastie burgerkoning (Louis Philippe) Louis Napoleon Bonaparte 1848 president = 1848 Napoleon III (keizer!)

Napoleon III

Rusland Sterkste landmogendheid Europa, breidt enorm uit vooral ten koste van Turkse Rijk Economisch achter (weinig tot geen industrie, overwegend agrarisch) Wil via Constantinopel toegang tot middellandse zee ruzie met Eng+Fra! Eng was heerser der zeeën! Fra handelspartner/financier Turken

Onder het mom van religie… Russisch-orthodoxe vs rooms-katholieke kerk (lees blz. 28) O.a. Wie mag de sleutel hebben van Jezus’ geboortekerk? / heilige plaatsen in Palestina (behoorde tot Turkse rijk) 1852 compromisvoorstel niet aangenomen door orthodoxen, zij willen nu bescherming van orthodoxen in Ottomaanse rijk door Russen zelf Gevolg hiervan

Concertsysteem treedt in werking maar faalt Sultan weigerde Russische troepen nemen land in van Turkse rijk (roemenie) 1853 beginpunt oorlog Concertsysteem treedt in werking maar faalt Eng vindt dat op lange termijn russen te gevaarlijk zouden worden Fra is op zoek naar meer invloed in europa door oorlog waarom>?

1854 oorlogsverklaring eng/fra aan russen Turkse vloot vernietigd/Bosporus=toegang tot middellandse zee open voor Russen Aanpak oorlog: In eerste instantie via Oostzee, later via Krim Reden:

Strijdtoneel : Oostzee(Scandinavië), rond Donau en Kaukasus,Siberië, poolcirkel, Krim. Directe aanleiding oorlog voor fra en eng: Opmars russen via constantinopel. Aanleiding al verholpen (door o’rijk) voordat legers arriveerden, strijdtoneel verplaatst naar Krim. Doel nu: aanvallen sebastopol. Bleek onneembaar fort

1855 val van Sebastopol na jaar belegering Dit was niet de grote overwinning op rusland die eng in gedachte had. Een grote landoorlog was enige oplossing maar met name Fra deed niet mee Napoleon III had doel bereikt; versterking van zijn macht in eigen land/plaatsen van Fra “op de kaart” in Europa Reden:

Wapenstilstand en verdrag gesloten in 1856. Gevolgen: Turkijke in oude omvang hersteld Rusland stond gebied af in Oost-europa In de zwarte zee mochten geen oorlogsschepen meer varen

Had wel moderne geweren maar te weinig Rusland werd niet langer gezien als belangrijkste mogendheid op het continent Had wel moderne geweren maar te weinig Kansloos dus tegenover fra en eng Leger weinig mobiel Weinig soldaten op Krim in te zetten, ze waren elders nodig

Einde verbond oostenrijk en Rusland Andere belangen op Balkan Britse suprematie op zee bevestigd Britse zwakte = landleger presteert weinig (charge of the light brigade) The Charge of the Light Brigade - Wikisource(hervormingen) Fra succes: weer sterkste macht op continent Turkse rijk: gered, maar vanaf nu bekend als de “zieke man” van Europa; discussie over moderniseren-islam?

Slachtoffers: Totaal 650.000 ¼ deel door oorlogsgeweld, ¾ ziektes Meeste sterfte door honger, kou, ontberingen en ziektes als cholera Gebrek aan hygiene Medische kennis abominabel

Engelsen / russen hadden groot standsverschil in leger Kadaverdiscipline Fransen betere positie, dienstplicht kon worden afgekocht (remplaçantensysteem)

Franse soldaten waren ook goed gevoed en gekleed, Britten gebrek aan alles.

Florence nightingale Wantoestanden bij leger kwa- men in de pers. In burgerm’pij werden deze Wantoestanden juist verbeterd! Florence Nightingale kreeg van Leger opdracht team van verpleegsters op te zetten Na Krim-oorlog ging het leger zelf medische dienst (re)organiseren

Rol van de pers “failure?” Britse krant “the times” creëerde oorlogsstemming door verslaglegging m.b.t. rusland Aanvankelijk jubelstemming; later omslag 1e oorlogscorrespondent William Russell

De verslaglegging over o. a De verslaglegging over o.a. ellende in loopgraven droeg bij aan val Britse kabinet in 1855.] Na 1856 militaire censuur Snellere communicatie met thuisfront, door telegraaf

Gevolgen van de oorlog Ec. winst voor Eng. Belangen veiliggesteld in Middellandse zeegebied, Levant en Brits-Indie Ec. winst voor Fra. Suezkanaal mogelijk gemaakt Ec. problemen in Rus. Doordat horigen moesten vechten bleef het land onbewerkt, verergerd door geallieerde blokkades. Opstandjes waren het gevolg.

Moderniseringen na de oorlog Engeland: vrouwenbeweging/emancipatie Rusland: industrialisatie komt op gang, lijfeigenschap afgeschaft