Vroegtijdige Schoolverlaten T. Eimers
Inhoud Voortijdig Schoolverlaten Psychosociale omstandigheden Achtergronden en mogelijke oorzaken Signalering Interventie Prognose Preventie Samenvatting en conclusies
Voortijdig schoolverlaten (1) Maatschappelijk probleem: Meer voortijdig schoolverlaten bij: Sterke economie en lage werkloosheid Allochtone bevolking Hoger SES Minder voortijdig schoolverlaten bij: Hoge werkloosheid Autochtone bevolking
Voortijdig schoolverlaten (2) Individueel probleem: 2 factoren: Intelligentie, persoonlijkheid, sociaal-emotionele problemen of neurologische aandoening De directe leefomgeving
Psychosociale omstandigheden Schoolverzuim en schooluitval : signaal voor achterliggend probleem “signaalverzuim”: het proces van uitval niet herkennen of naar waarde schatten Te hoog inzetten veroorzaakt tweeledig probleem: “watervaleffect” faalervaring Push- en pullfactoren: probleemsituaties op school en aantrekkelijke alternatieven
Achtergronden en mogelijke oorzaken (1) Risicofactoren: Persoonlijke factoren Gezins- en thuissituatie Schoolfactoren Bezwaar: gedrags- en motivatieproblemen kunnen leiden tot slechte schoolprestaties maar ook omgekeerd
Achtergronden en mogelijke oorzaken (2) Niet: 2 soorten schoolverlaters Beter: 2 soorten uitvallers: Risicojongeren: zeer veel problemen en lange probleemgeschiedenis Opstappers: onaantrekkelijke school tegenover aantrekkelijke arbeidsmarkt Probleem: dezelfde aanpak door de overheid voor beide groepen
Signalering De school: De jeugdzorg: Signaleren van problemen door deskundigen Een goed systeem van aanwezigheidsregristratie De jeugdzorg: ZAT of Zorgadviesteam (NED) CLB of Centrum voor Leerlingenbegeleiding (Vlaanderen)
Interventie Aanpakken van het achterliggend probleem Leerplichthandhaving Hulp en begeleiding via school en jeugdzorg Time-out-of reboundvoorzieningen Alternatieve onderwijsvormen Via aangepast opleidingstraject naar de arbeidsmarkt
Prognose Risicojongeren: verdere ondersteuning nodig Opstappers: 2/3 vinden betaald werk Nog betere samenwerking tussen instanties, ouders en jongeren om schooluitval te voorkomen
Preventie Vroegtijdige signalering van problemen om uitval te voorkomen Meer aandacht voor de manier waarop problemen moeten worden aangepakt Vroegtijdig ingrijpen bij de handhaving van de leerplicht om kans op succes te vergroten
Samenvatting Voortijdig schoolverlaten: maatschappelijk en individueel probleem 2 soorten schoolverlaters: risicojongeren en opstappers de ernst van de schooluitval bepaalt de vorm van interventie Uitval is het resultaat van een proces Preventie: vroegtijdig signaleren en tot actie overgaan
Conclusies Relativering is belangrijk Onze prestatiemaatschappij creëert verliezers Erkennen dat langer en meer leren op school niet voor alle jongeren is weggelegd!