Aanval op Schooluitval Iedereen een Startkwalificatie, tenzij… Jeanet Pijfers – Ministerie van OCW Accountmanager Voortijdig Schoolverlaten/ Implementatie Passend Onderwijs 2 februari 2012 1

Aanval op Schooluitval Waarom aanval op schooluitval? Waar komen we vandaan? Waar staan we nu? Waar moeten we naar toe en hoe?

Aanval op Schooluitval Betekent: Meer economische groei, minder werkloosheid door (nog) betere benutting van talent & arbeidskracht en minder criminaliteit; daarom moet schooluitval verder worden teruggedrongen. Nationale doelstelling: halvering van aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters, van 70.000 in 2002 naar 35.000 in 2012. Daarna naar 25.000 in 2016. EU-doelstelling: in 2020 aantal jongeren tussen 18 en 24 jaar die geen onderwijs volgt en geen startkwalificatie heeft terugbrengen naar 10%. (Resultaat NL in 2009: 10,9%)

Jongeren zonder startkwalificatie hebben vaker te maken met jeugdwerkloosheid dan jongeren met startkwalificatie.

Nieuwe voortijdig schoolverlater Onder nieuwe voortijdig schoolverlater wordt verstaan; de jongere die op 1 oktober: - niet is ingeschreven bij een onderwijsinstelling terwijl de desbetreffende jongere op 1 oktober van voorafgaande jaar wel was ingeschreven bij een onderwijsinstelling en op die datum ouder was dan 11 jaar en jonger dan 22 jaar, en - niet in bezit is van een diploma hoger algemeen voorgezet onderwijs of voorbereidend wetenschappelijk onderwijs als bedoeld in de Wet op het voorgezet onderwijs of een diploma beroepsonderwijs als bedoeld in artikel 7.2.2, eerste lid, onderdelen b tot en met e, van de Wet educatie en beroepsonderwijs.

Aanval op schooluitval Start in 2007 Doelstelling: van 70.000 naar maximaal 35.000 VSV-ers in 2012 Convenanten gericht op preventieve aanpak (4 jaar + 1 jaar verlenging): - 40% minder VSV t.o.v. 2005-2006 - Middelen bestaan uit drie geldstromen: prestatiebonus € 2500,- per verminderde VSV-er programmagelden 2008-2012 (incl. verlenging) plusgelden 2009-2011 Resultaat: 39.600 nieuwe VSV-ers in 2009-2010 6

Opleidingskenmerken (1)

Opleidingskenmerken (2)

Redenen voortijdige schooluitval* (Geestelijke) gezondheid 19,3% Verkeerde opleidingskeuze 33,8% Arbeidsmarkt 14,3% Problemen op school 11,7% Persoonlijke problemen 8,4% Opleiding te zwaar 6,7% Zorgtaken 4,1% Verhuizing 1,7% * Schoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt: Researchcentrum voor onderwijs en arbeidsmarkt 9

Resultaten: RMC 11 S3H vs. Landelijk 2005-2006 2007-2008 2008-2009 2009-2010 34.269 34.390 34.363 34.507 1.387 1.217 1.179 1.098 4,0% 3,5% 3,4% 3,2%  2005-2006 2007-2008 2008-2009 2009-2010 1.306.767 1.316.561 1.311.719 1.314.808 52.681 46.751 41.785 39.941 4,0% 3,6% 3,2% 3,0%

Nieuwe VSV-aanpak 2012-2015 (1) Voornemen is een nieuw 3-jarig convenant vanaf schooljaar 2012-2013: Ministerie OCW, RMC-regio (contactgemeente) en onderwijs (MBO en VO) Resultaatafspraken op basis van streefpercentages per schooljaar Onderbouw Bovenbouw Vmbo Bovenbouw Havo/Vwo 1ste 2de 3de 1,0% 4,0% 0,5% Mbo1 Mbo2 Mbo3/4 32,5% 27,5% 22,5% 13,5% 11,5% 10% 4,25% 3,5% 2,75%

Nieuwe VSV-aanpak 2012-2015 (2) Verbeterde meetsystematiek (1/2) : Onterecht getelde VSV-ers in beeld (‘witte vlekken’) • vanaf 2012-2013 • dus in voorjaar 2014 voor het eerst Verbeteringen in convenantdefinitie • VSO (3.000, vooral vo onderbouw) • verlate startkwalificaties (1.400, mbo 2/3/4)

Nieuwe VSV-aanpak 2012-2015 (3) Verbeterde meetsystematiek (2/2) : Aanpassingen: 1. Niet-bekostigd onderwijs (1.800, vooral bovenbouw vo) 2. Jongeren met vrijstelling leerplicht (900, vooral vo) 3. Politie- en defensieopleidingen (400, verspreid vmbo, mbo) 4. Eerstejaars nieuwkomers (400, vooral onderbouw vo) 5. Mbo1-gediplomeerden met een baan (500, alleen mbo1)

Nieuwe VSV-aanpak 2012-2015 (4) Twee geldstromen: X bedrag voor en bij behalen resultaat en regiomiddelen € 110 mln beschikbaar, jaarlijks Prestatiesubsidie o.b.v procentuele VSV-norm (meetsystematiek) Ca. 50% van € 110 mln voor prestatiesubsidie individuele scholen Aanvraag regionaal VSV-programma Ca. 50% van € 110 mln, incl. inzet plusvoorzieningen Regionale probleemanalyse Eén aanvraag voor drie convenantsjaren Subsidievoorwaarde: deelname aan monitoring- en evaluatieonderzoek 14

Regiomiddelen (incl. plusgelden) Doel: inzet op versterken van primair proces binnen het onderwijs en versterken van ketensamenwerking, gericht op verminderen van aantal VSV-ers binnen RMC-regio Verdeling van middelen (ca. 50% van 110 mln.): Grondslag Plusmiddelen (ca. 30 mln.): Totaal aantal ingeschreven jongeren 12-23 jaar woonachtig in apc-gebied Grondslag overige deel: Totaal aantal jongeren 12-23 jaar woonachtig in RMC-regio Verdeling in staffels 15

Ontwikkelingen Ontwikkelingen met (mogelijk) invloed op VSV - MBO actieplan: Focus op vakmanschap Einde drempelloze instroom niveau 2 Niveau 1 wordt entreeopleiding voor niet-direct toelaatbaren Lat wordt hoger gelegd: taal en rekenen, studieduur - Passend Onderwijs Verplaatsing van leerlingen met ‘problemen’ naar regulier VO? Daarnaast ook - Wet Werken naar vermogen - Transitie Jeugdzorg

Planning Februari 2012: publicatie regeling Vanaf maart 2012: start ondertekenen convenant In mei: bespreken regionale probleemanalyse met OCW 15 Augustus 2012: indienen regionaal VSV-programma Oktober 2012: beschikking en start programma Vanaf nu: in de regio start met regionale probleemanalyse 17

Hoe verder? Rol contactgemeente? Rol contactschool? Structuur: bestuurlijk en operationeel Rol contactgemeente? Rol contactschool?