SCHOOL VOOR GELOOFSVERDIEPING Weten wat je gelooft Welkom 2009 – 2011

School voor geloofsverdieping – Tweede jaar – I. GOD VERLANGT EEN VOLK – OVER DE KERK 1. Kerk in deze wereld: problematisch 2. Waarom moet er Kerk zijn? 3. Kerk in deze wereld: oriëntaties 4. En de andere religies 5. Wie draagt de kerk? II. GOD VERLANGT GEHOORD TE WORDEN – OVER VERKONDIGING 6. Onder het Woord staan 7. Spreken van God 8. Voor een kerk die aanspreekt III. GOD VERLANGT GEVIERD TE WORDEN – OVER LITURGIE 09. Als mensen vieren 10. Het eigene van christelijke liturgie 11. Sacramenten 12. Eucharistie op zondag IV. GOD VERLANGT GEDAAN TE WORDEN – OVER GELOOFSBELEVING 13.Zie hoe ze elkaar liefhebben 14.Als de kerk niet dient 15.Economie en ecologie 16.Ethische keuzes 17.Relaties en seksualiteit 18.Spiritualiteit en engagement Slotbijeenkomst

School voor geloofsverdieping – Tweede jaar – I. GOD VERLANGT EEN VOLK – OVER DE KERK 1. Kerk in deze wereld: problematisch 2. Waarom moet er Kerk zijn? 3. Kerk in deze wereld: oriëntaties 4. En de andere religies 5. Wie draagt de kerk? II. GOD VERLANGT GEHOORD TE WORDEN – OVER VERKONDIGING 6. Onder het Woord staan 7. Spreken van God 8. Voor een kerk die aanspreekt III. GOD VERLANGT GEVIERD TE WORDEN – OVER LITURGIE 09. Als mensen vieren 10. Het eigene van christelijke liturgie 11. Sacramenten 12. Eucharistie op zondag IV. GOD VERLANGT GEDAAN TE WORDEN – OVER GELOOFSBELEVING 13.Zie hoe ze elkaar liefhebben 14.Als de kerk niet dient 15.Economie en ecologie 16.Ethische keuzes 17.Relaties en seksualiteit 18.Spiritualiteit en engagement Slotbijeenkomst

SCHOOL VOOR GELOOFSVERDIEPING Weten wat je gelooft 2 e jaar, 5 e bijeenkomst WIE DRAAGT DE KERK ? Marc Peersman

Wie draagt de Kerk? - dieper dan een kwestie van bevoegdheid of taakverdeling - theologische bezinning op kerk, diensten en ambt - door wie komt God tegenwoordig?

Wie draagt de Kerk? 1. Roeping en opdracht van alle gedoopten 2. Algemeen priesterschap van de gelovigen 3. Afscheid van piramidaal en clericaal denken 4. Welke eigen rol voor (gewijd) ambt? 5. Concrete spanningsvelden in praktijk 6. Spiritualiteit van de drager

Wie draagt de Kerk? 1. Roeping en opdracht van… ALLE gedoopten - de hele gemeenschap geroepen: medeverantwoordelijkheid als uitgangspunt - (liefst) niet vanuit pragmatische noodzaak, maar vanuit ‘wezen’ van de Kerk - Kerk:niet piramidaal, maar communautair een ‘priesterlijk’ volk

Wie draagt de Kerk? 2. Algemeen priesterschap van de gelovigen - ‘priester’ als middelaar: Christus - hele Kerk (‘lichaam van Christus’) is ‘priesterlijk’ ‘leken’ = Gods-volk: ook ‘geestelijk’ geroepen alle gedoopten delen in ambt Christus - bloei concrete medeverantwo na Vaticanum II

Wie draagt de Kerk? 3. Afscheid van piramidaal en clericaal denken: een lange geschiedenis - evolutie sinds de vroegste kerk - sinds de middeleeuwen (vanaf 500 n.Chr.) - na Concilie van Trente (16 e eeuw) - op Vaticanum II ( ) - na Vaticanum II (1970 tot heden)

Wie draagt de Kerk? 3. Afscheid van piramidaal en clericaal denken: een lange geschiedenis - in de vroegste kerk (tot 500 n. Chr.): vele charisma’s in de ‘gemeente’ gezag: God-Christus-apostel later:presbyter(s)=oudsten/Gr: ‘episcopoi’ + diakens groei structuur: bisschop-priester-diaken

focus op de priester duaal wereldbeeld geeft ‘clericale’ invulling scheiding natuur-bovennatuur kerk als ‘societas perfecta’: vaste orde clerus als ‘geestelijke’ stand: aparte klasse logica van celibaat misgroei in pastoraal functioneren naar einde ME Wie draagt de Kerk? 3. Afscheid van piramidaal en clericaal denken: een lange geschiedenis - in de middeleeuwen (vanaf 500 n. Chr.): focus op de priester duaal wereldbeeld geeft ‘clericale’ invulling scheiding natuur-bovennatuur kerk als ‘societas perfecta’: vaste orde clerus als ‘geestelijke’ stand: aparte klasse logica van celibaat misgroei in pastoraal functioneren naar einde ME

Wie draagt de Kerk? 3. Afscheid van piramidaal en clericaal denken: een lange geschiedenis - 16 e eeuw: hervormingen: Luther: accent op bijbel, Woord Gods, niet op ambt en kerk Concilie van Trente zuivering misgroei in kerk-instituut en ambt: voor sterke en waarachtige priester-identiteit succesvol, maar door en door clericaal: ambt ‘boven’ kerk, ‘apart’ failliet in niet-meer-christelijke wereld eerste vraag is die naar gelovigen en Godsvolk

prioriteit van kerk op ambt: in moderne wereld is hele ecclesia geroepen en teken van God medeverantwo van leken als uitgangspunt ! herijking van gewijd ambt: van autoriteit naar ‘dienst’ binnen communio altijd gerelateerd: samenspel met gedoopten terug naar eerste kerk (nog voor de ME) samenspel vele charisma’s en diensten Wie draagt de Kerk? 3. Afscheid van piramidaal en clericaal denken: een lange geschiedenis - op Vaticanum II ( ): prioriteit van kerk op ambt: in moderne wereld is hele ecclesia geroepen en teken van God medeverantwo van leken als uitgangspunt ! herijking van gewijd ambt: van autoriteit naar ‘dienst’ binnen communio altijd gerelateerd: samenspel met gedoopten terug naar eerste kerk (nog voor de ME) samenspel vele charisma’s en diensten

Wie draagt de Kerk? 3. Afscheid van piramidaal en clericaal denken: een lange geschiedenis - na Vaticanum II (1970 tot vandaag): medeverantwoordelijkheid gerealiseerd? leek en priester als teamspelers? identiteitscrisis gewijd ambt: gerelateerd en daardoor gerelativeerd? spanning in ambtstheologie ecclesiaal of christologisch? kerkelijke functie of personificatie van Christus? wat is specifieke rol, gezag, noodzaak van ambt?

Wie draagt de Kerk? 4. Moet er nog ambt zijn? – over de specifieke rol van het gewijde ambt

Wie draagt de Kerk? 4. Moet er nog ambt zijn? – over de specifieke rol van het gewijde ambt - vraag: als de hele gemeenschap geroepen is en medeverantwo het uitgangspunt… welk specifiek teken is dan het gewijde ambt? - antwoord: Paulus: ‘het hoofd van het lichaam’ (1Kor 12,12-30)

Wie draagt de Kerk? 4. Moet er nog ambt zijn? – over de specifieke rol van het gewijde ambt - Paulus: ‘het hoofd van het lichaam’ (1Kor 12) = dienst van de leiding herder gemeenschap + verwijzing naar Christus voorgangerniet in eigen naam ecclesiaal christologisch rol in gemeenschap als persoon verwijzend naar

HET GEWIJDE AMBT ALS SPECIFIEK TEKEN ‘hoofd van het lichaam’ = dienst van de leiding ‘hoofd van het lichaam’ = dienst van de leiding herder gemeenschap+ verwijzing naar Christus ecclesiaal christologisch ecclesiaal christologischvoorganger in verkondiging, viering, diaconie zorg voor eenheid bruggenbouwer bezieler, om-ziener zorg voor apostoliciteit evangelische identiteit

HET GEWIJDE AMBT ALS SPECIFIEK TEKEN ‘hoofd van het lichaam’ (1Kor) = dienst van de leiding herder gemeenschap+ verwijzing naar Christus herder gemeenschap+ verwijzing naar Christus ecclesiaal christologisch ecclesiaal christologisch voorgangerniet in eigen naam voorgangerniet in eigen naam zorg voor eenheidlevende heenwijzing zorg voor eenheidlevende heenwijzing bruggenbouwer ‘ik ben het niet’ bezieler, om-ziener Christus-mens zorg voor apostoliciteit in en tegenover gemeenschap zorg voor apostoliciteit in en tegenover gemeenschap evangelische identiteit met jullie… voor jullie… evangelische identiteit met jullie… voor jullie… vb. diaken

Levende heenwijzing

Wie draagt de Kerk? 5. Concrete spanningsvelden in de praktijk 5.1 Hiërarchische vs collegiale, synodale besluitvorming welk samenspel is er?zouden we willen? feitelijkheididealiter band decision making + decision taking

Wie draagt de Kerk? 5. Concrete spanningsvelden in de praktijk 5.2 Verhouding gewijd en niet-gewijd elk erkennen zonder te vermengen het ‘wezenlijke’ aandurven voor specifieke profielen: veelheid aandurven

Wie draagt de Kerk? 5. Concrete spanningsvelden in de praktijk 5.3 Toelatingsvoorwaarden voor het ambt herdenken vanuit fundamentele én maatschappelijke motieven 5.4 Betekenis van het celibaat betekenis en waarde van vrij gekozen celibaat 5.5 Spanning tussen organiseren en inspireren nood aan competentie én aan charisma

Wie draagt de Kerk? 6. Als de Heer het huis niet bouwt - spiritualiteit van de drager 6.1 Geloof is niet ‘mijn’ of ‘ons’ project initiatief gaat uit van God ‘Niet jullie hebben Mij uitgekozen, maar Ik u…’ kritisch taveigenaarsmentaliteit activisme heldendom bevrijdendgenade, vreugde weg met de kramp

Wie draagt de Kerk? 6. Als de Heer het huis niet bouwt - spiritualiteit van de drager 6.2 Niet wij ‘bouwen’ Gods rijk, maar de Heer wij zijn aanvaard in onze beperktheid ‘laat u als levende stenen voegen in de bouw van zijn geestelijke tempel’ Hij draagt ons… God zij dank!

SCHOOL VOOR GELOOFSVERDIEPING Weten wat je gelooft Praktische mededelingen

SCHOOL VOOR GELOOFSVERDIEPING Weten wat je gelooft Pauze