Wetenschapsfilosofie Werkcollege 2

Programma Opzet: 1. Vragen over het afgelopen hoorcollege 2. Vragen over de leesstof (studieboek en essay Popper uit de reader) 3. Passages uit het essay van Popper 4. Tentamenvragen 5. Bespreking King

3. Passages Activiteit. Lees met elkaar in groepjes van twee de passage die je hebt aangereikt gekregen, en leg uit hoe de passage gerelateerd is aan wat we over het falsificationisme hebben gehoord en gelezen.

4. Tentamenvragen Procedure: Een student mag een van zijn/haar tentamenvragen stellen aan een door hem/haar gekozen collega. Die geeft het antwoord en de vragensteller beargumenteert waarom en in welke mate het antwoord goed is.

5. Artikel King Waarom dit artikel: een paradigmatisch voorbeeld van een onderzoek uit de empirische benadering; laat de kracht zien van dit type onderzoek maar is voldoende op aan te merken om er ook de nadelen te kunnen illusteren. past mooi in de opvattingen van Popper

Kracht van King Overeenstemming met andere theorie: je ziet dat de onderzoekers telkens zoeken naar verbanden met bestaande theorie, de resultaten relateren aan die theorie; belangrijk in termen van wetenschappelijke relevantie. De onderzoekster heef kritiek op andere studies, inspireert haar tot een nieuw experiment, waarop weer veel aan te merken valt (doen ze ook zelf) en dat veel nieuwe vragen oproept; waarna je weer een nieuwe studie kan gaan doen. Popper al zei: mooie aanleiding voor onderzoek is tegenspraak in theorie en onderzoek (voorbeeld op p. 9, er is zowel aanleiding om te veronderstellen dat humor “distress” doet afnemen als toenemen.

Zwakte van King Een voorspelling wordt op p. 10 een “explanation” genoemd, maar waarom distress afneemt door wiscracks weten we natuurlijk niet. Proefpersonen: bevindingen zijn gedaan bij een hele specifieke groep; undergrads, lastig te generaliseren. De ene grap is de andere niet. Niet onwaarschijnlijk is dat een voorkeur of afkeer van het genre een rol speelt: dat is niet gemeten, en is dan ook niet gebruikt als controle variabele.

Sociaal-filosofische, ethische vraag: het probleem lijkt hier in eerste instantie alleen gevoed door nieuwsgierigheid: de tegengestelde verwachtingen die theorie en onderzoek genereert. In tweede instantie lijkt het echter meer op een bezorgdheid die klinkt uit de samenleving (althans, recensenten en sommige andere kijkers); de mogelijke implicaties van de bevindingen worden sociaal relevant genoemd door de onderzoekster: waar moet het heen met de samenleving als niet fictioneel geweld geen indruk meer op ons maakt.

Ontologische vraag: Het object kan indirect waargenomen worden door middel van vragenlijsten; de aanname is dat het een algemeen verschijnsel is dat wij zouden kunnen repliceren met dezelfde vragenlijsten en een steekproef uit dezelfde populatie. De onderzoekerster ziet wel dat er veranderingen optreden in de stimuli (een verharding van het soort geweld), maar ziet de reacties van het publiek niet (expliciet) als onderhevig aan historische ontwikkelingen (zouden mensen van vijftig jaar terug niet heel anders reageren op Pulp Fiction, en hoe zullen ze reageren op deze film over vijftig jaar?)

Epistemologische vraag: De onderzoeker moet zich als waarnemend subject zoveel mogelijk distantiëren van het onderzoeksobject.

Methodologische vraag: Experimenteel onderzoek is de beste methode om causale relaties aan te tonen: een onafhankelijke variabele wordt gecontroleerd gemanipuleerd om te zien wat voor veranderingen dit teweeg brengt bij afhankelijke variabelen.