‘Rechten van de patiënt’ Gent, 28 januari 2003 Werkgroep Klinische Biologen West-Vlaanderen & Gentse Apothekers Biologen UITEENZETTING DOOR Prof. K. Schutyser Hoofddocent Centrum voor Ziekenhuis- en Verplegingswetenschap K.U.Leuven met dank aan Prof. H. Nys, Mevrouw Anne Dedry en Kristel Carolus voor de intense medewerking

ALGEMEEN OVERZICHT I. DE HUIDIGE SITUATIE II. DE WET A. Het tot stand komen B. De uitgangspunten C. De patiëntenrechten 2

I. DE HUIDIGE SITUATIE GEEN specifieke wet betreffende de rechten van de patiënt WEL afgeleide rechten onbestaande rechten dubbelzinnige en tegenstrijdige rechten patiënt-onvriendelijke bepalingen GEVOLG gebrek aan kennis eventuele schendingen  wetgevende initiatieven 3

II. DE WET A. HET TOT STAND KOMEN regeerakkoord van 7 juli 1999 werkgroep kabinet-administratie - interkabinettenwerkgroep Ministerraad-1 december 2000 (conceptnota) hoorzittingen Parlement-9 en 16 januari 2001 werkgroep kabinet-administratie - interkabinettenwerkgroep Ministerraad-8 juni 2001 (voorontwerp van wet) Privacycommissie -22 augustus 2001 Raad van State -4december 2001 Ministerraad 8 februari 2002 (voorontwerp van wet) Kamer van Volksvertegenworodigers - 19 februari 2002(wetsontwerp) Stemming Parlement - 19 juli

II. DE WET B. DE UITGANGSPUNTEN doelstelling : toegankelijkheid-betere naleving - eenvoudige en duidelijke wet - afzonderlijke wet - flankerend beleid medische aansprakelijkheid bevoegdheid toepassingsgebied ‘individuele’ ‘rechten’ 5

II. DE WET C. DE RECHTEN De rechten zelf (artikelen 5-11) recht op kwaliteitsvolle dienstverstrekking recht op vrije keuze van beroepsbeoefenaar recht op informatie over de gezondheidstoestand recht op toestemming na informatie rechten in verband met het patiëntendossier recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer recht op klachtenbemiddeling 6

II. DE WET C. DE RECHTEN De rechten zelf RECHT OP KWALITEITSVOLLE DIENSTVERSTREKKING (artikel 5) 7

RECHT OP VRIJE KEUZE VAN BEROEPSBEOEFENAAR (artikel 6) principe : - vrije keuze beperkingen : - krachtens wet II. DE WET C. DE RECHTEN De rechten zelf 8

II. DE WET C. DE RECHTEN De rechten zelf RECHT OP INFORMATIE OVER DE GEZONDHEIDSTOESTAND (artikel 7) welke informatie ? (§1) wijze van informatieverstrekking (§2) het recht om niet te weten (§3) therapeutische exceptie onder strikte voorwaarden (§4) 9

II. DE WET C. DE RECHTEN De rechten zelf RECHT OP TOESTEMMING NA INFORMATIE (artikel 8) het principe van de toestemming (§1) wijze van toestemming informatie in het kader van de toestemming (§2) wijze van informatieverstrekking (§3) de weigering of intrekking van toestemming (§4) spoedgevallen (§5) 10

II. DE WET C. DE RECHTEN De rechten zelf RECHTEN IN VERBAND MET HET PATIËNTENDOSSIER (artikel 9) het recht op een patiëntendossier (§1) de rechten van de patiënt i.v.m. het patiëntendossier - recht op inzage (§2) - recht op afschrift (§3) de rechten van de nabestaanden i.v.m. het patiëntendossier - recht op inzage onder voorwaarden (§4) 11

II. DE WET C. DE RECHTEN De rechten zelf RECHT OP BESCHERMING VAN DE PERSOONLIJKE LEVENSSFEER (artikel 10) recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer-verbod van inmenging recht op ruimtelijke privacy recht op bescherming van informatie 12

II. DE WET C. DE RECHTEN De rechten zelf RECHT OP KLACHTENBEMIDDELING (artikel 10) het recht om klacht neer te leggen (§1) de taken van de ombudsfunctie (§2) de voorwaarden voor de ombudsfunctie (§3) de ombudsfunctie in het ziekenhuis (artikel 17) 13

II. DE WET C. DE RECHTEN De uitoefening van de rechten (artikelen 12-15) principe : door de patiënt handelingsonbekwaamheid 1. Minderjarige (artikel 12) 2. meerderjarige handelingsonbekwame (artikel 13): statuut van verlengd minderjarigheid of onbekwaamverklaring 3. feitelijk handelingsonbekwame meerderjarige (artikel 14) de door de patiënt benoemde vertegenwoordiger en informele vertegenwoordigers 4. afwijking door de beroepsbeoefenaar (artikel 15) 14

15 samenstelling (§1) taak (§2) ombudsdienst (§3) werking (§4) II. DE WET C. DE RECHTEN De federale commissie ‘rechten van de patiënt’ (artikel 16)

II. HET VOORONTWERP VAN WET C. DE RECHTEN Wijzigende en slotbepalingen (artikel 17-19) 16 wet op de ziekenhuizen(artikel 17) ombudsfunctie afdwingbaarheid van de rechten privacywetgeving (artikel 18) landverzekeringsovereenkomst (artikel 19)