Network society Leerkring Publiek Management Albert Meijer Utrecht School of Governance Bijeenkomst 4: 4 maart 2011

Opbouw 1.Netwerken: waar hebben we het over? 2.Netwerken: wat is hierover bekend? 3.Kernpunten uit K&K (H1)

1. Netwerken: waar hebben we het over? Dominante metafoor Sociale structuur Verschillende niveaus

VRAAG Waarom wordt de term netwerk tegenwoordig zo veel gebruikt?

Twee betekenissen Netwerken als ontwikkeling Netwerken als perspectief

Granovetter ‘The strength of weak ties’

Sociale structuur Primaire structuur –Familiebanden en lokale gemeenschappen Secundaire structuur –Formele verbanden en organisaties Tertiaire structuur –Me-centered networks

Netwerken: verschillende niveaus Persoonlijke netwerken Netwerken binnen organisaties Professionele netwerken Organisatienetwerken Wereldwijde netwerken

2. Netwerken: wat is hierover bekend? Alles is met elkaar verbonden (netwerken) Sommige zijn sterker met elkaar verbonden dan anderen (clustering) Verbindingen tussen clusters zijn cruciaal (hubs)

Alles is met elkaar verbonden

Betekenis Allerlei terreinen: –Economieën zijn in hoge mate afhankelijk van elkaar. –Stabiliteit van landen is sterk gekoppeld. –Mode, geruchten, ziekten verspreiden zich snel. Publiek management? –Overheidsorganisaties moeten zich realiseren dat er niet alleen een netwerk om hen heen is. Deze netwerken lopen op allerlei manieren door.

Sommige zijn sterker met elkaar verbonden dan anderen Netwerken: tussen structuur en chaos Spontane zelforganisatie Granovetter: strong and weak ties Six degrees: koppelingen tussen clusters. VRAAG: Welke rol spelen strong en weak ties in de publieke sector?

Verbindingen tussen clusters zijn cruciaal

Hubs Hubs worden steeds belangrijker door groei en preferentiele verbinding Hubs kunnen bestaan in ster- en webnetwerken. Hubs leiden tot nieuw perspectief op verspreiding van innovaties, ziekten, meningen, etc. Hubs kunnen beter worden vergeleken met vliegvelden dan met verkeersknooppunten.

Overheid als hub? Overheid als hub in kennisnetwerken Overheid als hub in machtsnetwerken Overheid als hub in netwerken van betekenisgeving

3. Kernpunten uit K&K Wat is de netwerksamenleving? –Nieuwe structuren –Nieuwe onzekerheden

Nieuwe structuren Increased intertwinement Deterritorialization and globalization Turbulent environments Value pluralism Horizontal relations Turbulent technologies and risks

Kernpunt: structuur Fragmentatie Onderlinge afhankelijkheid Dus: netwerken Cf. networked individualism

Nieuwe onzekerheden Parties disagree about the problem Parties disagree about the solution Across traditional jurisdictions Across publi-private jurisdictions Government, businesses and civil society are forced to cooperate Stategic games in networks

Kernpunt: onzekerheden Substantive uncertainty Strategic uncertainty Institutional uncertainty

Relatie tussen structuur en vraagstuk Oude reacties werken niet meer: –Information collection –Top-down measures Nieuwe structuren passen bij de nieuwe problemen. There is no way back.

Wat zijn netwerken? Elementen van netwerken: –Eigen positie –Onderlinge afhankelijkheid –Spelen Scharpf: Games real actors play.

VRAAG Substantive, strategic and institutional uncertainty has to be met with cognitive, strategic and institutional learning processes.

Kern Network management  Joint learning  Problem solving.