Associate degree en regionalisering van het hbo Hans Daale Leido Apeldoorn, 2 februari 2011

Om aan te kaarten… Wat is de Associate degree (Ad) in ons stelsel Wat zijn de kenmerken die ‘tellen’ Waarom de Ad nu als aangrijpingspunt Wat zijn de grenzen voor Ad’s op ‘andere plekken dan de formele vestigingen’ Nalopen van voltijd, deeltijd en duaal Voorstel om de Ad naar een regio te krijgen Inbedding van de regionale Ad’s in een instelling Voorstel uitkomst van deze studiedag Apeldoorn, 2 februari 2011

Wat is de Ad in ons stelsel (1) Na mbo en havo (of als werkende) twee mogelijke stappen voor bepaalde (niet alle) opleidingen in het hbo te zetten: 1 Direct de Bachelor in vier jaren doorlopen 2 Eerst de Ad doen in twee jaren en dan: - doorgaan, twee jaren voor de Bachelor (dus ook vier jaren in totaal) - gaan werken en later de Bachelor afmaken (deeltijd, gebruik van werkervaring en cursussen binnen het werk e.d.) Na de Ad een eigen route binnen de Bachelor Ad, Bachelor en Master zijn drie opeenvolgende formele niveaus (diploma’s en graden) in het hbo Apeldoorn, 2 februari 2011

Wat is de Ad in ons stelsel (2) Ad en Bachelor zitten beide in een opleiding Gelijke toelatingseisen Allebei student met: bekostiging, stufi, enz. Allebei een propedeuse, bindende adviezen, enz. Mogelijkheden voor de routes (keuze school): - vanaf het begin eigen programma - na eerste semester uiteen - na de propedeuse uiteen - halverwege het tweede jaar in de Ad: - Ad en gaan werken - toch door naar de Bachelor (schakelen) - iedereen eerst de Ad en daarna de Bachelor Apeldoorn, 2 februari 2011

Kenmerken die tellen… Ad is een programma dat: - zich onderscheidt van mbo-4 en Bachelor - een eigen relevantie voor de arbeidmarkt kent (passende beroepen, instapmoment voor doorgroei, op basis van functiehuis, enz.) Relevantie is kwalitatief en kwantitatief, ook voor de langere termijn – gedragen door het werkveld (branches, beroepsorganisaties, werkgevers- verenigingen e.d.) Voldoende mogelijkheden voor instroom van mbo’ers en andere jongeren, werkenden, werkzoekenden en andere groepen waarvoor dit niveau belangrijk is resp. kan worden Apeldoorn, 2 februari 2011

Waarom nu de Ad aandacht geven Opscholing is hard nodig Meer mensen nodig met een hbo-diploma Kortere ‘kennis’-cycli in de economie Kortere studiehorizon (mbo’ers, werkenden) Geld… budgetten… investeringen… Meer flexibiliteit nodig - Ad / werken / deeltijd-Bachelor Ad = schakel tussen beroepsonderwijs en meer academisch onderwijs (Bachelor = mix van beroep en wetenschap/onderzoek) = oplossing voor belangen en status… Apeldoorn, 2 februari 2011

Grenzen aan hbo ‘elders’ (1) Regels voor macro-doelmatigheid en daaraan gekoppelde regelingen (bekostigde scholen!) Hogescholen hebben hun vestigingsplaatsen – regio’s kunnen nieuwe plaatsen met een hogeschool en veel bachelors ‘vergeten’ Procedures daarvoor zijn erg ingewikkeld en vereisen ‘instemming’ van bestaande scholen Men kan bestaande licenties gebruiken van bestaande scholen – maar… hoe dan aan te sturen en vorm te geven? Apeldoorn, 2 februari 2011

Grenzen aan hbo ‘elders’ (2) Opleidingen mogen maximaal een-derde ‘elders’ geven (80 punten = 1+ 1/3e jaar) Maar: stage, afstuderen e.d. vallen daaronder, de praktijk: 20 punten elders (1/3e jaar) Men zoekt dan naar ‘constructies’ – vooral in duale opleidingen (werkend/leren), maar omdat constructies vrijwel altijd ‘collectieve regelingen’ zijn, mag er formeel niks extra… Wringen in bochten, construeren, afstands- leren… kortom, nooit echt helder te maken MBO-scholen inschakelen: Wettelijk lastig Apeldoorn, 2 februari 2011

En dan de Ad… (1) Ad is maar twee jaar, dus ‘simpeler’? Echter, ook maximaal een-derde elders (40 punten = 2/3e jaar) Maar daarbij ook stage, afstuderen e.d. Soms met een constructie op basis van vrijstellingen voor mbo’ers – maar het blijft wringen Ook duale Ad-programma’s wringen, als de hogeschool collectieve regelingen treft met werkgevers, branches en/of mbo-instellingen elders in het land (buiten de regio) Apeldoorn, 2 februari 2011

En dan de Ad… (2) Dus: wringen… of… aanvragen van een licentie via de overheid voor de gehele Ad Overheid stelt nu: speciale regio’s en bepaalde type opleidingen – ‘that’s it and nothing else’ Licentie: toestemming om een Ad te laten verzorgen elders op basis van het recht dat een hogeschool al heeft voor die Ad Een regio kan dus ‘Ad-licenties’ proberen binnen te halen met: - verschillende hogescholen - verschillende systemen - verschillende onderbouwingen - verschillende onderhandelaars, enz. ?!? Apeldoorn, 2 februari 2011

Voltijd, deeltijd en duaal Voltijdse Ad’s: jongeren die voor de regio nodig zijn – en moeten blijven Deeltijdse Ad’s: werkenden die in de regio kunnen worden opgeschoold en daar nodig zijn Duale Ad’s: - leren en werken voor jongeren - werken en leren voor ouderen Contract met drie partijen: lastig, veel rand- voorwaarden – alleen doen als voltijd of deeltijd geen passende oplossing is Apeldoorn, 2 februari 2011

Hoe komen Ad’s naar de regio (1) ? Niet: allemaal aparte hogescholen… Niet: apart aanvragen bij de overheid… Niet: afwachten Actie vanuit semi-overheid: provincie, (consor- tium) van gemeentes en georganiseerde werkveld (allerlei vormen) Onderzoek doen naar zaken als: - relevante beroepen (nu en straks) voor Ad - behoefte aan Ad’ers in branches e.d. - aanwezigheid mbo’ers, werkenden e.a. die deze Ad’s kunnen en willen gaan doen - bereidheid investeren overheid en werkveld Apeldoorn, 2 februari 2011

Hoe komen Ad’s naar de regio (2) ? Initiatief bij de belanghebbenden (vragers) Instellen platform / plan van aanpak en tijdpad Projectleiders per regio Netwerk landelijk Overleggen met aanbieders van bepaalde Ad’s Communicatie en voorlichting binnen de eigen regio Dynamiek! Aan de slag! Apeldoorn, 2 februari 2011

Inbedden van de Ad’s Kort (komt in volgende inleiding aan de orde) Keuze voor een constructie waarbij hoge- scholen die dat willen en kunnen, hun Ad’s inbrengen - bestaande Ad’s (dus extra plaats elders) - nieuwe Ad’s (regionaal bepaald / aan te vragen binnen een (elders bestaande Ad (anders alleen commercieel aan te bieden) Kijken naar inbreng van mbo-instellingen Kijken naar voltijd, deeltijd en/of duaal Apeldoorn, 2 februari 2011

Landelijk netwerk Eind van deze dag een landelijke werkgroep - overheid (2 - 3) - ondernemers (2 - 3) - onderwijs (2 - 3) Aanstellen van lectoren (regionaal) Voorzitterschap Leido / secretariaat e.d. regelen Eerste vergadering in maart... Overleggen plannen met de ministeries en andere betrokkenen organisaties Eerste voorstel op tafel in juni – op basis van de beleidsreactie van OCW op ‘Veerman’ Apeldoorn, 2 februari 2011

Info@leido.nl www.leido.nl Apeldoorn, 2 februari 2011