naar een geïntegreerd lokaal cultuurbeleidsplan 23 maart 2007

2 agenda 8.30 – 9.00 – onthaal 9.00 – 9.40 – inleiding en context van het cultuurbeleidsplan 9.40 – – evaluatie vorig cultuurbeleidsplan (huiswerk) – – pauze – – inhoud van het cultuurbeleidsplan – – middagpauze – – wezenskenmerken van onze gemeente (huiswerk) – – stakeholders en stakeholdermapping – – participatie (inleiding) – pauze – – eerste ontwerp van planningsproces – – afsluiting en huiswerk

– wat kan je verwachten van deze sessies? komen tot contouren voor je eigen geïntegreerd cultuurbeleidsplan elementen voor de inhoud van je plan: osituatieschets owezenskenmerken ostrategische doelstellingen inzicht en begeleiding in het proces inzicht en begeleiding bij opmaak van participatie bij het planningsproces een duo-partner die je coacht en die jij coacht

4 voorstelling procesflow en begeleiding

– 9.40 de specifieke Brusselse context van onze plannen … over naar Wies Jespers, CBC VGC

– – evaluatie vorige plannen (huiswerk) tips inhoud vorm

7 het nieuwe plan …

8 het nieuwe cultuurbeleidsplan … van waar komen we? eerste generatie beleidsplannen = leerproces: nieuw gegeven voor iedereen vele nieuwe cbc ongelijke timing gc-bib-gemeente verschillende aansturing in Brussel leerpunten = accenten van dit traject:  strategisch niveau (gc en bib)  interne coherentie  voldoende karakteristiek voor gemeente  participatieve planning

9 het nieuwe cultuurbeleidsplan … in een nieuwe context! planlastvermindering:  cf. 36 plannen!  wijziging decreet lokaal cultuurbeleid inhoudelijk - maatschappelijk én politiek relevant plan, geen “boekje voor de overheid” wel voor eigen gebruik streven naar plan  dat gelezen en gebruikt wordt  25 bladzijden in begrijpbare taal  minder operationeel niveau  focus op scherpe analyse en vastleggen van beleidsprioriteiten = strategische doelstellingen

10 het nieuwe cultuurbeleidsplan***: de inhoud…in 25 pagina’s 1.situatieschets m.i.v. sterkte-zwakte-analyse van culturele en maatschappelijke situatie 2.visie 3.strategische (algemene) doelstellingen / operationele doelstellingen 4.middelen en instrumenten op strategisch niveau (m.i.v. ondersteuning van cultuur door de gemeente) 5.verslag participatieproces 6.aandacht interculturaliseren in cc/gc en bib

11 ***het nieuwe bib-beleidsplan vanuit een integrale visie? afzonderlijke presentatie Zie map Eventueel extra sessie in dag 2 voor de betrokkenen…

12 het nieuwe cultuurbeleidsplan: de situatieschets algemene kaart/foto van de typische kenmerken van de stad/gemeente  demografisch, sociologisch, geografisch, economisch…  inbedding in Brussels Gewest zie o.m. buurtatlas en documentatie  geen lange opsomming…  wel in de vorm van CONCLUSIES en EVALUATIES  Hoe zijn deze gegevens meebepalend voor het cultuurbeleid? Cf. ‘wezenskenmerken’

13 het nieuwe cultuurbeleidsplan: de situatieschets culturele foto van de gemeente  aandacht voor alle cultuurgemeenschappen  terugblik met evaluatie vanuit strategische doelstellingen van de voorbije beleidsperiode (zie huiswerk 1 – cf. verplicht onderdeel)  (SWOT-)analyse van huidige situatie  ook hier geen lijsten…  wel besluiten in betekenisvolle zinnen  = basis voor strategische doelstellingen  Hulpbron: trendnota’s en onderzoeksresultaten

14 het nieuwe cultuurbeleidsplan: de visie hoe zien wij het culturele klimaat in onze gemeente/de stad in 2013? hoe zien we onze (gemeentelijke) opdracht? 1 pagina visionair en wervend

15 het nieuwe cultuurbeleidsplan: strategische doelstellingen strategische beleidskeuzes: op grote lijnen! ingebed in het lokale én Brusselse verhaal  link met wezenskenmerken en ‘culturele foto’ vanuit verschillende invalshoeken  kernfuncties, categoriaal, bestuurlijk, … aansluiten bij bestuursakkoord aansluiten bij Cultuurbeleidsplan VGC

16 het nieuwe cultuurbeleidsplan: strategische doelstellingen goede strategische doelstellingen zijn:  typisch  verankerd in het eigen lokale én hoofdstedelijke verhaal  wervend  verbinding tot engagement  gemeentelijk niveau  belangt hele gemeente aan  op verschillende manieren/door verschillende actoren te operationaliseren  geldend voor de duur van de beleidsperiode  geven een indicatie van de resultaten

17 het nieuwe cultuurbeleidsplan: strategische instrumenten en middelen = explicitering en gevolg van strategische keuzes: infrastructurele consequenties? personele consequenties? financiële consequenties? bestuurlijke consequenties? koppeling aan gemeentelijk beleidsplan en meerjarenbegroting! wat brengt gemeente in? (cf. MB)

18 het nieuwe cultuurbeleidsplan: operationele doelstellingen per strategische doelstelling: aanbeveling  set van operationele doelstellingen  geven oriëntatie aan  niet uitputtend! maakt verhaal toch al wat concreter – zichtbaarder biedt communicatief meer mogelijkheden link met de instellingen doelstellingen zijn herkenbaar kunnen zich hier inschrijven: wat is onze bijdrage? link met de andere spelers: particulier, verenigingsleven,…

19 lokaal cultuurbeleidsplan bibgc beleids- plan erkend museum (2008) plaats van de (gemeentelijke) instellingen en actoren Vorming+xyz

– – de nieuwe plannen wat zien we zitten? waar zien we tegenop? 2 vragen? per duo …

– – op zoek naar onze wezenskenmerken (huiswerk) doelstelling = de typische kenmerken van onze gemeente samen expliciteren 20’ – per gemeente: okom samen tot 5à6 zaken die iets zeggen over de typische elementen in je gemeente ostel dit visueel voor d.m.v. je ‘huiswerk’, … op een flap oformuleer bij elk ‘object’ een woord of korte zin 20’ – per duo (2 x 10’) ouitwisseling en kritische feedback aan elkaar oin het logboek: de eigen wezenskenmerken noteren 20’ – ‘Brussel op 1 tafel’ owat zie je niet? owat is niet ‘typisch’ genoeg?

– – stakeholders in kaart brengen doelstelling = zicht krijgen op: owie zijn de stakeholders? owie zijn ONZE stakeholders? owie zijn de BELANGRIJKSTE stakeholders? waarom? ovan belang voor situatieschets en swot ovan belang om participatieproces uit te tekenen stakeholders = zij die invloed ondergaan van en impact hebben op cultuur en cultuurbeleid  beheerders, specifieke cultuuractoren, …  andere beleidsdomeinen: jeugd, sport, welzijn, milieu, …  vrijwilligers, burgers en hun organisaties  beleidsmakers

23 stakeholders … stakeholders = zij die invloed ondergaan van en impact hebben op cultuur en cultuurbeleid 20’ - STAP 1  wie zijn onze stakeholders?  elke stakeholder op een afzonderlijke post-it schrijven 50’ - STAP 2  stakeholders mappen  post-its kleven op het raster academie schepen

24 stakeholdermapping ---mate van interesse mate van impact/macht+++ schepen academie

25 stakeholdermapping ---mate van interesse mate van impact/macht+++ schepen academie key-players geïnformeerd houden tevreden houden minimale inspanningen

– participatie van stakeholders … wat? waarom? hoe? actieve betrokkenheid bij beleidsprocessen van publiek en stakeholders participatieve beleidscyclus = 3 stappen: participatie in de planningsfase participatie in de uitvoeringsfase participatie in de evaluatiefase

27 waarom is participatie nodig en nuttig? 1.de democratie versmalling tot formele en representatieve democratie 2.efficiëntie  breder draagvlak voor plannen 3.gedeelde verantwoordelijkheid voor plan en uitvoering  robuuster plan 4.betere inhoud  pluriformiteit in waarden en perspectieven  nieuwe antwoorden en nieuwe pistes 5.toenemende complexiteit van samenleving en thema’s  profileren van maatschappelijke rollen  verschillende relaties  thema staat niet meer op zichzelf  te complex om het in je eentje te doen

28 niveaus van participatie ACTIEFPASSIEF mee-werkenmee-denkenmee-weten

29 verschillende niveaus van participatie niveaus van participatieaantal betrokken personen + ROL informeren raadplegen co-creëren mee-beslissen mee-besturen adviseren klant gesprekspartner leverancier partner mede-beslisser mede-eigenaar PASSIEF ACTIEF

30 HOE? - kiezen voor participatie is kiezen voor een open proces met onbekende afloop voor complexe/ongestructureerde vraagstukken voor een investering van tijd en geld voor het stimuleren van verschillende standpunten en belangen voor experimenteren

31 HOE een (realistisch!) participatief proces opzetten? 1.WAT ligt aan de oorsprong om participatief te werken? wat is de doelstelling? wat moet het opleveren? van wie is het een probleem/thema? waar baseren we ons op? 2.WIE moeten we betrekken? is de doelstelling herkenbaar/gedeeld door de betrokkenen? in de ‘relevante’ context: wat zijn alle actoren die betrokken zijn en die best participeren? (voor- en nadelen uitvissen; eerlijk beslissen) 3.via welke METHODE gaan we doelstelling best bereiken? 4.timing en budget 5.bepalen van ROLLEN en ENGAGEMENTEN professionelen, participanten, politici communicatie voor, tijdens, na participatieproces

32 een voorbeeld participatief proces 2a2a 2b2b 2c2c 3 4a4a 4b4b april mei juni juli/augustus september oktober

33 methodieken bronnen: Stem in Cultuur Toolkit – participatieve methoden, een gids voor gebruikers Goubin, E. (2003). Tante Mariette en haar fiets: handboek overheids- en verenigingencommunicatie. Brugge, Vanden Broele, 300 blz. gezond verstand…

– – participatie – verwerking doelstelling: informatie over participatie verwerken en toepassen 30’ – per gemeente: eerste ontwikkeling van het participatief planningsproces 30’ – plenum: vragen worden besproken extra tips en ondersteuningsvragen

– – huiswerk 1.stakeholder-mapping nog even bekijken en toetsen 2.participatief planningsproces concretiseren 3.een concrete actie van participatie uittekenen