ISW Limits Innovating Work Open Fora Geweld in de Vrije Tijd en op School 13 oktober 2006 “Beleidsplan ter preventie en bestrijding van geweld, pesten en ongewenst seksueel gedrag op school” Limits vzw Maureen Luyens

ISW Limits Innovating Work Steunpunt Grensoverschrijdend Gedrag op school Elke werkdag van 10 tot 17u

ISW Limits Innovating Work 3 Steunpunt Onafhankelijk In opdracht van de minister sinds 1997 Meer dan een meldpunt Voor directies, personeel, VP/PA, ouders en leerlingen

ISW Limits Innovating Work 4 Taak van het Steunpunt Informeren over ongewenst gedrag Opvang verzekeren en een eerste advies bespreken Directies adviseren en responsabiliseren Op vraag van de directie/schoolbestuur: bemiddeling ter plaatse Adviesgesprek met directies Coaching directies Toelichting rond het Beleidsplan

ISW Limits Innovating Work Ongewenst gedrag naar leerlingen toe Cijfers en bevindingen

ISW Limits Innovating Work 6 Facts OG van onderwijspersoneel naar leerlingen Tabel pesten/agressie/osg van personeel naar lln WerkingsjaarN meldingen pesten/agressie N meldingen OSG Totaal18572

ISW Limits Innovating Work 7 Bevindingen (1) Meer dan de helft van de meldingen uit secundair onderwijs Voornamelijk verbaal en psychisch pesten vb vernederen, isoleren, roepen, dreigen, belachelijk maken... Voonamelijk fysiek ongewenst seksueel gedrag vb aanrakingen, knuffelen, om een zoen vragen... Gevolgen voor leerling zijn ernstig: psychisch lijden Aanpak: - pesten: meestal ander verhaal of bepaalde historiek - osg: lkr zien vaak niet in dat ze ‘te ver’ gaan; wordt door de directie ernstig genomen

ISW Limits Innovating Work 8 Bevindingen (2) Discrepantie tss pedagogiche aanpak van sommige – oudere – lkr en jongere generatie ouders. Een tik wordt niet meer getolereerd “strenge lkr” Assertievere ouders Vnl leerlingen met een problematiek: onvoldoende aandacht vr een medisch-psychisch probleem Agressief gerag dr mannelijke lkr Onredelijke sancties

ISW Limits Innovating Work Beleidsplan ter preventie en bestrijding van geweld, pesten en ongewenst seksueel gedrag op school Aanzet, ontwikkeling, verspreiding en inhoud

ISW Limits Innovating Work 10 Aanzet Wet van 11 juni 2002 ter bescherming van personeelsleden vertalen naar de onderwijscontext Ook preventie en bescherming van leerlingen Aanvulling op ‘Beleidsplan vr scholen ter preventie van ongewenst seksueel gedrag’ 1999 Belang van een positief schoolklimaat Nood aan een praktische handleiding Limits vzw kreeg de opdracht om een praktisch beleidsplan uit te werken –Een Preventieplan voor leerlingen en personeelsleden –Een Interventieplan ter bescherming van leerlingen en personeelsleden

ISW Limits Innovating Work 11 Ontwikkeling Draaiboek - preventief luik - interveniërend luik 4 afzonderlijke bundels Gebruiksvriendelijk Gebaseerd op concrete probleemsituaties Bevindingen, tips en aanbevelingen omtrent preventie, opvang en aanpak Input van verscheidene experten Voor directies, leerkrachten, vertrouwenspersonen en CLB- begeleiders = stappenplan vr het voeren van een constructief beleid ter voorkoming van ongewenst gedrag op school

ISW Limits Innovating Work 12 Verspreiding Elke school en CLB ontving een exemplaar Gratis te bestellen via de website van Dep Ond Te downloaden via de website van Limits Sensibiliseringscampagne in drie studienamiddagen voor alle personeelsleden - twee opleidingsdagen voor VP en PA Deze werden wegens groot succes in 2005 herhaald

ISW Limits Innovating Work 13 Inhoud algemeen 1. Beleid rond drie peilers: Sensibilisering: bewustmaking Preventie: werken aan een positief schoolklimaat Interventie: constructieve aanpak 2. Ieders verantwoordelijkheid 3. Permanente werking stimuleren met aandacht voor welbevinden op school 4. Focus op een informele aanpak van problemen

ISW Limits Innovating Work 14 Preventieplannen 1. Preventieplan voor leerlingen - geen wettelijke bescherming (tenzij geassimileerde leerlingen) - nochtans belang van een preventiebeleid - stappenplan om een duurzaam beleid uit te werken rond welbevinden - doelgroep: directies, lkr, CLB en vertrouwenslln

ISW Limits Innovating Work Preventieplan voor personeelsleden - wettelijke bescherming - wet legt focus op preventie - aanbevelingen vanuit de wet én de jarenlange ervaring van Limits - doelgroep: directies, vertrouwenspersonen en preventieadviseurs Preventieplannen

ISW Limits Innovating Work Interventieplan voor leerlingen opgedeeld in 2 delen: –IP lln-lln: oplossingsgerichte interventies: “no- blame”, … i.g.v. Ernstige klachten: sancties – HERGO < ‘Family Group Conferences’ –IP lln-volw: informele aanpak i.g.v. Ernstige klachten: interne tuchtprocedure Doelgroep: directies, leerkrachten, CLB en leden van het oudercomité Interventieplannen

ISW Limits Innovating Work Interventieplan voor personeelsleden: opgedeeld in 2 delen conform de wetgeving: –IP personeel-personeel: bescherming door wet informele en formele procedure –IP personeel-lln: idem Doelgroep: directies, vertrouwenspersonen en preventieadviseurs Interventieplannen

ISW Limits Innovating Work Aanbevelingen vanuit de praktijk

ISW Limits Innovating Work 19 Aanbevelingen Nood aan een evaluatieonderzoek: wat doen scholen in de praktijk met het Beleidsplan ? Wordt het reeds gebruikt als leidraad bij preventie of enkel bij ‘critical incidents’ ? Nood aan meer vorming voor CLB’s en vertrouwenspersonen

ISW Limits Innovating Work Een constructief beleid rond ongewenst gedrag is maar mogelijk met de steun van de directie en andere verantwoordelijken = meerjarenplan