Bouw en functie van het ellebooggewricht en de onderarm DE ELLEBOOG Bouw en functie van het ellebooggewricht en de onderarm
van elleboog en onderarm Menu van elleboog en onderarm Ellebooggewricht overzicht Bewegingsmogelijkheden Deelgewrichten art. cubiti Recapitulatie bewegingsmogelijkheden art cubiti gewrichtskapsel en ligamenten Bewegingsremming Carrying angle Membrana interossea Functie spiergroepen Via deze button kun je telkens terug naar dit menu MENU
Ellebooggewricht (Art. cubiti) = samengesteld gewricht (art. compositas) > 2 botstukken binnen 1 kapsel humerus Noem de deelnemende botten: ze worden per muisklik met een aangegeven radius ulna MENU
humerus radius ulna Capitulum humeri fovea capitis Trochlea humeri vormt een anatomisch kogelgewricht met de: fovea capitis van de radius circumferentia radii vormt een lengte scharniergewricht met de: incisura radialis Trochlea humeri vormt een dwars scharniergewricht met de: incisura trochlearis radius ulna MENU
Art. cubiti bestaat uit 3 gewrichten: 1. art. humero-ulnaris 1. Humerus bestaat uit 3 gewrichten: 1. art. humero-ulnaris 1. 2. art. humero-radialis 2. 3. art. radio-ulnaris proximalis 3. Radius Ulna MENU
Doorsnede art. humero-ulnaris art. humero-radialis wijs de verschillende gewrichten aan: art. humero-ulnaris art. humero-radialis art. radio-ulnaris proximalis MENU
Bewegingsmogelijkheden van de elleboog Geef eerst de namen van de met groene pijlen aangegeven bewegingen en klik dan met de muis. Doe daarna hetzelfde voor de met rode pijlen aangegeven bewegingen, eerst links, dan rechts. flexie extensie pronatie supinatie MENU
1. Art. humero-ulnaris Caput: trochlea humeri Cavum: incisura trochlearis Dwars-scharnier gewricht; door groeve en richel ontstaat “spoed” (= lichte schroefbeweging) Dit is de oorzaak van de “cubitus valgus” (= “x-stand”) in extensie stand van de elleboog MENU
Sagittale doorsnede door art. humero-ulnaris humerus caput humeri bursa subcutaneus olecrani olecranon ulna MENU
Bewegingsas en bewegingen transversale as flexie / extensie flexie (1400) extensie (0 tot -100 = hyperextensie) MENU
2. Art. humero-radialis Caput: capitulum humeri Cavum: fovea capitis radii Anatomisch kogelgewricht, maar functioneel 2-assig ! Welke beweging om welke as is niet mogelijk en waarom ? Abductie radius, om de sagittale as (= ventraal-dorsale as) reden: radius en ulna zijn met elkaar verbonden MENU
Benoem de bewegingsassen en bewegingen transversale as; beweging: flexie / extensie pronatie / supinatie (= rotatie van radius) 800-900 in beide richtingen Deze rotatie is in elke stand (flexie / extensie) mogelijk ! pro-/supinatie as; beweging: MENU
3. Art. radio-ulnaris proximalis Caput: circumferentia articularis Cavum: incisura radialis Lengte-scharnier gewricht (1-assig) MENU
Bewegingsassen en bewegingen Pronatie / supinatie as; beweging: pronatie / supinatie (= rotatie van de radius) Pronatie en supinatie is een gezamenlijke beweging in de: art. humero-radialis art. radio-ulnaris proximalis art. radio-ulnaris distalis MENU
4. Art. radio-ulnaris distalis Cavum: incisura ulnaris Caput: circumferentia articularis Dit gewricht werkt functioneel samen met de art. radio-ulnaris proximalis MENU
Pronatie onderarm Art. humero-radialis Art. radio-ulnaris proximalis Art. radio-ulnaris distalis Art. humero-radialis Radius draait om ulna ! Ulna beweegt daarbij niet ! MENU
pronatie / supinatie neutraal ± 800 - 900 ± 800 - 900 850 900 ELLEBOOG staat in 900 FLEXIESTAND! neutraal ± 800 - 900 ± 800 - 900 850 900 MENU
Recapitulatie bewegingsmogelijkheden art cubiti: Art. humero-ulnaris : dwarsscharnier Art. humero-radialis : kogelgewricht (anat.), functioneel 2-assig Art. radio-ulnaris proximalis : lengte-scharnier flexie / extensie ±1400 / 00-100 flexie /extensie pronatie / supinatie pronatie / supinatie ±80-900 beide MENU
Gewrichtskapsel ventraal Mediaal Waar ligt: Lateraal lig. collaterale radiale lig. collaterale ulnare gewrichtskapsel lig. anulare radii Lateraal recessus sacciformis om de rotatie van de radius niet te beperken MENU
Gewrichtskapsel Benoem: dorsaal Lateraal Mediaal epicondylus medialis fossa olecrani Lateraal gewrichtskapsel lig. collaterale radiale uitstralend in het Mediaal lig. anulare radii olecranon MENU
Gewrichtskapsel Art. cubiti omsluit 3 botstukken: - gewrichtsvlakken humerus (condyli humeri) - gewrichtsvlakken radius - gewrichtsvlakken ulna (epicondyli zijn extra-capsulair !) aan voor- en achterzijde dunwandig op humerus ‘ruime’ aanhechting, op ulna ± rond gewrichtsvlak op radius (hals): recessus sacciformis MENU
Ligamenten humerus radius ulna dunne deel gewrichtskapsel Benoem: ELLEBOOG IN FLEXIESTAND dunne deel gewrichtskapsel Benoem: lig. anulare radii epicondylus medialis radius lig. collaterale ulnare ulna olecranon MENU
Ligamenten Benoem: Mediaal Lateraal lig. anulare radii aanhechting aan voorkant ulna ! Benoem: lig. anulare NIET vast aan radius ! Mediaal Lateraal art. radio-ulnaris proximalis MENU
Lig. anulare radii Benoem: Mediaal Lateraal olecranon lig. collaterale radiale Mediaal Lateraal proximaal distaal lig. anulare radii let op het taps toelopen van proximaal naar distaal MENU
Ligamenten Art. cubiti aan zijkanten: collaterale ligamenten mediaal: Lig. collaterale ulnare - 3-hoekig van vorm lateraal: Lig. collaterale radiale - aanhechting alleen op ulna (!) en uitstralend in: Lig. anulare radii - verloopt rondom radiuskop - vast aan ulna, niet aan radius ! - Functie: - - Functie: - geleiden flexie / extensie beweging - bewegingsrem (vooral extensie door lig. collaterale ulnare) MENU
Bewegingen geremd door: Flexie: Extensie: weke delen benig door olecranon in fossa olecrani ligamentair door lig. collaterale ulnare (mediale) MENU
Bewegingen geremd door: Pronatie Supinatie benig door radius die over ulna kruist membrana interossea MENU
Tracht de verschillende botdelen en de gewrichten te herkennen MENU
‘Carrying angle’ door groeve en richel in art. humero-ulnaris ontstaat tijdens extensie de zgn. ‘carrying angle’ = hoek tussen humerus en ulna (± 1700) 1700 ook genoemd: - fysiologische x-stand - ‘cubitus valgus’ (bij een valgusstand wordt de laterale hoek kleiner!) MENU
‘Carrying angle’ + (hyper)extensie Vrouwen hebben gemiddeld een grotere ‘carrying angle’ dan mannen Vrouwen hebben gemiddeld een grotere extensie-mogelijkheid reactiekrachten in onderarm en bovenarm liggen dan niet in elkaars verlengde Dus minder geschikt voor statische steunaktiviteiten MENU
‘Carrying angle’ + (hyper)extensie soms dus ook bij mannen ! MENU
Is de elleboog een goed steunapparaat ? antwoord: NEE ! wegens: het geringe krachten over-brengende oppervlak naar de humerus het meestal niet in lijn liggen van onderarm en bovenarm MENU
Membrana interossea Straffe bindweefsel vezels met vezelverloop overwegend van: Proximaal -radiair membrana interossea Functies: aanhechting van spieren geleidingsweg voor bloedvaten en zenuwen remming supinatie overbrengen van krachten bij steunen op de arm Distaal -ulnair MENU
Overbrengen steunkrachten ook overgedragen op ulna ! via membrana interossea membrana interossea tegendruk via hand alleen op radius ! ulna radius MENU
Welke spiergroep(en) veroorzaken: Flexie : Ventrale bovenarmspieren Oppervlakkige ventrale onderarmspieren origo: epicondylus medialis humeri ! Laterale onderarmspieren origo: boven epicondylus lateralis humeri ! MENU
Welke spiergroep(en) veroorzaken: Extensie : Dorsale bovenarmspieren Oppervlakkige dorsale onderarmspieren origo: epicondylus lateralis humeri ! MENU
Welke spiergroep(en) veroorzaken - vanuit de afgebeelde supinatiestand - de beweging: Pronatie : Oppervlakkige ventrale onderarmspieren origo: epicondylus medialis humeri ! Diepe ventrale onderarmspieren origo: ventrale zijde onderarm MENU
Welke spiergroep(en) veroorzaken - vanuit de afgebeelde pronatiestand - de beweging: Supinatie : M. biceps brachii ventrale bovenarmspier Oppervlakkige dorsale onderarmspieren origo: epicondylus lateralis humeri ! Diepe dorsale onderarmspieren achterlangs origo: dorsale zijde onderarm ! MENU
Samenvatting functie - op de elleboog - van de onderarmspieren: Oppervlakkige ventrale onderarmspieren flexie pronatie Oppervlakkige dorsale onderarmspieren extensie supinatie Laterale onderarmspieren flexie supinatie EINDE Elleboog MENU