Workshop Loopbaandebat Dag SO – 3/2/2014

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs Chronologie der dingen Korte historiek (1): Zomer 2010 : eerste aanzet debat (aanleiding: op termijn leerkrachten te kort ; grote uitstroom bij starters, twijfels over niveau van de instromers in de lerarenopleiding, enz…) Oplossing :- groot loopbaandebat met alle partners - debat moet uiteindelijk leiden tot ‘loopbaanpact’ Selectie van onderwerpen: beginnende leraar, zij-instromers, inzetbaarheid, aantrekkelijker maken van de loopbaan, loopbaaneinde, competentieontwikkeling

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs Chronologie der dingen Korte historiek (2): Vertrouwelijke (vaak bilaterale) gesprekken, met vakbonden, koepels en GO! Discussietekst ‘loopbaanpact’ : juli 2012 : focust op de verschillende aspecten van de (nieuwe) leraarsloopbaan en koppelt hieraan randvoorwaarden die moeten vervuld zijn (op bestuurlijk vlak en op organisatorisch vlak) Eind 2012 : nota ‘Naar een sterk en professioneel bestuurlijk model in basis- en secundair onderwijs’ : contouren van een nieuw bestuursmodel dat nodig is om de ambities uit het loopbaandebat vorm te kunnen geven

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs Chronologie der dingen Korte historiek: (3) Begin 2013 : Vlaams parlement in actie : hoorzittingen met koepels en GO!, diverse onderwijsdeskundigen, enz… Mei 2013: conceptnota ’besturen in het leerplichtonderwijs: de scholengroepen’ (met effecten op personeel) Geen eensgezindheid; veel voorbehouden, weigeringen van overleg, …gevolg: de grote plannen worden opgeborgen …. Deze legislatuur: geen “pact” meer ; minister wil wel nog enkele items vorm geven/ op de sporen zetten

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs Aankondigingen/plannen minister Beleidsbrief : inzetten op ‘deelmaatregelen’ Focus op werkzekerheid en begeleiding van jonge leerkrachten (gekoppeld aan schaalvergroting bestuurlijke entiteiten) Focus op zij-instromers Opvolging beleidsevaluatie van de lerarenopleiding dmv beleidsgroepen die concrete voorstellen moeten doen over verschillende thema’s (instroom, uitstroom, stage, aanvangsbegeleiding, …) voor een volgende Vlaamse regering

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs En nu …. Initiatieven overheid op korte termijn: beperkt De noden zijn en blijven groot: niets doen is geen optie; het dossier blijft brandend actueel Focus op ‘de leraar en de lerarenloopbaan’ in al zijn aspecten Onlosmakelijk verbonden met de dossiers ‘schaalvergroting’ en ‘hervorming SO’ GO! laat het dossier niet los; integendeel!

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs GO! en ‘loopbaandebat’ Basistekst ‘De loopbaan in het onderwijs: een vooruitblik naar 2020’ werd goedgekeurd door de Raad De Afgevaardigd bestuurder vertolkte de standpunten van het GO! in het Vlaams Parlement GO!2020 : project ‘loopbaandebat’ : speerpunt binnen programma “Mensen maken school” : nadruk op ‘de leraar en de lerarenloopbaan’ Onze visie op ‘leraren en lerarenloopbaan’ : basisprincipes opgenomen in het Memorandum Verdere uitwerking via participatie en overleg met alle betrokkenen

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs Dé leraar en dé lerarenloopbaan Diverse problematieken, diverse deelaspecten Risico: enkel focussen op tekorten en minpunten Belangrijk: positieve aspecten, huidige sterktes en pluspunten: moeten behouden en versterkt worden Meningen/ervaringen vanuit de praktijk: belangrijk!

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs Dé leraar en dé lerarenloopbaan Korte brainstorm : - drie aspecten van lerarenloopbaan die absoluut moeten behouden blijven - drie aspecten die dringend moeten veranderen/verbeteren

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs Klemtonen uit het Memorandum Optimalisering van de lerarenopleiding De loopbaan van de leerkracht Professionalisering van de leerkracht

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs Klemtonen uit het Memorandum Optimalisering van de lerarenopleiding: Lerarenopleiding moet aspirant leerkrachten een stevige basis verschaffen Vooraleer de eigenlijke lerarenopleiding start moeten de inhoudelijke competenties voor het bedoelde onderwijsniveau bereikt zijn Grotere samenwerking tussen lerarenopleiding, school en netgebonden pedagogische begeleidingsdienst GO! is actieve partner in de beleidsgroepen die werden opgericht door de minister n.a.v. de beleidsevaluatie van de lerarenopleiding

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs Klemtonen uit het Memorandum De loopbaan van de leerkracht: Gradueel opgebouwde loopbaan met loopbaanperspectief Jaaropdracht (gedifferentieerde taken, niet enkel lesopdracht) Gelijk loon voor gelijk werk – loondifferentiatie enkel op basis van taakdifferentiatie Inzetbaarheid volgens noden van de scholen en vereiste competenties

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs Uitwerking en concretisering Aan de slag met : Loopbaanladder Jaaropdracht

Vragen vooraf … 1.Welke leerlingen willen we aan het eind van het leerplichtonderwijs? 2.Welke leraren hebben ze hierbij nodig? 3.Welke minimale competenties moeten die leraren – als lid van het schoolteam - hebben? 4.Welke functies moeten in een school herkenbaar aanwezig zijn? 5.Welke school hebben we hierbij nodig ?

Mogelijke loopbaanfasen (1) I - De assistent-leraar Uitgangspunt: brede inzetbaarheid met leertraject 1.1 Aspirant-leraar -periode tussen lerarenopleiding en onderwijsassistenten -de leraar-stagiair, de LIO, andere vormen van startersbanen voor zij- instromers. -lerarenopleiding én de school bewaken dat vakinhoudelijke en pedagogisch-didactische verdieping hand in hand blijven gaan en op elkaar worden afgestemd. 1.2 Onderwijsassistent - = leerkracht die de startcompetenties heeft verworven, voert diverse opdrachten uit binnen specifieke takenvelden van de school, -onder begeleiding van een hoger gekwalificeerde collega (leraar of expert-leraar).

Mogelijke loopbaanfasen (2) II – De leraar -Uitgangspunt: de leraar heeft bepaalde professionaliserings- en ontwikkelingsdoelen bereikt. -de leraar is inzetbaar voor specifieke gespecialiseerde takenvelden binnen de school en de scholengroep. -De leraar excelleert in welbepaalde leer- of vakgebieden, -De leraar is een teamspeler en in staat om sterrolhouder te zijn binnen en tussen zelfsturende teams. -De pedagogisch-didactische taken situeren zich op klas- en/of klassenniveau.

Mogelijke loopbaanfasen (3) III – De onderwijsexpert -Uitgangspunt: de leraar heeft specifieke onderwijskundige competenties verworven die hem toelaten leidinggevende taken op middenkaderniveau succesvol uit te voeren. -Maakt deel uit van het beleidskader van de school en/of de scholengroep. 3.1 Expert-leraar -de leraar heeft specifieke onderwijskundige competenties verworven inzake leraarschap (VKS 7?) 3.2 Domeinspecialist -de leraar heeft specifieke onderwijskundige beleidscompetenties verworven binnen één of meerdere beleidsgebieden, zoals: ICT- coördinatie, leerlingenbegeleiding, …

samengevat Beheersingsniveau, gezien vanuit het perspectief van het beleidsvoerend vermogen van de school Omschrijving / complexiteitautonomie verantwoordelijkheidtype niveau 0oefentakengeen aspirant-leraar niveau 1 taken in een 1 op 1 relatie tussen leerkracht - leerling onder begeleidinglaagassistent-leraar niveau 2taken op klas- en/of klassenniveautaakgebonden autonomiebeperkte eindverantwoordelijkheidleraar niveau 3 taken op school- en/of scholengroepniveau hoge mate van zelfstandigheid eindverantwoordelijkheidonderwijsexpert

Loopbaandebat/loopbaanpact leerplichtonderwijs Succes !

Tot slot: Volgende maanden: - verdere input vanuit ons onderwijsveld over de basisprincipes zoals opgenomen in het Memorandum - inzetten op (HR) aspecten waar zonder wijziging aan de regelgeving initiatieven kunnen worden genomen en bestaande good practices kunnen verspreid worden - aspecten personeelsbeleid bij schaalvergroting analyseren, simuleren, voorbereiden, …in afwachting van vooruitgang dossier schaalvergroting - opvolgen beleidsevaluatie lerarenopleiding