Lokaal sociaal beleid in het meerjarenplan Nele Vermeire en Joke Vanreppelen in samenwerking met Dirk Meulemans Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Nieuwe beleids- en beheerscyclus Mogelijke planningsmethodiek Inhoudstafel Vier onderdelen Nieuwe beleids- en beheerscyclus Mogelijke planningsmethodiek Aan de slag Participatie van burgers en actoren Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Deel 1. Nieuwe beleids- en beheerscyclus Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Deel 1. Nieuwe beleids- en beheerscyclus 1.1. Wettelijk kader BBC en planlast 1.2. Strategische meerjarenplanning 1.3. Beleidsdoelstelling 1.4. Jaarlijks budget 1.5. Beleidsdomeinen, -veld en -item Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

1.1. Wettelijk kader BBC en planlast Beleids- en Beheerscyclus BVR 25 juni 2010 Beleid en beheer samen één verhaal Financiële middelen gekoppeld aan beleidsdoelstellingen Beleid ondersteunt door beheer Planlastvermindering Decreet 15 juli 2011 13 sectorale beleidsplannen verdwijnen Subsidieaanvraag via strategisch meerjarenplan Rapportage via jaarrekening Vlaamse beleidsprioriteiten Meer info: www.vvsg.be < knop Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

1.1. Wettelijk kader BBC en planlast Vóór invoering Decreet planlastvermindering Decreet planlastvermindering Subsidie-aanvraag Cultuur beleidsplan Lokaal Sociaal- beleidsplan Subsidie-aanvraag Sport beleidsplan Sport beleidsplan Subsidie-aanvraag Subsidie-aanvraag Jeugdwerk beleidsplan Jeugdwerk beleidsplan Subsidie-aanvraag Lokaal Sociaal beleidsplan Sport beleidsplan Jeugdwerk beleidsplan Goedkeuring subsidie-aanvraag Goedkeuring Goedkeuring subsidie-aanvraag Goedkeuring subsidie-aanvraag Goedkeuring subsidie-aanvraag Goedkeuring Meerjaren planning Vlaamse prioriteiten Beslissing toekenning subsidie Rapportering Rapportering Rapportering Rapportering Rapportering Afrekening Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

1.1. Wettelijk kader BBC en planlast Minder plannen dan vroeger Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 4/04/2017 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

1.1. Wettelijk kader BBC en planlast Besluit Beleids- en Beheerscyclus Decreet Planlastvermindering Aanpassing sectorale decreten → ook decreet Lokaal Sociaal Beleid Meer info: bekendmaking Vlaamse prioriteiten omzendbrief eind oktober + studiedag 7/11 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

1.1. Wettelijk kader BBC en planlast Gewijzigd decreet Lokaal Sociaal beleid Wat blijft? Lokaal bestuur voert lokaal sociaal beleid Gemeente en OCMW gezamenlijk planningsproces Inspraak van bevolking en actoren (kwetsbare groepen) Wat verandert? ≠apart plan, geïntegreerd in meerjarenplan van gemeente en OCMW 7 Vlaamse beleidsprioriteiten onder voorbehoud Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

1.2. Strategisch meerjarenplan Functie van strategisch meerjarenplan Beleidsfunctie Politieke voornemens uitgedrukt in beleidsdoelstellingen en actieplannen Financiële functie Financiële gevolgen gepland beleid Financieel evenwicht Functie voor digitale aanvraag subsidies Evaluatiefunctie Statistische functie Europese en Vlaamse statistieken Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

1.2. Strategisch meerjarenplan Looptijd van het strategisch meerjarenplan 6 jaar, begin 2de jaar legislatuur tot einde 1ste jaar volgende legislatuur ( 2014-2019) Goedkeuren vóór einde 1ste jaar (vóór einde 2013) Verantwoordelijkheid van strategisch meerjarenplan Secretaris voor strategische nota Financieel beheerder voor financiële nota In overleg met managementteam Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

1.2. Strategisch meerjarenplan Strategisch meerjarenplan bestaat minimum uit: Strategische nota Prioritaire beleidsdoelstellingen Beoogd resultaat Actieplannen Ramingen U/O per jaar op niveau van beleidsdoelstelling Financiële nota Financieel doelstellingenplan Staat van het financiële evenwicht Toelichting Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Voorbeeld: financieel doelstellingenplan

Voorbeeld: financieel evenwicht Resultaat op kasbasis = toestandsevenwicht elk financieel boekjaar >= 0 Autofinancieringsmarge = structureel evenwicht einde planningsperiode >= 0 Som >= 0

1.3. Beleidsdoelstelling Beleidsdoelstelling een specifieke omschrijving van het vooropgestelde resultaat of eventueel van het vooropgestelde effect dat de raad wil bereiken voor het extern of intern te voeren beleid. In de mate van het mogelijke en het nuttige wordt dat resultaat of dat effect meetbaar gemaakt; een of meer actieplannen die ondernomen zullen worden voor de realisatie van de beleidsdoelstelling. In elk actieplan wordt de realisatietermijn aangegeven; de raming van de ontvangsten en uitgaven per jaar waarop de beleidsdoelstelling betrekking heeft. Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Beleids-doelstelling Operationeel Tactisch Strategisch Beleids-doelstelling Actieplan Actie Klassieke terminologie BBC-terminologie

1.3. Beleidsdoelstelling Strategisch Tactisch Operationeel Actie Strategische doelstelling Tactische doelstelling Beleidsdoelstelling Actieplan Actie

Prioritaire beleidsdoelstellingen prioritair beleid Niet-prioritaire beleidsdoelstellingen overig beleid Prioritaire beleidsdoelstelling is een beleidsdoelstelling waarover expliciet gerapporteerd wordt in de beleidsrapporten Niet-prioritaire beleidsdoelstellingen Niet in beleidsdoelstellingen beschreven verrichtingen Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Alle beleid in beleidsdoelstellingen gieten? Strategische nota als basis voor beleidsdiscussie dus overzichtelijk en leesbaar beleidsrapport beperkte invulling ruime invulling Prioritair beleid in ds àlle beleid in ds Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Alle beleid in beleidsdoelstellingen gieten? Beperkte invulling Beleidsfocus = beleidsdoelstellingen Huidig beleid ≠ beleidsdoelstellingen Budget voorzien Beschrijving in toelichting van strategische nota Verbeterbeleid ≠ beleidsdoelstellingen = kleine acties en projecten ter verbetering van de effectiviteit en efficiëntie van de organisatie Verbeteracties inventariseren Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Strategisch meerjarenplan (6 jaar) 1.4. Jaarlijks budget Strategisch meerjarenplan (6 jaar) Strategische nota → prioritair beleid Financiële nota → prioritair + overig beleid Toelichting Budget (jaarlijks) Beleidsnota → prioritair beleid Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

1.4. Jaarlijks budget Budget: Beleidsnota Financiële nota Doelstellingennota Doelstellingenbudget Financiële toestand Financiële nota Exploitatiebudget Investeringsbudget Liquiditeitenbudget Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Voorbeeld: doelstellingennota

Voorbeeld: doelstellingenbudget

1.5. Beleidsdomein, -veld, -item Beleidsveld: vanuit politiek en maatschappelijk oogpunt herkenbaar geheel →verplicht en gestandaardiseerd Beleidsdomein: een verzameling van beleidsvelden →vrij te kiezen (behalve ‘algemene financiering) →beleidsrapporten en kredietcontrole Beleidsitem: beleidsveld verder specifiëren →vrij te kiezen Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

1.5. Beleidsdomein, -veld, -item Beleidsveld 1 Beleidsitem 1.1 Beleidsitem 1.2 Beleidsitem 1.3 Beleidveld 2 Beleidsdomein 2 Beleidsveld 3 Beleidsveld 4 Beleidsitem 4.1 Beleidsitem 4.2 Beleidsveld 5 (Bijna) vrije keuze door raad Indeling beleidsrapporten Indeling door Vlaanderen Vrije keuze door college / OCMW-raad Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Voorbeeld: beleidsvelden sociaal beleid 0900: sociale bijstand 0902: migranten 0903: LOI 0904: activering van tewerkstelling 0905: dienst voor juridische info en advies 0910: woningen voor personen met handicap 0930: sociale huisvesting 0943: gezinshulp 0944: opvoedingsondersteuning 0946: thuisbezorgde maaltijden … Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Voorbeeld: beleidsdomein, -veld, item gezin 0945 kinderopvang gemeentelijk kinderopvang huis van het kind speelpleinwerk 0944 opvoedings-ondersteuning ouderen 0951 dienstencentrum 0947 klusjesdienst 0948 poetsdienst beleidsdomein beleidsveld beleidsitems Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Deel 2. Mogelijke planningsmethodiek Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Deel 2: Mogelijke planningsmethodiek 2.1. Beleidscyclus 2.2. Integraal plannen en participeren 2.3. Werkveld Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

2.1. Beleidscyclus Planning Uitvoering Evaluatie Bijsturing ANALYSE ACTIEPLANNING BELEIDSBEPALING Planning Uitvoering Evaluatie Bijsturing Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

EXTERNE ONTWIKKELINGEN GEWENSTE SITUATIE = VISIE 2.1. Beleidscyclus HUIDIGE SITUATIE BELEID: nu EXTERNE ONTWIKKELINGEN GEWENSTE SITUATIE = VISIE TOEKOMSTIGE SITUATIE KLOOF? MISSIE DOELSTELLINGEN ACTIES Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012

2.1. Beleidscyclus Verhouding tussen beleidsplan en beleid BEWUST BELEID BELEIDSPLAN GEREALISEERD BELEID NIET-GEREALISEERD BELEID SPONTAAN BELEID Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

2.2. Integraal plannen en participeren Verkokerd CULTUUR WONEN WERKEN MOBILITEIT SENIOREN JONGEREN Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

2.2. Integraal plannen en participeren Inclusief CULTUUR WONEN WERKEN MOBILITEIT WELZIJN VEILIGHEID SENIOREN JONGEREN ALLOCHTONEN GEZINNEN Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

2.2. Integraal plannen en participeren GEMEENSCHAPPELIJKE DOELSTELLINGEN CULTUUR   WONEN WERKEN MOBILIEIT … Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

2.2. Integraal plannen en participeren Analyse werkvelden werkveld Participatie burgers Grondgebied - grondgebied 1 - grondgebied 2 werkveld werkveld werkveld werkveld Eventueel aangevuld met Bevolking - doelgroep 1 - doelgroep 2 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Voorbeeld: integraal plannen/participeren Wonen Armoede Bevolking - Senioren - Jongeren - Gezinnen Grondgebied - Deelgemeente X - Wijk Y Zorg Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012

WESPENTAILLEMODEL VOORTRAJECT ANALYSE BELEIDSBEPALING ACTIEPLANNING INTEGRAAL INCLUSIEF VERKOKERD Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

2.3. Werkveld vraag aanbod context burgers actoren gemeente Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

2.3. Werkveld Werkveld? Context Vraag Aanbod Cultuur, wonen, werken, veiligheid, zorg…. Context Maatschappelijke ontwikkelingen voor alle Vlaamse gemeenten Gemeentelijke kenmerken voor alle werkvelden Kenmerken specifiek voor het werkveld Vraag Behoefte verschilt per doelgroep/grondgebied Aanbod Wijzigende actoren Actoren uit dezelfde familie → afstemming? Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Deel 3. Aan de slag Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Deel 3. Aan de slag 3.1. Gemeente en OCMW samen? 3.2. Fase van analyse 3.3. Fase van beleidsbepaling 3.4. Fase van actieplanning Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Trend tot samenwerking ingezet door LSB 3.1. Gemeente en OCMW samen? Waarom wel, waarom niet? Dezelfde burgers: grondgebied en doelgroepen Actief op dezelfde werkvelden Kostenbesparend Decretale stimulansen vanuit hogere overheid Gemeenschappelijke secretaris OCMW-voorzitter in het college Gemeenschappelijke ondersteunende diensten… BBC als opportuniteit Trend tot samenwerking ingezet door LSB Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Wat als… gemeente en OCMW gezamenlijk planningsproces doorlopen? 3.1. Gemeente en OCMW samen? Wat als… gemeente en OCMW gezamenlijk planningsproces doorlopen? Gezamenlijke woordenschat Dezelfde opleidingen, informaticaprogramma’s… Gezamenlijke stuurgroep Gezamenlijke analyse/participatie Gezamenlijke beleidsdoelstellingen Gezamenlijke keuze beleidsdomeinen Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

OCMW en gemeente plannen NIET samen 3.1. Gemeente en OCMW samen? OCMW en gemeente plannen NIET samen SCENARIO 1: taakverdeling Welk bestuur plant welke thema’s? SCENARIO 2: meewerken Een bestuur plant, het andere ondersteunt OCMW en gemeente plannen WEL samen SCENARIO 3: samen plannen Hoe? zie volgende slides… Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.2. Fase van analyse WESPENTAILLEMODEL VOORTRAJECT ANALYSE ACTIEPLANNING BELEIDSBEPALING Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.2. Voorbeeld: fase van analyse voor LSB Analyse per werkveld Analyse context Participatie van actoren Interne analyse Deelanalyses van werkvelden Deelanalyse intern Geïntegreerde analyse 1 2 2 Participatie van burgers 3 4 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.2. Fase van analyse Stap 1: analyse context Wat Opdracht Wie Maatschappelijke ontwikkelingen voor alle Vlaamse gemeenten Gemeentelijke kenmerken voor alle werkvelden Opdracht Inventaris van kwalitatieve en kwantitatieve gegevens Interpretatie van gegevens en gevolgen Wie 1 medewerker verzamelt, groep interpreteert Verzamelen + interpreteren in groep Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.2. Fase van analyse Stap 1: analyse context Methodiek DESTEP Demografisch Economisch Sociaal-cultureel Technologisch Ecologisch Politiek-institutioneel Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Bronnen voor analyse context 3.2. Fase van analyse Bronnen voor analyse context kennis en ervaring van de medewerkers de lokale adviesraden, wijk- en buurtraden, bewonersgroepen geregistreerde meldingen en klachten (af)lopende beleidsplannen memoranda, aangereikt door belangengroepen verkiezingsprogramma’s geformuleerde wensen en noden van partnerorganisaties analyses van gegevens uit eigen databanken externe databanken bevragingen bij bevolking, toeristen, forenzen,… speciale studies, uitgevoerd door de eigen diensten speciale studies, uitgevoerd door externen … Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012

Stap 2: analyse per werkveld en interne analyse 3.2. Fase van analyse 2 Stap 2: analyse per werkveld en interne analyse Hulpmiddelen www.vvsg.be < knop Deelnemersmapje: analyse werkveld LSB Analyse per werkveld Analyse context Interne analyse Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Stap 2: analyse per werkveld Hoe? 3.2. Fase van analyse 2 Stap 2: analyse per werkveld Hoe? Alleen de werkveldverantwoordelijke Interne werkgroep Interne werkgroep + actoren Interne werkgroep + actoren + burgers Bovenlokale aanpak Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.2. Voorbeeld: fase van analyse Stap 2: analyse voor werkveld lokaal sociaal beleid Alleen coördinator LSB Stuurgroep LSB Vertegenwoordiging van medewerkers armoede, wonen, seniorenconsulent, integratie-ambtenaar… Gemeente en OCWM samen? Stuurgroep LSB + actoren Stuurgroep LSB + werkgroepen met burgers + adviesraad welzijn, senioren… + …. Stuurgroep LSB + bovenlokale analyse met regionaal welzijnsoverleg, politie, intercommunales… Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

GEZAMENLIJKE BASISANALYSE 3.2. Fase van analyse Stap 2: bovenlokale analyse per werkveld 2 LOKAAL BESTUUR LOKAAL BESTUUR LOKAAL BESTUUR LOKAAL BESTUUR GEZAMENLIJKE BASISANALYSE LOKALE TOETS LOKALE TOETS LOKALE TOETS LOKALE TOETS Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Stap 2: bovenlokale analyse per werkveld Wie? 3.2. Fase van analyse 2 Stap 2: bovenlokale analyse per werkveld Wie? Lokale besturen met gelijkaardig profiel Gemeenschappelijke problemen, beleidsdoelstellingen, actieplannen of acties Op basis van bestaande samenwerkingsverbanden Lokale besturen met dezelfde bovenlokale actoren Let op: belang van lokale vertaalslag Noot: ook bovenlokale participatie? Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.2. Voorbeeld: fase van analyse voor LSB Stap 3: analyse aanvullen met participatie Analyse per werkveld Analyse context Participatie van actoren Interne analyse Deelanalyses van werkvelden Deelanalyse intern Participatie van burgers Meer info: deel 4 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Participatie van actoren Deelanalyses van werkvelden 3.2. Fase van analyse 4 Stap 4: geïntegreerde analyse Analyse per werkveld Analyse context Participatie van actoren Interne analyse Deelanalyses van werkvelden Deelanalyse intern Participatie van burgers Geïntegreerde analyse Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Stap 4: geïntegreerde analyse 3.2. Fase van analyse 4 Stap 4: geïntegreerde analyse Belangrijkste maatschappelijke uitdagingen bepalen →over de werkvelden en doelgroepen heen →bijvoorbeeld met methodiek SWOT Cruciaal voor integrale beleidsbepaling Bepalend bij fase beleidsbepaling fase actieplanning Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.2. Voorbeeld: fase van analyse voor LSB Analyse van LSB Wonen Zorg Gezin en kind Analyse context Participatie vanuit welzijnsraad Interne analyse Deelanalyse lokaal sociaal beleid Deelanalyse intern Geïntegreerde analyse met grondgebiedzaken, LSB, intern… Participatie vanuit wijkbabbels Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.3. Fase van beleidsbepaling VOORTRAJECT WESPENTAILLEMODEL ANALYSE ACTIEPLANNING BELEIDSBEPALING Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.3. Fase van beleidsbepaling ANALYSE WESPENTAILLEMODEL ADVIESRUIMTE BELEIDSBEPALING ACTIEPLANNING Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.3. Fase van beleidsbepaling Cirkels Buitenste cirkel = fase van beleidsbepaling Binnenste cirkel = voorbehouden aan mandatarissen Daartussen = adviesruimte De lijntjes Verkokerd, inclusief of geïntegreerd? Afstemming op basis van … Middelen  verkokering Acties en output  inclusief Maatschappelijke noden  integraal beleid Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.4. Fase van actieplanning VOORTRAJECT WESPENTAILLEMODEL ANALYSE ACTIEPLANNING BELEIDSBEPALING Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.4. Fase van actieplanning VISIE Wettelijke opdracht MISSIE STRATEGISCHE DOELSTELLINGEN OPERATIONELE DOELSTELLINGEN ACTIES ACTOR COÖRDINATIE Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.4. Fase van actieplanning Visie = de gewenste toekomstige situatie Geconcretiseerd in strategische doelstellingen Geconcretiseerd in operationele doelstellingen Missie = onze bijdrage in de realisatie van de visie Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.4. Fase van actieplanning Strategische doelstellingen = welke noden zijn er? Niet uitsluitend verantwoordelijkheid van lokaal bestuur Maatschappelijke opdracht // maatschappijvisie Uitgedrukt in effecten op lange termijn Operationele doelstellingen = wat willen we bereiken? Middel om de strategische doelstellingen te realiseren Uitgedrukt in output/prestaties voor 1 legislatuur Actor of coördinator → verband met de missie Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.4. Fase van actieplanning Lokaal bestuur als actor in volledig eigen beheer + volledige politieke verantwoordelijkheid Vb. eigen kinderopvang in volledig eigen beheer mits randvoorwaarden Vb. oprichting loket kinderopvang mits samenwerking actoren Lokaal bestuur als coördinator rol is afhankelijk van doorzettingsmacht Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.4. Fase van actieplanning Lokaal bestuur als actor of coördinator? Doelstellingen aanbod vraag actoren burgers gemeente actorrol coördinatierol actorrol Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.4. Fase van actieplanning Doorzettingsmacht = de mogelijkheid om eenzijdig medewerking van actoren af te dwingen Geringe doorzettingsmacht weinig (geen) mogelijkheden om andere partijen te dwingen om de visie te realiseren. samenwerking op basis van vrijwilligheid en onderhandeling Grote doorzettingsmacht het bestuur kan andere partijen medewerking afdwingen ongeacht of partijen wel of niet beschikken over hindermacht Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

3.4. Fase van actieplanning GROOT Communicatief – rationeel Financieel Juridisch Werkveldsturing Doorzettingsmacht GERING Netwerk-verkenning premies prijszetting vergunning beheersover-eenkomst haalbaarheidsstudie welzijnsoverleg subsidie personeel logistiek Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Deel 4. Participatie met burgers en actoren Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

4. Participatie van actoren en burgers 4.1. Wettelijk kader 4.2. Participatie in de beleidscyclus 4.3. Integraal participeren 4.4. Afwegingskader participatie 4.5. De kaartjesmethode Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Gemeente- en OCMW-decreet 4.1. Wettelijk kader Gemeente- en OCMW-decreet Inwoners zoveel mogelijk betrekken bij het beleid Gemeenteraad neemt initiatief om burgers en doelgroepen te betrekken bij beleidsvoorbereiding, uitwerking en evaluatie Planlastdecreet Lokale belanghebbenden en/of bevoegde adviesraden betrekken Decreet LSB Actoren, burgers ! Kwetsbare groepen Meer info? deelnemersmap Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

4.2. Participatie in beleidscyclus ANALYSE ACTIEPLANNING BELEIDSBEPALING Planning Uitvoering Evaluatie Bijsturing Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

4.2. Voorbeeld:participatie in beleidscyclus Leuven Overmorgen, Roeselare 2030, Gent 2020… Maquettes heraanleg Schaarbeek, participatietraject Geel Wijkcomité, jeugd- of seniorenraad… Uitgewerkt plan laten goedkeuren door de betrokken adviesraden ANALYSE ACTIEPLANNING BELEIDSBEPALING Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

4.2. Voorbeeld:participatie in beleidscyclus Participatietraject Geel ANALYSEFASE 1. Bepaling 8 domeinen mandatarissen OCMW en gemeente 2. Brainstorm met personeel Medewerkers+mandatarissen OCMW en gemeente 3. Focusgroepen obv 8 domeinen met burgers en actoren 4. Inspraaktraject met adviesraden 5. Enquête naar gehele bevolking Prioriteiten naar voren schuiven BELEIDSBEPALING 6. Terugkoppeling Naar personeel, burgers, actoren, adviesraden ANALYSE ACTIEPLANNING BELEIDSBEPALING Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

4.3. Integraal participeren Verkokerd cultuur zorg wonen milieu werken Cultuurraad culturele organisatie culturele instelling deskundige Wat Beperkt tot één werkveld Beperkt tot verplichte vorm Nadeel Beperkt bereik burgers/actoren Geen afweging van prioriteiten over werkvelden heen 78 - Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

4.3. Integraal participeren Integraal voor doelgroepen cultuur zorg wonen milieu werken Cultuurraad culturele organisatie culturele instelling deskundige Doelgroep jeugd allochtonen ouderen Wat Breder bereik Integraal met doelgroep Methodiek aangepast aan doelgroep Nadeel Geen afweging van prioriteiten over werkvelden heen Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

4.3. Integraal participeren Integraal voor werkveld Wonen, werken, milieu, zorg, welzijn, … Grondgebied Wijk x Deelgemeente y Eventueel aangevuld met Doelgroep jeugd allochtonen ouderen Wat Integraal voor werkvelden en doelgroepen Prioriteiten over werkvelden/doelgroepen heen worden afgewogen Basis voor integraal planningsproces Eventueel aangevuld met methodiek aangepast aan doelgroep Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

4.3. Voorbeeld: integraal participeren LSB zorg wonen milieu werken welzijnsraad gemeentepersoneel ocmw-personeel lokale actoren wijkbabbels thema-tafel thema-tafel thema-tafel thema-tafel thema-tafel huisbezoeken wat moet er veranderen in onze gemeente? senioren Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

4.4. Afwegingskader participatie Voortraject Deel 1: verplicht, wenselijk en mogelijk? Deel 2: hoe organiseren? Wat is het doel? Op welk niveau Wanneer en hoe lang? Voor wie? Welke methodiek? Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

4.4. Afwegingskader participatie VVSG beschrijft 45 methodiekfiches Werkvorm en varianten Budget en tijd Aandachtspunten voor kwetsbare burgers Succesfactoren en valkuilen In de praktijk VVSG verzamelt 140-tal lokale voorbeelden www.vvsg.be < lokaal sociaal beleid < beleidsparticipatie Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Wie 4.5. De kaartjesmethode Wat 4 vragen max. 20 personen medewerkers, actoren en/of burgers Wat externe/interne analyse 4 vragen wat loopt er goed? waar zijn we tevreden over? wat willen zeker behouden? wat loopt minder goed? waarover horen we klachten? wat zou er moeten veranderen? waarvan dromen we? waarmee moeten we rekening houden? Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012

4.5. De kaartjesmethode Methodiek Voordeel antwoorden op kaartjes schrijven kaartjes verzamelen en overlopen kaartjes clusteren in groep prioriteiten leggen Voordeel discussie visualiseren dankzij kaartjes ook ‘stille’ deelnemers komen aan bod goede basis voor verslag snel Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

5. Nog vragen? Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Participatie Vragen over BBC & planlastverlaging Vorming en consulting Ben Gilot – 02/211.55.41 ben.gilot@vvsg.be Vorming en consulting Mattie Jacobs – 02/211.55.89 mattie.jacobs@vvsg.be Integrale planning Dirk Meulemans – 02/211.55.87 dirk.meulemans@vvsg.be Participatie Joke Vanreppelen – 02/211.56.28 joke.vanreppelen@vvsg.be Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

www.vvsg.be < lokaal sociaal beleid Meer info www.vvsg.be < lokaal sociaal beleid < beleidsparticipatie www.vvsg.be < werking en organisatie < BBC gemeente en OCMW pocket participatie en actief burgerschap gratis downloadbaar: BBC in 60 vragen extranet vormingsaanbod: meerjarenplanning, participatie, interne analyse… Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan - 04-10-2012 Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan

Bedankt voor uw aandacht Lokaal Sociaal Beleid in het meerjarenplan