Naar een nieuwe financiering voor het leerplichtonderwijs Frank Vandenbroucke Persconferentie 26 november 2007

2 Situering en timing Discussienota 15 juni 2007 VLOR-advies 27 september 2007 Bevraging ouders oktober 2007 Verdere uitwerking model en decreetsteksten oktober 2007 Overleg koepels 9-14 november 2007, uitmondend in akkoord Introduceren voorontwerp decreet bij IF en politieke besprekingen deze week Principiële goedkeuring VR 15 december

3 Voorafgaandelijk We bespreken nu enkel decretale regeling werkingsmiddelen BaO en SO –Vooral gewoon buitengewoon –Gesprek over derde GOK-cyclus en introductie leerlingenkenmerken volgt later

4 Doelstellingen Gelijke behandeling… –Van elk kind met dezelfde noden –Van elke school in eenzelfde situatie … vergt gedifferentieerde financiering –Op basis van leerlingenkenmerken –Op basis van objectieve verschillen om zo gelijke kansen voor iedereen te realiseren

5 Leerlingenkenmerken Kenmerken van het sociaal milieu die sterk samenhangen met de schoolloopbaan Vier indicatoren: –Het opleidingsniveau van de moeder –Het ontvangen van een schooltoelage –Taal van de leerling –De woonplaats van de leerling

6 Verantwoording Wetenschappelijke validiteit:indicatoren moeten de kenmerken van het ouderlijke milieu met een positieve of negatieve impact op de schoolloopbaan van de leerlingen maximaal vatten; Sociale betekenis: verschillende aspecten van de onderwijskansen (culturele, materiële en sociale) van leerlingen belichten

7 1. Opleidingsniveau moeder Staat voor het geheel aan kennis, vaardigheden en attitudes van mensen, kortom het cultureel kapitaal waartoe de scholing bijdraagt; Is een sterke indicator van: –de culturele bagage waarmee de leerlingen naar school komen; –de mate waarin de cultuur van thuis aansluit bij de schoolcultuur

8 Waarom de moeder? Samenhang met het opleidingsniveau van de moeder het sterkst Omdat relatie tussen het opleidingsniveau van beide ouders zo sterk dat het niet uitmaakt welke van beide variabelen we kiezen Pragmatische argumenten doen kiezen voor moeder

9 2. Schooltoelage is gebaseerd op het gezinsinkomen. indicator van de financiële draagkracht van gezinnen  pedagogisch comfort, bv. tijd, studieruimte & koopkracht voor goederen die het informele leren bevorderen en voor indirecte kosten

10 3. Taal Staat voor de taal die leerlingen thuis spreken Indicator van het taalkundig en cultureel kapitaal van het gezin van de leerling Verschil tussen de thuistaal van de leerlingen en de taal die op school wordt gesproken, is een indicator van zowel de communicatie- als de leermogelijkheden van de leerlingen.

11 4. Woonplaats (buurt) Staat voor de sociologische kenmerken van de buurt Is gebaseerd op het percentage van de vijftienjarige inwoners dat 2 of meer jaar schoolse vertraging opliep Indicator van het sociaal kapitaal van het gezin van de leerlingen o.a. rolmodellen, buurtnetwerken

12 Waar vinden we gegevens over leerlingenkenmerken? –Het opleidingsniveau van de moeder: bevraging van de ouders (verklaring op eer) via de scholen; op termijn administratieve databanken –Het ontvangen van een schooltoelage: databank van het ministerie van onderwijs en vorming –Taal van de leerling: bevraging van de ouders (verklaring op eer) via de scholen; op termijn administratieve databanken –De woonplaats van de leerling: databank van het ministerie van onderwijs en vorming en NIS- gegevens

13 Hoe gebruiken we de indicatoren? Sterke samenhang tussen de 4 indicatoren, maar alle 4 nodig om schoolpopulatie te karakteriseren; Scholen krijgen extra financiering op basis van het percentage leerlingen: –met moeders zonder diploma secundair onderwijs –met een schooltoelage –die thuis met niemand of met maximaal één van de gezinsleden Nederlands praten –die in buurten wonen met de hoogste percentages schoolse vertraging

14 Architectuur – kenmerken Relatief eenvoudig Zeer transparant Met zeer belangrijke budgettaire inspanning – € basisonderwijs (bedragen 2009) – € secundair onderwijs

15 Architectuur BaO – stappen 1.Vaststellen startbudget –Huidige werkingsmiddelen –Inclusief € kostenbeheersing – € bijkomende middelen –Verdeling deelbudgetten gewoon / buitengewoon a rato aandeel in werkingsmiddelen 2008 –Evolutie Indexering Leerlingenevolutie aan 40% (zoals nu), maar in punten Terugvloeien door pensioen of TBS van MVD en RC –Totaal startbudget: €

16 Architectuur BaO – stappen 2.MVD-problematiek –We immuniseren 70% in de jaren , dan 40% in 2016, tenslotte vanaf % –Wat vrijkomt door uitstroom MVD wordt in de grote pot gestoken

17 Architectuur BaO – stappen 3.Voorafnames objectieve verschillen –Verplichting om meerdere levens- beschouwelijke vakken in te richten in het officieel onderwijs (lager onderwijs): 4,5% –Verplichting om de vrije keuze te garanderen in het gemeenschapsonderwijs: 3% –Samen €

18 Architectuur BaO – stappen 4.Bandbreedte leerlingenkenmerken (gewoon BaO) –In 2009 vertrekken van 14% totale bandbreedte voor de 4 indicatoren: 14% van budget wordt verdeeld om leerlingen die op indicatoren aantikken, extra budget te geven –Progressief stijgend met 0,1875% per jaar tot 15,5% in 2017 (parallel met afbouw MVD) –Gelijke verdeling over de 4 aparte budgetten voor elk van de leerlingenkenmerken –Aftopping op gemiddelde + 2 standaardafwijking per school voor elk van de leerlingenkenmerken

19 Architectuur BaO – stappen 5.Resterende bedrag verdeeld over totale volume punten –Vaste geldwaarde per punt (basisfinanciering) –Behoud verschil puntenwaarde kleuter en lager –Behoud omrekeningspercentage kleuters

20 Architectuur BaO – stappen 6.Eindberekening –Leerling: Geldwaarde per punt vermenigvuldigd met punten van onderwijsniveau Plus eventueel geldwaarde per ll levensbeschouwelijke vakken Plus eventueel geldwaarde per ll vrije keuze Plus eventueel geldwaarde per ll voor elk van de vier leerlingenkenmerken

21 Architectuur BaO – stappen 6.Eindberekening –School: Gesubsidieerd onderwijs: som van alle leerlingen –Wordt aan scholen betaald Gemeenschapsonderwijs: som van alle leerlingen verminderd met niet- geïmmuniseerde loonkost MVD –Wordt als dotatie aan scholengroepen betaald volgens verdeelsleutel bepaald door RAGO

22 Architectuur SO – stappen 1.Vaststellen startbudget –Huidige middelen – € bijkomende middelen –Verdeling deelbudgetten gewoon / buitengewoon a rato aandeel in werkingsmiddelen 2008 –Evolutie Indexering Leerlingenevolutie aan 40% (zoals nu), maar in punten Terugvloeien door pensioen of TBS van MVD en RC –Totaal startbudget: €

23 Architectuur SO – stappen 2.MVD-problematiek –We immuniseren 70% in de jaren , dan 40% in 2016, tenslotte vanaf % –Wat vrijkomt door uitstroom MVD wordt in de grote pot gestoken

24 Architectuur SO – stappen 3.Voorafnames objectieve verschillen –Verplichting om meerdere levens- beschouwelijke vakken in te richten in het officieel onderwijs: 4,5% –Verplichting om de vrije keuze te garanderen in het gemeenschapsonderwijs: 3% –Samen €

25 Architectuur SO – stappen 4.Bandbreedte leerlingenkenmerken (gewoon SO) –In % totale bandbreedte: 10% van budget wordt verdeeld om leerlingen die op indicatoren aantikken, extra budget te geven –Progressief stijgend met 0,1250% per jaar tot 11% in 2017 (parallel met afbouw MVD) –Indicator ‘buurt’ wordt steeds op 1% gehouden, bandbreedte verdeelt zich voor de rest gelijk over de drie andere leerlingenkenmerken –Aftopping op gemiddelde + 2 standaardafwijking per school voor elk van de leerlingenkenmerken

26 Architectuur SO – stappen 5.Resterende bedrag verdeeld over totale volume punten –Vaste geldwaarde per punt (basisfinanciering) –Behoud puntenwaarden voor de verschillende onderwijsvormen, niveaus, studiegebieden

27 Architectuur SO – stappen Transitiefonds voor het GO – € toegevoegd aan dotatie –Is de som van alle verliezen van de scholen SO in het GO –Afgebouwd met € per jaar over een periode van 10 jaar tot 0 in 2018

28 Architectuur SO – stappen 7.Eindberekening –Leerling: Geldwaarde per punt vermenigvuldigd met punten van onderwijsniveau, -vorm, studiegebied Plus eventueel geldwaarde per ll levensbeschouwelijke vakken Plus eventueel geldwaarde per ll vrije keuze Plus eventueel geldwaarde per ll voor elk van de vier leerlingenkenmerken

29 Architectuur SO – stappen 7.Eindberekening –School: Gesubsidieerd onderwijs: som van alle leerlingen –Wordt aan scholen betaald Gemeenschapsonderwijs: som van alle leerlingen verminderd met niet- geïmmuniseerde loonkost MVD –Plus transitiefonds –Wordt als dotatie aan scholengroepen betaald volgens verdeelsleutel bepaald door RAGO

30 Conclusies Evenwichtig akkoord dat elkeen zal verdedigen Simulaties op basis van telling okt 2007; definitieve cijfers op basis van telling 1 feb 2008 Model laat toe kosteloosheid en maximumfacturen te realiseren

31 Conclusies Buitengewoon onderwijs nog te bespreken Transitiefonds wordt met extra-middelen, buiten het model, gefinancierd Basisgeldwaarde per punt stabiel