Maarten Vansteenkiste Universiteit Gent Motivationele Profielen: Welk “type” student vinden we terug in een noodbevredigende klasomgeving? Maarten Vansteenkiste Universiteit Gent

Persoonlijke relevantie, betekenisvol TYPES MOTIVATIE Straf, beloning, verwachting Schaamte, schuld, zelf-waaarde Plezier passie, interesse Persoonlijke relevantie, betekenisvol Waarom maak je jouw huiswerk? ‘omdat ik dan pas naar TV mag kijken’ ‘omdat ik vind dat ik dit behoor te doen’ ‘omdat ik dit persoonlijk belangrijk vind’ ‘omdat de leerstof mij boeit’ Waarom let je op in de klas? ‘omdat ik anders straf krijg’ ‘omdat ik wil tonen dat ik een goede leerling ben’ ‘omdat ik dan sneller de leerstof begrijp’ ‘omdat ik de stof interessant vind’

TYPES MOTIVATIE Verplichting, druk, stress Intrinsieke Motivatie Extrinsieke motivatie Straf, beloning, verwachting Schaamte, schuld, zelf-waaarde Plezier passie, interesse Persoonlijke relevantie, betekenisvol Verplichting, druk, stress Welwillend, psychologisch vrij GecontroleerdeMotivatie Autonome Motivatie “Moeten” “Willen”

Effecten van “Moeten” vs. “Willen” (Vansteenkiste, Zhou, Lens, & Soenens, 2005) Drop-out .25** Concentratie -.37** “Moeten” .34** Testangst .24** -.19** “Willen” Medewerking .41**

Motivationele Profielen: Combinaties van “Moeten” & “Willen” (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007) “Moeten” “Willen” Dimensionele benadering Persoonsgerichte benadering Groep 1: “Moeten” + “Willen” Groep 4: Noch “moeten”, noch “willen" Groep 2: Enkel “Moeten” Groep 3: Enkel “Willen”

Motivationele Profielen: Combinaties van “Moeten” & “Willen” (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007) Vragen Aantal groepen? Meest spaarzame oplossing 2) Type groepen + grootte van groepen? Intuïtieve denkpatroon Specifieke interventie Vergelijking van groepen? Beste groep in termen van leeruitkomsten? Welke groep ervaart het meeste noodbevrediging?

Relevante vergelijkingen “Enkel Moeten” vs. “Noch moeten, noch willen” Motivationele Profielen: Combinaties van “Moeten” & “Willen” (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007) Relevante vergelijkingen “Enkel Moeten” vs. “Noch moeten, noch willen” Is het beter om te studeren uit verplichting dan niet gemotiveerd te zijn? 2) “Enkel Willen” vs. “Noch moeten, noch willen” Is het beter om te studeren uit vrije wil dan niet gemotiveerd te zijn? 3) “Enkel Willen” vs. “Moeten én Willen” Is het beter om te studeren uit vrije wil dan te studeren omdat het moet én omdat je wil?

Motivationele Profielen: Combinaties van “Moeten” & “Willen” (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007) Deelnemers: 484 hogeschool studenten (61% meisjes) Metingen Motivatie Willen: “Ik studeer omdat ik de leerstof boeiend vind” Moeten: “Ik studeer omdat ik me anders slecht en schuldig zou voelen” Leeruitkomsten Procrastinatie; vb. “Ik begin later met studeren voor dit vak dan ik me voorgenomen had.” Cognitieve verwerking: vb. “Ik probeer een link te leggen tussen wat ik al weet en wat ik lees bij het instuderen” Testangst: vb. “Ik krijg een ongemakkelijk en onrustig gevoel als ik een test of examen moet afleggen voor dit vak” Noodbevredigende leerkrachtstijl Autonomie-ondersteuning: vb. “Mijn lector biedt me keuzes aan wanneer dit mogelijk is” Structuur: vb. “Deze lector zegt me wat hij/ zij van me verwacht op school.” Betrokkenheid: “Ik kan op deze lector rekenen als ik hem/ haar nodig heb.”

Motivationele Profielen: Combinaties van “Moeten” & “Willen” (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007) Noch “moeten”, noch “willen“ 35% Enkel “Moeten” 19% “Moeten” + “Willen” 22% Enkel “Willen” 23%

Motivationele Profielen: Leeruitkomsten (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007)

Motivationele Profielen: Leeruitkomsten (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007)

Motivationele Profielen: Leeruitkomsten (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007)

Motivationele Profielen: Leerkrachtstijl (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007)

Motivationele Profielen: Leerkrachtstijl (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007)

Motivationele Profielen: Leerkrachtstijl (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007)

“Enkel Moeten” < “Noch moeten, noch willen” Motivationele Profielen: Combinaties van “Moeten” & “Willen” (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007) Conclusies “Enkel Moeten” < “Noch moeten, noch willen” Meer procrastinatie & testangst Minder noodbevrediging 2) “Enkel Willen” > “Noch moeten, noch willen” Minder procrastinatie & testangst, betere cognitieve verwerking Meer noodbevrediging 3) “Enkel Willen” > “Moeten én Willen” Minder procrastinatie & testangst Meer autonomie-ondersteuning

Kwaliteit van motivatie is van belang Motivationele Profielen: Combinaties van “Moeten” & “Willen” (Vansteenkiste, Sierens, Soenes, Luyckx, & Lens, 2007) Conclusies: Kwaliteit van motivatie is van belang Noodbevredigende context draagt bij tot meer “willen” Uitdaging voor leerkrachten zelf in directe communicatie Uitdaging voor schooldirecties = structureel vlak “Interactie” “Structureel”

Relevante literatuur Sierens, E., Soenens, B., Vansteenkiste, M., Luycks, K., & Goossens, L. (2006). Een conceptuele en empirische analyse van leerkrachtstijlen vanuit theorieën over ouderlijke opvoedingsstijlen en de zelf-determinatietheorie. Pedagogische Studieën, 83, 419-431. Vansteenkiste, M., Soenens, B., Sierens, E., & Lens, W. (2005). Hoe kunnen we leren en presteren bevorderen? Een autonomie-ondersteunend versus controlerend schoolklimaat. Caleidoscoop, 17, 18-25. Vansteenkiste, M., Sierens, E., Soenens, B., & Lens, W. (2007). Willen, moeten en structuur: Over het bevorderen van een optimaal leerproces. Begeleid Zelfstandig Leren, 37, 1-27.