Sagen en legenden Leren doe je niet alleen in de klas. Het grootste deel van wat je weet, heb je wellicht zelfs elders opgestoken. Je wordt via televisie, radio, kranten, tijdschriften en het internet overstelpt met een schat aan informatie. Daar enige structuur in brengen is niet altijd eenvoudig. Vandaag krijg je de kans daarin een beetje meer vaardigheid te verwerven.

Opdracht Welkom bij deze webquest over sagen en legenden. Voor dit onderdeel van het vak Nederlands heb je nog geen goede cursus die je kunt studeren. Dat is natuurlijk flink vervelend als je je achteraf nog iets wilt herinneren van wat we in de klas hebben gedaan. Daarom krijg je dit lesuur de kans je eigen cursus te creëren. Je gaat een bestand aanleggen met definities, kenmerken en goede voorbeelden. Natuurlijk laten we je niet aan je lot over. Volg het stappenplan dat hierna beschreven staat en alles zal vlotjes verlopen.Veel succes!

Voorbereiding In dit onderdeel ga je op zoek naar een goede definitie van de begrippen 'sage' en 'legende'. Open het Wordbestand ‘Sagen en legenden’ en plak alle informatie die je verzamelt op de juiste plaats in dat bestand. Vergeet het niet af en toe op te slaan op je bureaublad zodat je niks kwijt raakt. Je afgewerkte taak post je op Smartschool in de uploadzone. Gebruik als naam voor je bestand 'Sagen en legenden_je_naam'. Schrijf ook in het bestand bovenaan je naam.

1. Sagen: voorbeelden a)Leuvenaars, koeienschieters Leuvenaars hebben de bijnaam 'Pietermannen', naar de eerste Leuvense parochie 'Sint-Pieter'. Maar Leuvenaars worden ook wel eens ‘koeienschieters’ genoemd. Zoek op Wikipedia naar het verhaal achter die bijnaam. Het gaat om een typische sage. Gebruik deze link. Plak het verhaal bij wijze van inleiding in je bestand. (Tip: zoeken naar een bepaalde term op een webpagina doe je door Ctrl+F te drukken en de term in te geven)

b) De pot van Olen Zoek via Google-afbeeldingen een foto of tekening van de pot van Olen en plak die in je document. Het overeenkomstige verhaal vind je op deze webpagina. Plak het onder je afbeelding. Beantwoord de volgende vragen over de tekst: Waar en wanneer speelt het verhaal zich af? Wat wordt erin verklaard? Hoe zou je het taalgebruik omschrijven? Zijn alle personages en gebeurtenissen fictief? Is het verhaal eerder bedoeld om te lezen of om te vertellen?

c) Bekende figuren Bekijk deze trailer over een bekende held en beantwoord de volgende vragen: Wie is de held uit de film? Welke andere bekende personages spelen er mee in het verhaal? Lees nu de biografie van deze held: Beschrijf kort in je eigen woorden wie hij was. Heeft hij echt bestaan? Leg uit.

Sagen: definitie en kenmerken Je hebt nu drie goede voorbeelden van sagen bestudeerd. Ga op basis van je eerste observaties op zoek naar een definitie. Je kunt daarvoor ook informatie vinden op Wikipedia: hier en hier. Zorg dat je definitie goed geformuleerd is. Kopieer alle relevante informatie naar je bestand en zorg dat je een duidelijke definitie hebt met kenmerken. Plak nu het juiste type sage bij het juiste verhaal: Heldensagen: zijn opgebouwd rond helden of bekende personen. Die personen kunnen historisch zijn. Etymologische sagen: verklaren de herkomst van een naam of een bijnaam. Historische sagen: zijn verhalen rond gebouwen en monumenten, zij kunnen ook een bepaald gebruik verklaren.

2. Legenden Wie wordt uitgebeeld door dit standbeeld in de Tiensestraat? Zoek het verhaal op Wikipedia en plak het in je bestand.

Legenden: definitie en kenmerken Beantwoord de volgende vragen over het verhaal: Waar en wanneer speelt het zich af? Wat is zo wonderbaarlijk in het verhaal? Wat voor iemand was het meisje (of wat is ze later geworden)? Lees ook waarom verliefde koppels op 14 februari Valentijn vieren. Je vindt zijn verhaal hier. Kopieer het naar je bestand. Zoek de definitie en de kenmerken van de legende op via Wikipedia: info vind je hier en hier. Kopieer de relevante informatie naar je bestanden zorg voor een goede formulering.

Afwerking Werk nu je bestand af. Pas de lay-out aan, zodat je een mooi geheel krijgt. Maak er je persoonlijke cursus van door stukken te cursiveren, in vet te zetten, kleur aan te brengen, ... Sla je bestand op onder ‘mijn documenten’ op Smartschool en in de uploadzone in de map ‘Sagen en legenden’.

Bronnen WIKIPEDIA, Leuven, internet, 29 september 2007. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Leuven) WANDELEN EN FIETSEN IN OLEN – WANDELGEMEENTE 2005, Olense Legendes, internet, 30 september 2007. (http://www.wandelpeters.be/Wandelen/olense_legendes.htm) WIKIPEDIA, Verschil tussen mythen, sagen, legenden, internet, 27 september 2007. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Verschil_tussen_mythen,_sagen_en_legenden) WIKIPEDIA, Sage, internet, 31 juli 2007. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Sage) WIKIPEDIA, Legende, internet, 19 augustus 2007. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Legende) WIKIPEDIA, Valentijn, internet, 14 februari 2007. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Sint_Valentijn) WIKIPEDIA, Fiere Margrietje, internet, 11 augustus 2007. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Fiere_Margrietje) KONING ARTHUR EN MIDDELEEUWSE LITERATUUR, Artur in Brittannië, 1 januari 2007. (http://www.koningartur.nl/hoofdstukken/h4.shtml) KONING ARTHUR EN MIDDELEEUWSE LITERATUUR, Filmfragmenten, 1 januari 2007. (http://www.koningartur.nl/frames.html)