V O E T ’ E N tweede en derde graad ASO inventariseren, aanvullen en onderhouden OVER DE GRENZEN Het maakt de leraarstaak niet eenvoudiger, maar wel rijker en wellicht meer beklijvend.

Ontstaansgeschiedenis Eindtermen invoeren als één van de pijlers van kwaliteitsopvolging van ons onderwijs Vakoverschrijdende eindtermen invoeren, een pioniersrol in het bepalen van een bredere opvatting van het leren op school

Redenen voor speciale aandacht De leerlingen een voldoende brede en harmonische basisvorming meegeven (naar meer totaliteitsonderwijs) Antwoorden op actuele maatschappelijke evoluties waarop het onderwijs totnogtoe diffuus en ongestructureerd reageerde (een vangnet) De klemtoon leggen op het functioneren van een school als geheel, als lerende organisatie (een opdracht voor de school)

Betekenis van VOET’EN Waardevolle inhouden die niet of onvoldoende in vakken zitten, behandelen Meer samenhang en evenwicht in het onderwijsaanbod realiseren De band tussen onderwijs en samenleving verstevigen Leerlingen motiveren door realistische, levensnabije en concreet toepasbare aanknopingspunten aan te bieden

Huidige situatie Vanaf 1 september 2002 worden de eindtermen voor de vakken (basisvorming) en VOET’EN progressief ingevoerd (II(1), II(2), III(1), III(2),...) Een belangrijk verschil met vakgebonden eindtermen is dat het hier om een inspanningsverplichting gaat (nastreven, bereiken) Zoals voor de eerste graad zijn de VOET’EN in een aantal thema’s gegroepeerd

VOT’S Leren leren Sociale vaardigheden Opvoeden tot burgerzin Gezondheidseducatie Milieueducatie Muzisch-creatieve vorming Technisch-technologische opvoeding

Muzisch-creatieve vorming esthetisch vermogen ontwikkelen interesse wekken omtrent en leren omgaan met allerlei muzisch-creatieve uitingen: literatuur, muziek, film, podiumkunsten, beeldende kunsten, fotografie, musea, mode,...

Technisch-technologische opvoeding VOET 4 (tweede graad/’technisch begrijpen’): de leerlingen kunnen de eigenheid van het technisch proces herkennen en omschrijven HORIZONTALE SAMENHANG (CHEMIE 1): de leerlingen kunnen met eenvoudig materiaal volgende technieken veilig uitvoeren: filtratie, de pH van een oplossing bepalen VERTICALE SAMENHANG (T.O. 10): de leerlingen evalueren eigen werk in elke fase van het technologisch proces

Visie Alle VOT’S geënt op de bestaande realisaties/activiteiten en op de tekst van het opvoedingsproject Alle (VO)ET’EN worden gedragen door elke vakleraar en door het volledige korps Andere actoren worden bij het proces betrokken (van informeren tot participeren) Congruentie van het schoolklimaat, opvoedingsproject en de verschillende visieteksten/themagroepen

Doel Zeven visieteksten Zeven themagroepen Aangepast, aangevuld schoolproject Uitgewerkte leermiddelen, methodieken Aanzet schoolwerkplan 30 JUNI 2003

Strategie Sensibiliseren (informeren, motiveren...) Inventariseren (vakken/”bestaande activiteiten”, analyseren inventaris, prioriteiten stellen,...) Plannen (visie ontwikkelen, visieteksten schrijven, projectmatig werken, inspanningen aantonen, evalueren en bijsturen, integreren,...) Aanpassen (schoolwerkplan, schoolproject, activiteiten,...)

Waarom inventariseren? Bewaren informatie (schoolwerkplan) Informatie bezorgen aan collega's en ouders Controle doorlichting Verbanden en afspraken Sterkte-zwakte analyse Actieplan van prioriteiten

VOT’S: waar en hoe ? lessen van vakken activiteiten, acties en projecten schoolinfrastructuur, - organisatie schoolcultuur schoolreglement en leefregels

Inventaris Combinatie van leervak- en schoolinspanningen (werkgroepen, projecten, activiteiten, acties,...) per jaar en graad In vakvergaderingen en werkgroepen Toetsing aan schoolorganisatie, schoolcultuur, schoolreglement en schoolproject

Voordelen van uitvoering meer samenwerking en verticale integratie Is er samenwerking over de graden heen? vaardigheden, attitudes, waarden motivatie leerlingen nieuwe didactische middelen en werkvormen overzicht initiatieven: kans tot keuze versterking planmatig werken

Doel controle door overheid Vernieuwing stimuleren (geen tweederangsdoelstellingen) Interpreteren van de inspanningsverplichting Profiel van de school schetsen Evolutie in tijd en kwaliteit mogelijk maken

Structuur evaluatieinstrument 3 fasen Visieontwikkeling Uitvoering Evaluatie en bijsturing 2 toetsstenen Structurele onderbouw Bereik 4 niveaus

Voorbeeld evaluatieinstrument Fase (visieontwikkeling), toetssteen( bereik), niveau (4): Visieontwikkeling en planning hebben betrekking op vrijwel alle eindtermen uit alle thema’s en op alle leerlingengroepen Fase (uitvoering), toetssteen (structurele onderbouw), niveau (1): Vrijwel geen systematische, structurele voorzieningen, enkel incidentele en/of informele activiteiten

Planning Donderdag, 16 januari 2003: informatievergadering met vak- en ‘werkgroep’verantwoordelijken met info, visieteksten, opdrachten en planning Vóór maandag, 10 maart 2003: inleveren gemaakte inventaris, lijst hiaten en aangepaste visieteksten. Vrijdag, 10 mei 2003: pedagogische studiedag met themagroepen, visieteksten en sprekers.