Een tochtje met de helikopter Rekenweb                                                         probleem van de maand februari lesverslag OBS Drunen, groep 8 23 februari 2000 Reageer: email: rekenmaar@fi.uu.nl adres: Freudenthal instituut tav. Rekenmaar Tiberdreef 4 3561 GG UTRECHT fax: 030 - 2660430

Melanie en Axel ontdekken op het rekenweb het probleem van de maand februari: een tochtje met de helikopter

Een tochtje met de helikopter Sam heeft meegedaan aan een wedstrijd en hij heeft de hoofdprijs gewonnen. Hij mag vanaf vliegveld Schiphol een tochtje maken met een helikopter! Hij mag zelf bedenken waar de tocht naar toe gaat, maar de helikopter mag niet meer dan 200 kilometer afleggen. Stel dat jij die prijs had gewonnen, hoe zou jouw tochtje er dan uit zien? Bedenk een leuk vliegplan en stuur dat aan ons op... Zorg wel dat je aan het eind weer op Schiphol uitkomt!

Juffrouw Corrie besluit er een les van te maken

Ze heeft atlassen en kaarten klaargelegd Ze heeft atlassen en kaarten klaargelegd. Verder heeft ze ook het kaartje van Nederland dat op het rekenweb stond uitgeprint en gekopieerd.

Hoe zit dat ook alweer met die ‘schaal’ op een kaart Hoe zit dat ook alweer met die ‘schaal’ op een kaart? Wie weet hoe de schaal wordt aangegeven?

Er volgt een gesprek waarbij de klassieke schaalaanduiding 1 : … wordt omgezet naar: 1 cm op de kaart is in het echt … km Dit blijkt verre van eenvoudig, maar samen komen ze er wel uit. Juf Corrie maakt er heldere notities bij:

Het kaartje van Nederland wordt uitgedeeld.

De leerlingen ontdekken het schaallijntje onderaan het werkblad. Dus …….?

Het lijntje is 2,5 cm lang , maar dat blijkt in het echt 50 kilometer te zijn. Elke centimeter is dus 20 km!

Om het leven wat te veraangenamen heeft Corrie ook voor schaalliniaaltjes gezorgd. Ze vond deze bij de lessuggestie: schaalliniaal

Op de schaalliniaal staan ook centimeterstreepjes Op de schaalliniaal staan ook centimeterstreepjes . Er staat echter nog niets bijgeschreven.

Op deze kaart is elke centimeter 20 kilometer. Als je dat weet …….

… kun je bij de streepjes de echte afstanden schrijven: 20, 40, 60 …………..de tafel van 20!

Het blijft wel opletten! Hier moet gegumd worden.

Een aardige opstarter is het opmeten van de lengte van Nederland. Dat blijkt ongeveer 300 km te zijn.

Maar dan snel naar de eigenlijke opdracht: een vliegroute bedenken van en naar Schiphol met een maximale lengte van 200 km. De pijl komt bij Schiphol te liggen.

Je kunt op allerlei manieren vliegen: van punt naar punt, maar desgewenst ook in een rondje.

Niet alle plaatsen staan op het kaartje. Wie wil kan een atlas of kaart gebruiken. Let wel op, want……? “De schaal is op iedere kaart anders!”

De atlassen en kaarten vinden flink aftrek.

De leerlingen gaan enthousiast aan de slag.

Alleen op de eigen plaats, of ergens anders samen met anderen.

En als het bankje te klein is, ga je toch gewoon op de grond verder.

Geen zee te ver ?

Zou ik bij opa en oma kunnen komen ?

Hartstikke leuk ja !!

Zo’n prijs wil ik ook wel winnen.

Ssst, even niet storen Ik ben bezig

Zouden we over onze school kunnen vliegen Zouden we over onze school kunnen vliegen? Drunen staat wel op deze kaart.

Even overnemen op het kleine kaartje!

Ja, hoor, het lukt !

Met vragen en twijfels kun je naar de juf.

Met een dikke stift werken is niet handig Met een dikke stift werken is niet handig. Meet je langs de binnenkant, dan is er niets aan de hand. Maar meet je buitenom dan wordt de tocht te lang.

Met kleuren worden de verschillende routes aangegeven.

Zou de rode route wel kunnen ?

Sommige leerlingen geven ook de vliegrichting aan.

Leerlingen nemen snel goede tips van elkaar over. Nog een mooi voorbeeld Leerlingen nemen snel goede tips van elkaar over.

Routes met richting.

Routes met plaatsnamen

Routes met tussenstanden

Er worden ook wel eens fouten gemaakt. Melanie, is dit niet erg ver ?

Oh, ja een nul te veel!

Hierna stelt Corrie de vervolgvraag aan de orde, zoals deze op het Rekenweb halverwege de maand is toegevoegd: Vervolg Je hebt inmiddels wel begrepen, dat als je maar 200 kilometer mag vliegen, je niet meer dan 100 kilometer van Schiphol kunt wegvliegen. Je moet namelijk ook nog terug. Onze vraag is nu: Kun je zo veel mogelijk punten aanwijzen die precies 100 kilometer van Schiphol liggen, zodat je voldoende benzine hebt om terug te vliegen? Gebruik het kaartje om de punten in te tekenen.

Let op de groene punten !

Dat begint op iets bekends te lijken !

dat is handig! Ik ga een passer vragen !

De punten liggen op een cirkel met een straal van 100 km

Kleurrijke fietswielen!

Een paar werkbladen worden aan de klas getoond. Ze leiden soms tot interessante discussies.

Bijvoorbeeld bij deze route. Kan dat wel: eerst 100 km in een rechte lijn en dan via twee stukken van 20 en 80 km weer terug ? Daar moeten we later nog maar eens op terugkomen.

Na ruim een uur sluit Corrie de les af. De leerlingen zijn intensief en enthousiast met het probleem bezig geweest. Ze hebben gerekend, getekend en gemeten dat het een lieve lust was. Een aantal basisvaardigheden is impliciet geoefend. Maar bovenal is het werken met schaal en dus met verhoudingen verder uitgediept. Verder hebben de kinderen de ‘schaalliniaal’ leren gebruiken als een praktisch hulpmiddel en hebben ze informeel kennis gemaakt met een paar basiseigenschappen van de cirkel. Op deze manier probeert het Rekenweb een bijdrage te leveren aqn boeiend en gedegen reken-wiskundeonderwijs.

En tot slot: de groeten van groep 8 van OBS Drunen