Identiteitsrepresentatie / beeldvorming als factor in de interculturele communicatie M-C Kok Escalle
(vs spraakgemeenschap) - Etnische gemeenschap - ... gemeenschap Groepsidentiteit Het behoren tot een - Taalgemeenschap (vs spraakgemeenschap) - Etnische gemeenschap - ... gemeenschap M-C Kok Escalle
in het kader van een homogeen / gesloten / open groep Groepsidentiteit Construeren Handhaven Veranderen Van eigen identiteit in het kader van een homogeen / gesloten / open groep M-C Kok Escalle
W. Frijhoff. “Hoe talig is groepsidentiteit? Binding Benoeming Interactie Reflecties vanuit de geschiedenis”. Taal en Tongval.Tijdschrift voor taalvariatie 17. 2004: 9-29 Gent/Amsterdam M-C Kok Escalle
(W. Frijhoff, Hoe talig is groepsidentiteit? 2004) “Het samenstel van min of meer duurzame beelden, gevoelens, gedragsvormen en waarden, dat wordt (h)erkend als constitutief voor de persoon of samenbindend voor de groep”. (W. Frijhoff, Hoe talig is groepsidentiteit? 2004) M-C Kok Escalle
Groepsidentiteit “Identiteit moet worden benoemd, en die benoeming loopt via taal, of het nu visuele taal is, gestiek, of verbale taal, maar in elk geval via een repertoire van kwalificaties die in de kern talig, dat wil zeggen een vorm van benoeming zijn, in beginsel onafhankelijk van de werkelijkheid”. (W. Frijhoff, 2004) M-C Kok Escalle
het zelfbeeld / interne beeld en Groepsidentiteit “Identiteit ligt […] nooit vast, maar heeft een voortdurend wisselende werking” tussen het zelfbeeld / interne beeld en het beeld dat de andere vormt, reflecteert / externe beeld M-C Kok Escalle
Voorbeelden van hoofddoek, straattaal Groepsidentiteit Interactie bepaalt het gedrag / de zelfpresentatie in privé en openbare ruimte ( sociale component) Voorbeelden van hoofddoek, straattaal M-C Kok Escalle
Taal en groepsidentiteit “Taal is [...] een instrument om identiteit te verwoorden, [...] is ook zelf een component van het proces van identiteitsvorming” M-C Kok Escalle
Taal en groepsidentiteit - “Taal legt de basis van persoonlijke of collectieve zingeving, van een gevoel van herkenning, van identiteitsgevoel” M-C Kok Escalle
Linguistiek minderheid D.A. Kibbee, “Minority Language Rights”, 2008(Intercultural Human Rights Law Review, 2008, 3:79-136) Linguistiek minderheid - Is een gemeenschap Heeft minder members dan de meerdeheid Heeft een niet-dominante positie Vraagt om trouw /vertrouw van de leden => Politieke bescherming M-C Kok Escalle
Naar een Europese identiteit? Nationale identiteit ? Naar een Europese identiteit? Verdragen (Rome ... Lisboa, via Maastricht, Amsterdam, Nice enz.) Van economische naar culturele en politieke belangen Keuze van de politiek voor educatiebeleid als draagvlak en actieveld M-C Kok Escalle
Begrip “Europese burgerschap” wordt in het dagelijkse leven gehanteerd Nationale identiteit ? Begrip “Europese burgerschap” wordt in het dagelijkse leven gehanteerd [Voorbeeld van toegang tot musea in Italië of Spanje] M-C Kok Escalle
Nederlandse identiteit? De Nederlandse identiteit: feit of fictie? Identiteit zonder lidwoord (W. Frijhoff , Stichting Dortse Academie 2008) De media en Princes Maxima uitdrukking over “de” Nederlandse identiteit M-C Kok Escalle
Nederlandse identiteit? “van een discussie over de waarden van de historisch gegroeide gemeenschap [...] naar een debat over de rechten en plichten van en in de staat” (W. Frijhoff , Stichting Dortse Academie 2008) M-C Kok Escalle
Nederlandse identiteit? Nederlandse gemeenschap = gemeenschapsgevoel van de bevolking = culturele eenheid van de natie = bij een van de “zuilen” horen M-C Kok Escalle
Nederlandse identiteit? Verschuiving “van cultuurnatie tot staatsnatie” M-C Kok Escalle
Nederlandse identiteit? = ‘de’ nationale identiteit ? = door de formele staat (de politiek en de politici) bepaald ? = door de media beïnvloed ? M-C Kok Escalle
Nederlandse identiteit? = nationale norm vs “complexe configuratie van deelidentiteiten” = als Dutchness vs burgerschap (conform aan de eisen van de politieke gemeenschap) M-C Kok Escalle
Een vraag met een geschiedenis Qu’est-ce qu’une nation? E. Renan 1882 Imagined Communities B. Anderson (new ed. 2006) M-C Kok Escalle
De Franse nationale identiteit? Een “Staatsbeleid”? Een Franse ministerie « Ministère de l’Immigration, de l’Intégration, de l’Identité nationale et du Développement solidaire » Een actueel debat www.debatidentitenationale.fr (nov. 2009) M-C Kok Escalle
- Kennen - Delen - Waarderen M-C Kok Escalle
Beleid t/o nationale identiteit politiek discours Migratie vloed beheersen Integratie bevorderen Franse identiteit promoten Ontwikkelingssamenwerking ondersteunen http://www.immigration.gouv.fr/ english version http://www.rijksoverheid.nl/themas/immigratie-integratie-en-inburgering M-C Kok Escalle
Integratiemodel t.b.v.een nationale identiteit? Frans vs anglo-saxisch integratiemodel (d’Iribarne 2004) De visie op de Ander is culturrhistorisch bepaald. d'Iribarne, P. 2004. 'Du rapport à l’autre, les singularités françaises dans l'intégration des immigrés', in Le Débat 129, mars-avril 2004, Gallimard, 123-135 d’Iribarne, P. 2006. L’étrangeté française. Seuil M-C Kok Escalle
Integratiemodel t.b.v.een nationale identiteit? Sociale vrijheid vs politieke vrijheid Sociale gelijkheid vs politieke gelijkheid Publieke /openbare sfeer, ruimte vs privée/persoonlijke sfeer, ruimte Integreren / assimileren / niet vs opvallen Morele register vs praktische register M-C Kok Escalle
Identiteitsconstructie Voorbij Avanza & Laferté 2005 stellen voor om nieuwe concepten te gebruiken om discours te analyseren Identificatie (Noiriel) = een sociale machtspraktijk die rechten kan bepalen [studie van administratieve praktijken] Nationale burgers vs buitenlanders Identitaire toewijzing van buitenaf M-C Kok Escalle
Identiteitsconstructie Voorbij? Het sociale beeld (“image sociale”, Chamboredon & Méjean over de perceptie van de Provence in de 18e-20e e.) Discours van zowel individu als gemeenschap over land, groep … “Appartenance” (Het bij behoren) = houding van sociale groeperingen t/o aangereikte beelden (zich toe-eigenen, afwijzen, aanwaarden) M-C Kok Escalle
Identiteitsconstructie Voorbijgaan - “Dépasser la construction des identités” (Avanza & Laferté 2005) Brubaker (2001) kritiseert de politieke benadering van de identiteit (sex, ras, etnie, natie) als “essentialiste”, tot een object makende (réifiante) Als basis, in Amerika maar ook in Europese landen, voor eisen van minderheden (etnies, regio’s) M-C Kok Escalle
Identiteitsconstructie Voorbij? Bourdieu (1980’s) gebruikt identiteit i.p.v. culture t.b.v. historische en sociologische benadering van sociale groeperingen (constructivisme) Constructivisme kan de beschrijving van ‘het sociaal’ (sociale structuren) voorbijgaan. Constructivisme vs essentialisme M-C Kok Escalle
Verschillen erkennen en bruggen bouwen Vertalen en vergelijken Mediation Verschillen erkennen en bruggen bouwen Vertalen en vergelijken In een bredere kader plaatsen = “een zwak universalism” (R. Maier) (culturele) Verschillen respecteren = ethische houding M-C Kok Escalle