De nieuwe syllabus scheikunde Huib van Drooge (Zaanlands Lyceum)

Toekomst Augustus 2013 Invoering van de nieuwe examenprogramma’s voor Biologie, Natuurkunde en Scheikunde VWO: Scheikunde 440 SLU, waarvan 60 % van de stof op het Centraal Examen bevraagd mag worden. HAVO: Scheikunde 320 SLU, waarvan 60 % van de stof op het Centraal Examen bevraagd mag worden. (ANW is opgenomen in subdomein A 15.)

Opdracht syllabuscommissie Het “in de geest van de vernieuwing” schrijven van de specificatie van de subdomeinen, die op het Centraal Examen (CE) bevraagd worden. De syllabus kan jaarlijks bijgesteld (klachten/vernieuwingen) Het globaal examenprogramma kan niet bijgesteld Syllabus is geen curriculum

Oud vs nieuw HAVO A: Vaardigheden B: Stoffen, structuur en binding C: Koolstofchemie D: Biochemie E: Kenmerken van reacties F: Chemische techniek G: Zuren en basen H: Redox A: Vaardigheden B: Kennis van stoffen en materialen C: Kennis van chemische processen en kringlopen D: Ontwerpen en experimenten in de chemie E: Innovatieve ontwikkelingen in de chemie F: Processen in de chemische industrie G: Maatschappij en chemische technologie

Oud vs nieuw VWO A: Vaardigheden B: Stoffen, structuur en binding C: Koolstofchemie D: Biochemie E: Kenmerken van reacties F: Chemische techniek G: Zuren en basen H: Redox A: Vaardigheden B: Stoffen en materialen in de chemie C: Chemische processen en behoudswetten D: Ontwikkelen van chemische kennis E: Innovatie en chemisch onderzoek F: Industriële (chemische) processen G: Maatschappij, chemie en technologie

Vaardigheden blz. 9 t/m 14 Worden alleen in relatie met B t/m G bevraagd A 1 t/m A4: algemene vaardigheden A5 t/m A9: Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden, (Nk, Sk, Bi) A 10 t/m A 15: Chemische vakvaardigheden A 10: Gebruiken / Toepassen van chemische concepten

A 10 Blz 12 Dit subdomein bevat de kennis, die niet in de rest van de syllabus voorkomt. Scheikundige kennis zoals bv het begrip onvolledige verbranding uit de onderbouw, maar ook titratie en ijklijn uit het SE gedeelte Biologische kennis zoals bv bloed Natuurkundige kennis zoals bv druk

A 11 t/m 15 Blz. 13 en 14 A11: Redeneren in termen van context-concept A12: Redeneren in termen van structuur-eigenschappen: macroscopische eigenschappen in relatie brengen met structuren op meso- en microniveau A13: Redeneren over systemen, verandering en energie A 14: Redeneren in termen van duurzaamheid A 15:Redeneren over ontwikkelen van chemische kennis

Handelingswerkwoorden Blz.7 Handelingwerkwoorden geven aan op welk beheersingsniveau een leerling een bepaald vakbegrip /concept moeten kennen. Specificatie geen hoger beheersingsniveau dan eindterm De vraagstelling mag niet dit beheersniveau te boven gaan.

TIMMS Beheersingsniveau Subniveau Chemische kennis Handelingswerkwoorden TIMMS I Weten 1 In chemische verschijnselen en bij waarnemingen chemische vakbegrippen benoemen en herkennen en in deze situatie toelichten. Benoemen Herkennen Toelichten TIMMS II Toepassen 2 Concepten en daaraan gerelateerde vakbegrippen kunnen gebruiken en beschrijven in een standaardprobleemstelling. Berekenen (eenvoudig) Beschrijven Aangeven Gebruiken 3 met elkaar in verband brengen en daarmee een sluitende redenering geven. Verklaren Relateren aan Verbanden leggen tussen Berekenen (meer variabelen) Redeneren over / met behulp van TIMMS III Redeneren 4 Analyseren met behulp van concepten en vakbegrippen bij een ontwerp van een product en voorstellen formuleren bij het maken van een aanpassing of een verbetering van een proces of een product. Analyseren Berekenen (complex) Conclusies trekken Voorstellen formuleren 5 Toepassen van concepten en vakbegrippen bij het doen van onderzoek in complexe probleemstellingen en resultaten kritisch beoordelen en effecten van verbetervoorstellen beoordelen. Voorspellingen doen Beoordelen Beargumenteren

CE vs SE Domein A is verplicht voor CE en SE Van domein B t/m G worden 60 % van de subdomeinen bevraagd op het CE. Syllabus: specificatie van deze 60 % + domein A Handreiking (1 november 2012): overige 40 %

Domein B, een basis domein HAVO: Kennis van stoffen en materialen VWO: Stoffen en materialen in de chemie Lijkt op het oude domein B met alle stof / eigenschappen relatie Overzicht van alle stoffen wat de kenniscomponenten betreft. Niet alleen van zouten en moleculaire stoffen, maar ook van metalen en koolstofchemie

Domein C, een basis domein HAVO: Kennis van chemische processen en kringlopen VWO: Chemische processen en behoudswetten In dit domein: chemische reacties, chemisch rekenen, energieberekeningen, evenwichtsreacties, reactiekinetiek en behoudswetten

Domein D HAVO: Ontwerpen en experimenten in de chemie VWO: Ontwikkelen van chemische kennis In de domein komen de scheidingsmethoden en voor VWO ook een aantal analysemethodes Polymerisatie

Domein E HAVO: Innovatieve ontwikkelingen in de chemie VWO: Innovatie en chemisch onderzoek Structuur/eigenschappen in toepassingen Alleen VWO: stereochemie en specificiteit

Domein F HAVO: Processen in de chemische industrie VWO: Industriële (chemische) processen De bekende industriele chemie met nieuw: b.v atoomeconomie, groene processen, energiehuishouding, energieomzettingen.

Domein G HAVO: Maatschappij en chemische technologie VWO: Maatschappij, chemie en technologie Chemie van het leven met de biochemie HAVO: Milieueisen VWO: Milieueffectrapportage