Lemmensinstituut Leuven academiejaar 2010-2011 De (ongeboren) baby Lemmensinstituut Leuven academiejaar 2010-2011

H2 : voor en na de geboorte 40 weken zwanger Germinaal (3 à 4 weken): zygote Embryonaal (5 tot 10 weken) mini-mens Foetaal (11-40 weken) (functie)ontwikkeling/reflexen

Prenatale ontwikkeling

Psychische ontwikkeling? wel gewaarworden en reageren, maar bewustzijn? vanaf 26w : reactie op geluids- en lichtprikkels wellicht elementaire vorm van geheugen

Problemen bij de zwangerschap Miskraam (25% voor 12e week) – buitenbaarmoederlijke zwangerschap Genetische en chromosomale afwijkingen 23 paar chromosomen Dominant recessief XX vrouw XY man

Problemen bij de zwangerschap Schadelijke omgevingsinvloeden Ziekten/infecties moeder (bijv. Toxoplasmose) Drugs (tabak, alcohol, medicijnen) Stralingen Verkeerde voeding Resus-incompatibiliteit Leeftijd moeder Stress Resusincompatibiliteit = probleem bij de volgende zwangerschap

De geboorte Trauma?  baby moet zich aanpassen

Vormen van bevallen Zachte bevalling (Leboyer) Thuisbevalling Epidurale Keizersnede (gepland – acuut) Zittend Onderwater

timing prematuur w38 a term w42 postmatuur 6% 3,3kg, 50cm 40% onrijpe ademhaling bevalling inzetten ev. couveuse

Alles OK? Hartslag Ademhaling Spiertonus APGAR-score (10) Huidprikkeling Huidskleur Natuurlijke dagcrème (Vernix) Gewicht, lengte, hoofdomtrek Fontanellen Reflexen …

Babyreflexen

Abnormaal? Nee, heel gewoon om de 2 à 3 uur eten onregelmatig slapen meconium geelzucht lamp acné borstontwikkeling (melk)

H3 de Baby Lichamelijk : snel en asynchroon (+30m, + 7kg) melk+fruit+groenten+vlees/vis mee-eten Slaappatroon Motorisch : grote individuele verschillen Boven naar beneden, binnen naar buiten 5 fasen Kijken Grijpen Zitten Kruipen Lopen

H3 de Baby Tekenen : motorisch plezier

H3 de Baby Perceptueel : ZIEN : vanaf w2: onscherp zicht op 25m Voorkeur voor gezicht, beweging, 3D, felle contrasten perceptuele constantie Vanaf 6m: diepteperspectief

H3 de Baby Perceptueel : ZIEN HOREN RUIKEN/PROEVEN VOELEN voorkeur menselijke stem, vrouwenstem, moeder voorkeur voor moeder-taal voorkeur hoge tonen moeilijk om te focussen RUIKEN/PROEVEN voorkeur zoet geur van moederborst VOELEN warmte, koude, pijn, druk STIMULERENDE OMGEVING oriënterende en defensieve respons

H3 de Baby seksueel : ontdekken van lichamelijke gevoelens directe behoeften, huidcontact Freud : stadia in psychoseksuele ontwikkeling Leeftijd Fase Lichaamsdeel Kenmerken baby oraal mond Zuigen, eten, lipbeweging, bijten peuter anaal anus Zindelijkheidstraining=controle-mechanismen maatschappij kleuter fallisch geslachtsdelen Identificatie met ouder van zelfde geslacht, Oedipuscomplex basisschool latentie verstand Seksualiteit op achtergrond adolescentie genitaal geslachtscontact Opnieuw interesse, gericht op andere geslacht

H3 de Baby Sociaal-emotioneel : Natuurlijk, afgestemde interacties tussen ouder-kind Belang van lichamelijk contact (Harlow)

H3 de Baby Sociaal-emotioneel : Hechtingsgedrag : baby “roept” verzorger huilen, lachen, brabbelen, grijpen, volgen  vertrouwen / wantrouwen 4 types gehechtheidsgedrag (Bowlby/Ainsworth): Afstand Basis Contact Desoriëntatie B zie voorbeeld A: vermijdend, moeder en kind gaan emotionaliteit uit de weg, weinig troost of bemoediging, kind houdt zich groot C: afwerend : aanhalig contact, opvliegend onhandelbaar bij geen zin, paniek in vreemde situatie, boos bij terugkomst, moeders vaak inconsistent D: combinatie : stress geeft verwarring , lopen weg van ouders B = veilig gehecht A,C,D = onveilig gehecht

H3 de Baby Sociaal-emotioneel : Vreemdenangst/separatieangst Social referencing : kijken naar anderen om betekenis af te leiden B zie voorbeeld A: vermijdend, moeder en kind gaan emotionaliteit uit de weg, weinig troost of bemoediging, kind houdt zich groot C: afwerend : aanhalig contact, opvliegend onhandelbaar bij geen zin, paniek in vreemde situatie, boos bij terugkomst, moeders vaak inconsistent D: combinatie : stress geeft verwarring , lopen weg van ouders

H3 de Baby Cognitief : nog geen objectpermanentie Piaget : sensori-motorisch stadium (handelen is denken) reflexen primaire circulaire reacties : herhalen secundaire circulaire reacties : effecten intentioneel handelen tertiaire circulaire reacties : actief experimenteren mentale representatie nog geen objectpermanentie B zie voorbeeld A: vermijdend, moeder en kind gaan emotionaliteit uit de weg, weinig troost of bemoediging, kind houdt zich groot C: afwerend : aanhalig contact, opvliegend onhandelbaar bij geen zin, paniek in vreemde situatie, boos bij terugkomst, moeders vaak inconsistent D: combinatie : stress geeft verwarring , lopen weg van ouders

H3 de Baby Taal : begrip en productie Huilen Vocaliseren (6w-7m) Brabbelen (8m–1j) Eenwoordzinnen Tweewoorzinnen (bijv. “opa thuis”) Spel Belang voor motorische, sociale, cognitieve (fantasie) ontwikkeling prelinguaal vroeglinguaal (betekenis!) B zie voorbeeld A: vermijdend, moeder en kind gaan emotionaliteit uit de weg, weinig troost of bemoediging, kind houdt zich groot C: afwerend : aanhalig contact, opvliegend onhandelbaar bij geen zin, paniek in vreemde situatie, boos bij terugkomst, moeders vaak inconsistent D: combinatie : stress geeft verwarring , lopen weg van ouders

H3 de Baby Persoonlijkheid : conflicttheorie van Erikson Leeftijd Vertrouwen ↔ wantrouwen Peuter Autonomie ↔ schaamte en twijfel Kleuter Initiatief ↔ schuld Schoolkind Vlijt ↔ minderwaardigheid Adolescentie Identiteit ↔ identiteitsverwarring jongvolwassen Intimiteit ↔ isolement volwassen Generativiteit ↔ stagnatie bejaarde Integriteit ↔ wanhoop B zie voorbeeld A: vermijdend, moeder en kind gaan emotionaliteit uit de weg, weinig troost of bemoediging, kind houdt zich groot C: afwerend : aanhalig contact, opvliegend onhandelbaar bij geen zin, paniek in vreemde situatie, boos bij terugkomst, moeders vaak inconsistent D: combinatie : stress geeft verwarring , lopen weg van ouders (geen bodem syndroom)

H3 de Baby Muzisch Hargreaves : 5 fasen in artistieke ontwikkeling De baby als muzisch model : verwondering, emoties, geboeid zijn, erbij willen zijn,…. leeftijd fase 0-2 presymbolisch Fysieke controle 2-5 figuraal globale vormen, weinig detail 5-8 schematisch streven naar conventies 8-15 regelsystemen zoals volwassenen >15 metacognitie regels durven overstijgen B zie voorbeeld A: vermijdend, moeder en kind gaan emotionaliteit uit de weg, weinig troost of bemoediging, kind houdt zich groot C: afwerend : aanhalig contact, opvliegend onhandelbaar bij geen zin, paniek in vreemde situatie, boos bij terugkomst, moeders vaak inconsistent D: combinatie : stress geeft verwarring , lopen weg van ouders (geen bodem syndroom)