Argumenten Leefbaarheid en Wereldhaven, een combinatie of een contradictie? E. Bruyninckx Afgevaardigd bestuurder Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen 15 september 2009

Spanningsveld economische ontwikkeling en leefbaarheid Havencontext Case Scheldeverdieping

Spanningsveld Economische ontwikkeling en leefbaarheid omgeving: in tijd en ruimte anders beleefd in functie van levensstandaard Tolerantiegraad verschilt cfr. China Olympische Spelen Milieubewegingen Beijing National Stadium Benxi steel mills blowing smoke over residential buildings. (The Guardian, July 2007)

Spanningsveld Doorbraakmomenten Rapport Club van Rome: de grenzen aan de groei (1972): verband gelegd tussen economische groei en de gevolgen hiervan voor het milieu Kyoto-Conferentie (1997): uitstoot van broeikasgassen verminderen Climate change CO2 footprints: William Rees en Mathis Wackernagel, University of British Columbia (1992-1993)

Spanningsveld economische ontwikkeling en leefbaarheid Havencontext Case Scheldeverdieping

Havencontext regelgevend kader vaak vanuit Europa  implementatie lidstaten (1) Karakteristieken regelgeving anders, vb. Habitat- en Vogelrichtlijn heeft enorme impact gehad: Deurganckdok Tweede Maasvlakte Westerschelde Containerterminal Anders: “passende beoordeling” “geen alternatief” “nationaal belang” “significante effecten” Streven naar “deal” Rechtszekerheid?  Guidelines Paardenschor

Permanente en tijdelijke natuurcompensaties in de haven van Antwerpen

Havencontext (2) Complexe langdurige procedures vb. Strategisch Plan Haven van Antwerpen Vlaamse Regering keurt ruimtelijk programma voor de verdere ontwikkeling van de haven van Antwerpen goed op 11/9/’09: startschot voor Afbakenings- GRUP dat moet leiden tot de definitieve afbakening van de haven. Afronding: 2011 Ambitie: Vlaams Regeerakkoord 2009-2014: Een daadkrachtig Vlaanderen in beslissende tijden … We hebben vastgesteld dat het zowel voor publieke als voor private investeerders steeds moeilijker wordt om binnen een redelijke termijn vergunningen te krijgen voor belangrijke investeringsprojecten. We willen dit euvel nadrukkelijk remediëren, zowel voor publieke als voor private investeerders. … … Investeringen geven in deze moeilijke tijden een broodnodige impuls aan onze economie. Het is belangrijk dat projecten en plannen geen onnodige vertragingen oplopen en ze, voor zover dat mogelijk is, zelfs versneld worden uitgevoerd. We zullen dan ook snel maatregelen nemen om procedures binnen redelijke termijnen af te ronden. …

Havencontext (3) Spanning “milieugebruiksruimte” – “hindergebied” vb. EON-centrale in of buiten de haven? (4) Milieubeleidsplan GHA Overzicht thema’s: veiligheid afvalbeheer bodem natuur ruimte energie en klimaat hinder integraal waterbeleid lucht Overleg met havengebruikers

Spanningsveld economische ontwikkeling en leefbaarheid Havencontext Case Scheldeverdieping

(5) Case: Scheldeverdieping (a) Verdiepingsprogramma 48’ – 43’ – 38’ 1984: Technische Scheldecommissie 1995: Verdrag 1997: “Noodwet” (b) Verdiepingsprogramma 13,10 m 1998: Brief Dehaene 2001: Lange termijnvisie Schelde-estuarium tot 2030 2005: Ontwikkelingsschets 2010 & Scheldeverdragen Verdieping: ?

Maritiem goederentransport haven van Antwerpen volgens verschijningsvorm 1997 2008 Almost half of the cargo we are handling is containerized But we also handle a big part of liquid bulk (chem. Products), dry bulk (coal and iron ore), non containerized 111,8 mio ton 189,3 mio ton

Evolutie van de marktaandelen van Antwerpen, Rotterdam en Hamburg in de Le Havre – Hamburg Range (containers, TEU) 6m 2009 Bron: VHC

Ontwikkeling van scheepsgrootte en capaciteit van containerschepen

Grootte in TEU van het grootste containerschip De Emma Maersk is op dit moment nog steeds het grootste containerschip. De officiële TEU-capaciteit bedraagt13.500 TEU, de geschatte werkelijke capaciteit 15.200 TEU.

Structuur van de containervloot: 1/1/2009 (werkelijk) vs Structuur van de containervloot: 1/1/2009 (werkelijk) vs. 1/1/2013 (geschat op basis van huidige sit. + orderboeken) TEU klasse TEU klasse Bron: VHC

Evolutie tijgebonden (11,9m) op- en afvaarten van containerschepen in de haven van Antwerpen (1992-2008)

Scheldeverdieping: Basistheorema toegankelijkheid Een betere toegankelijkheid heeft als doel: “het vervoer van goederen met een maritieme bestemming/herkomst in het geheel van de logistieke ketting op de meest kostenefficiënte, milieuvriendelijke en flexibele wijze te organiseren” Ketenbenadering: een geïntegreerde verkeersafwikkeling vanaf zee tot aan de aanlegplaats in de haven of omgekeerd

Verbeterde tijvensters van en naar Antwerpen   Deurganckdok Actual windows Windows after deepning Draft (m) Inbound Outbound 12,20 tidal free 12,50 10 h 45 min 8 h 24 min 12,80 9 h 49 min 7 h 19 min 13,10 8 h 43 min 5 h 57 min 13,40 7 h 13 min 4 h 53 min 13,70 6 h 23 min 3 h 36 min 9 h 20 min 5 h 16 min 14,00 5 h 14 min 2 h 37 min 7 h 49 min 4 h 09 min 14,30 4 h 34 min 1 h 47 min 6 h 45 min 3 h 21 min 14,60 3 h 53 min 1 h 00 5 h 34 min 2 h 22 min 14,80 3 h 09 min 4 h 43 min 1 h 36 min 15,00 2 h 39 min 4 h 21 min 15,30 1 h 55 min 3 h 40 min 15,60 2 h 59 min 15,90 2 h 21 min The sailing windows have been calculated by the Antwerp Port Authority and are valid per tidal cyclus of 12,5 hours. Average tidal conditions and an under keel clearance on the river of 12,5% have been taken into account. d.d. 10 02 2009

De baten Economisch: efficiëntere routing vervoersstromen. Voordelen reders doorgegeven aan: Producenten: hogere competitiviteit Consumenten: hogere koopkracht/levensstandaard Ecologisch: beperking wegvervoer: Minder tonkm over de weg “kritische massa” voor intermodale concepten Regionale welvaart: Antwerpse maritieme sector: Delokalisatie activiteiten en negatieve repercussies op tewerkstelling en toegevoegde waarde creatie