Arthur Schopenhauer 1788-1860 Pessimisme: de som van het lijden hier op aarde is groter dan die van het geluk
De Wereld als Wil en Voorstelling (1819) met een empirisch supplement (1844), een filosofisch systeem bestaande uit 4 delen: kentheorie metafysica esthetica ethiek ‘het wezen aller dingen, het hart van de werkelijkheid, is een blinde doelloze egoistische wil’
1. achtergronden van Schopenhauers pessimisme (historisch, biografisch, intellectueel) 2. de plaats van het geluk 3. de toekomst van het pessimisme
1804, op Grand Tour: ‘deze wereld is de slechtste van alle mogelijke werelden’
Invloeden: Plato, Kant en de Upanishaden …een sluier van maya bedekt de werkelijkheid…..
Kentheorie: De wereld is mijn voorstelling: wie dat beseft, weet dat hij niet de zon kent en de aarde, maar slechts een oog dat ‘zon’ ziet, een hand die ‘aarde’ voelt………
metafysica Het hart van de werkelijkheid is WIL: een blinde drang om er te zijn Alles wat er is, is WIL: een egoistisch streven om zich door te zetten In de wereld heerst een oorlog van allen tegen allen
psychologisch pessimisme: Wij voelen de pijn intenser dan het plezier; Lust/geluk is negatief: de afwezigheid van onlust Er is geen therapie, geen verlossing, geen troost, geen ontknoping
Danzig, 1806: Johanna en Adele Schopenhauer
dagboek Chamonix: sublieme ervaringen
De esthetische ervaring een zuiver, willoos, objectief kennen ‘intellectuele aanschouwing’ van de idee waarheid zelfverlies, versmelting transcendentie kunst is de bloesem van ons bestaan volmaakt geluk (voor even) Maar toch: de esthetische ervaring leert ons onthechting (van de levenswil)
Commentaren: William James: ijsschots John Gray: slijmzwam Peter Sloterdijk: auto-immuunziekte
Friedrich Nietzsche De kunst als organische functie, als grootste stimulans voor het leven De wil als scheppend-destructieve energie ‘jenseits’ van goed en kwaad
alleen kunst kan ons redden….
THE END