het welbevinden en gedrag van leerlingen. De pedagogische stijl van leerkrachten binnen het cluster- 4 onderwijs   &   het welbevinden en gedrag van leerlingen.   Annelie Waalderbos (0452114) Orthopedagogiek- Universiteit van Amsterdam Supervisor UvA: drs. A. Plakas. Tweede lezer: prof. Dr. D.A.V. van der Leij.

Het onderzoek Een onderzoek naar de perceptie van leerlingen op wat een goede pedagogische stijl kenmerkt en de invloed van de pedagogische stijl van leerkrachten op het welbevinden en gedrag van leerlingen.

Onderzoeksvragen Uit welke kenmerken bestaat, volgens leerlingen die onderwijs volgen op VSO Het Schip, een goede pedagogische stijl? Welke invloed heeft de pedagogische stijl van leerkrachten op het welbevinden (algemeen welbevinden, motivatie, tevredenheid, gevoel van veiligheid, betrokkenheid) en gedrag van leerlingen? Hebben leerlingen met specifieke emotionele en/of gedragsproblemen behoefte aan een andere pedagogische stijl?

De pedagogische stijl Het pedagogisch handelen Het didactisch handelen De handelingen die een leerkracht onderneemt met betrekking tot de interactie met leerlingen en de leeromgeving, buiten de feitelijke kennisoverdracht om. Het didactisch handelen De handelingen van de leerkracht omtrent de inhoudelijke kennisoverdracht.

Algemeen welbevinden ´Welbevinden op school (van leerlingen uit het secundair onderwijs) drukt een positieve toestand uit van het gevoelsleven, die het resultaat is van een harmonie tussen een geheel van specifieke omgevingsfactoren enerzijds en de persoonlijke behoeften en verwachtingen van leerlingen ten aanzien van de school, anderzijds.´ (Engels, et al., 2004).

Pedagogische stijl en motivatie Emotionele ondersteuning Autonomie ondersteuning Bieden van structuur

Pedagogische stijl en betrokkenheid Betrokkenheid is het gevolg van een goede motivatie (emotionele ondersteuning, autonomie ondersteuning en structuur). Taakgerichte werksfeer Taalaanbod Responsieve instructie Goede leerkracht-leerlingrelatie

Pedagogische stijl en tevredenheid Ondersteuning Geven van structuur Goede leerkracht-leerlingrelatie Creëren van een krachtige leeromgeving Het geven van een duidelijke uitleg

Pedagogische stijl en gevoel van veiligheid Grenzen stellen Goed klassenmanagement Positief klassenklimaat

Pedagogische stijl en gedrag Aanbrengen van structuur Overdracht van normen en waarden Goed klassenmanagement Responsieve houding

Cluster-4 onderwijs Leerlingen die onderwijs volgen binnen het cluster-4 onderwijs hebben door een verstoring van de sociaal-emotionele ontwikkeling, specifieke pedagogische en didactische behoeften (Verwoerdt & Van der Leij, 2008). Leerkrachten die werkzaam zijn binnen het cluster-4 onderwijs, zullen in staat moeten zijn om te differentiëren in hun handelen, om op deze manier hun zorg aan te passen op deze specifieke behoeften (Verwoerdt & Van der Leij, 2008).

Roos van Leary (Leary, 1957)

Vorig onderzoek Het Schip Perspectief leerkrachten In overeenstemming met de pedagogische voorkeursstijl van Het Schip (Samenboven, Samenonder).

Verwachtingen huidig onderzoek De perceptie van leerlingen op wat een goede pedagogische stijl kenmerkt zal niet eenduidig zijn. Een goede pedagogische stijl (Samenboven/Samenonder) van leerkrachten heeft een positieve invloed op het welbevinden en gedrag van leerlingen. Leerlingen met specifieke emotionele en/of gedragsproblemen hebben behoefte aan een aangepaste pedagogische stijl.

Methoden van onderzoek Onderzoek is uitgevoerd op VSO Het Schip, een cluster-4 school waar jongeren tussen de 11 en 20 jaar onderwijs volgen. 88 leerlingen tussen de 12 en 18 jaar.

Methoden van onderzoek Materialen: De Vragenlijst interpersoonlijk leraarsgedrag (VIL) SchoolVragenLijst (SVL) Prestatie-Motivatie Test voor Kinderen (PMTK-83) Zelfevaluatie van scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs en de regionale expertise centra (ZEK) Twee onderdelen van de vragenlijst zijn voor dit onderzoek ontworpen Dossieronderzoek

Resultaten Perceptie leerlingen op een goede pedagogische stijl Leerlingen hebben erg verschillend gereageerd. Het sociale aspect is volgens leerlingen het belangrijkste kenmerk van een goede pedagogische stijl. Duidelijke uitleg.

Perceptie leerlingen op een goede pedagogische stijl

Perceptie leerlingen op een goede pedagogische stijl Leerlingen hebben vrij hoge cijfers toegekend aan de stellingen die gericht zijn op een goede sfeer, sturend gedrag en ondersteunend gedrag. Perceptie van de leerlingen komt veelal overeen met de literatuur en het schoolplan van Het Schip.

Perceptie leerlingen op een goede pedagogische stijl

De invloed van de pedagogische stijl op het welbevinden en gedrag van leerlingen. Een Samenbovenstijl heeft een positieve invloed op de tevredenheid en leertaakgerichtheid van leerlingen. De pedagogische stijl heeft geen invloed op het gedrag van leerlingen.

Pedagogische stijl en emotionele en/of gedragsproblemen. Er is geen verschil in de behoefte voor een andere pedagogische stijl gevonden.

Conclusie Leerlingen vinden vooral het sociale aspect voor een goede pedagogische stijl van belang. Perceptie van leerlingen over een goede pedagogische stijl komt veelal overeen met de literatuur en schoolplan van Het Schip. Een Samenbovenstijl heeft een positieve invloed op de tevredenheid en leertaakgerichtheid van leerlingen. Leerlingen met specifieke emotionele en/of gedragsproblemen hebben geen behoefte aan een andere pedagogische stijl.

Kanttekeningen Lage interne consistentie bepaalde sectoren VIL Formulering van de items Gemoedstoestand leerlingen tijdens het onderzoek Afname op verschillende tijdstippen Relatief kleine onderzoekspopulatie Ontwikkelingsverlooplijn

Aanbevelingen Grootschaliger onderzoek om de huidige resultaten te kunnen staven Longitudinaal onderzoek Onafhankelijke observator Andere factoren die van invloed kunnen zijn op het welbevinden, includeren Gedrag van de leerlingen op een andere wijze vaststellen Invloed van de pedagogische stijl op schoolprestaties

Vragen