Validiv - Producten SLO Krachtige leeromgevingen – 28/10/2013

Overzicht Centrale doelstelling: De aanwezige meertaligheid in het Vlaamse basisonderwijs als een troef benutten binnen een krachtige leeromgeving die ook het Nederlands ten goede komt. Validiv E-Validiv 4de-5de lj Validiv Bagage Lkr kleuter en lager School-beleidsgids School-team World Factbook Beleid

Overzicht Centrale doelstelling: De aanwezige meertaligheid in het Vlaamse basisonderwijs als een troef benutten binnen een krachtige leeromgeving die ook het Nederlands ten goede komt. Validiv E-Validiv 4de-5de lj Validiv Bagage Lkr kleuter en lager School-beleidsgids School-team World Factbook Beleid

Overzicht Centrale doelstelling: De aanwezige meertaligheid in het Vlaamse basisonderwijs als een troef benutten binnen een krachtige leeromgeving die ook het Nederlands ten goede komt.. Validiv E-Validiv 4de-5de lj Validiv Bagage Lkr kleuter en lager School-beleidsgids School-team World Factbook Beleid

Validiv-producten E-Validiv E-Validiv 4de-5de lj Validiv Bagage Lkr kleuter en lager School-beleidsgids School-team World Factbook Beleid

Validiv-producten E-Validiv Online meertalige digitale leeromgeving:www.e-validiv.be Klemtoon op het gebruik van verschillende talen Nederlands én andere taal: Engels – Frans – Italiaans – Pools – Spaans – Turks Wereldoriëntatie Thema’s -> subthema’s

Validiv-producten E-Validiv 1 subthema = +/- 1 lesuur Pretest Instructiefase Toepassingsfase … Evaluatiefase

Validiv-producten E-Validiv Aan zet: Welke leerprincipes en/of scaffolds kunnen jullie onderscheiden? www.e-validiv.be

Validiv-producten E-Validiv Welke leerprincipes en/of scaffolds kunnen jullie onderscheiden? 1. Taalswitchknop → linguistic interdependence hypothesis (Cummins, 1978) transfer (bv. Appel & Schaufeli, 1990; Verhoeven, 1987) code-switching (bv. Ferguson, 2009) -> kennis en vaardigheden in moedertaal worden ingezet bij het leren van tweede taal en van kennis en vaardigheden in die tweede taal door gemeenschappelijke basis voor leren van talen -> wisselwerking tussen beide talen -> = verandering door spreker van ene taal naar andere -> Ferguson (2009): “code-switching as a pedagogic resource in the context of the classroom”

Validiv-producten E-Validiv Welke leerprincipes en/of scaffolds kunnen jullie onderscheiden? 2. Text-to-speech → dual coding theory (Paivio, 1986) redundantieprincipe CTML altijd van toepassing? (Mayer, 2000) input in thuistaal vaak enkel auditief -> info via visuele en auditieve kanaal -> volgens redundantieprincipe is het niet nodig om dezelfde info twee keer te presenteren -> sneller en accurater info verwerken in presentatie bestaande uit animatie aangevuld met audio-uitleg dan leermateriaal waarin tekst van audio-uitleg ook nog extra wordt weergegeven op scherm MR (1) resultaten ander onderzoek (bv. Sombatteera & Kalyuga (2012): audio-uitleg met visueel gepresenteerde kernwoorden en hoofdideeën uit tekst levert betere resultaten op dan enkel sleutelwoorden en (2) in E-Validiv geen animatie -> ook aangegeven door leerkrachten

Validiv-producten E-Validiv Welke leerprincipes en/of scaffolds kunnen jullie onderscheiden? 3. Avatar → pedagogical agent (Moreno & Mayer, 2007: leerproces begeleiden, adviseren, feedback geven = ondersteuning

Validiv-producten E-Validiv Welke leerprincipes en/of scaffolds kunnen jullie onderscheiden? 4. Notitieboekje → organisatie adhv. schematiseren hiërarchie aanbrengen begrippen toepassen persoonlijke theorieën opbouwen

Validiv-producten E-Validiv Welke leerprincipes en/of scaffolds kunnen jullie onderscheiden? 5. Tempobepaling → beperkte capaciteit van werkgeheugen (Sweller & Chandler, 1994) cognitive load beperken, bv. door Continue-button (Moreno & Mayer, 2007)

Validiv-producten Validiv Bagage E-Validiv 4de-5de lj Validiv Bagage Lkr kleuter en lager School-beleidsgids School-team World Factbook Beleid

Validiv-producten Validiv Bagage waarderen ruimte bieden stimuleren ontdekken & zichtbaar maken 4 topics: positief omgaan met talige diversiteit in klas concreet maken Per topic aantal handvatten Screening van eigen handelen in klaspraktijk Inspiratiebron hoe je als leerkracht talige diversiteit in klas vorm kan geven (korte uitleg, praktijkvoorbeelden, tips, links en materialen) Koffer: Talen op een kier - welkomstposter – NikNakboekjes - Ik ken jou, jij kent mij - Lego Lingua)

Validiv-producten Validiv Bagage Talige diversiteit… ONTDEKKEN & ZICHTBAAR MAKEN 1 2 3 4 Ik voorzie bij de aankleding van mijn klaslokaal verwijzingen naar (de) talige diversiteit (van mijn kleuters). Ik zorg ervoor dat (de aanwezige) talige diversiteit in mijn klas zichtbaar is in een variatie aan leermaterialen. Ik probeer om (de aanwezige) talige diversiteit in mijn klas zichtbaar te maken in verschillende leersituaties.

Validiv-producten Validiv Bagage Talige diversiteit… WAARDEREN 1 2 3 4 Ik ga op een positieve manier om met talige diversiteit. Ik waak erover dat leerlingen op een positieve manier omgaan met talige diversiteit. Ik voorzie activiteiten en lesmomenten waarbij waardering en bewondering voor andere talen centraal staan.

Validiv-producten Validiv Bagage Talige diversiteit… RUIMTE BIEDEN 1 2 3 4 Ik laat toe dat mijn leerlingen gebruikmaken van verschillende talen. Ik maak zelf gebruik van de talige diversiteit van mijn leerlingen. Ik bespreek de werking van de klas en de school samen met de leerlingen. Afspraken en regels rond taalgebruik maken hier deel van uit.

Validiv-producten Validiv Bagage Talige diversiteit… STIMULEREN 1 2 3 4 Ik stimuleer de leerlingen om gebruik te maken van hun divers taalgebruik ter ondersteuning van hun eigen leer- en ontwikkelingsproces. Ik ga op zoek naar activiteiten waarbij het diverse taalgebruik van de leerlingen een meerwaarde kan bieden voor het leer- en/of ontwikkelingsproces van de leerlingen. Ik stimuleer de leerlingen zelf iets uit te proberen in een van hun talen. Er mag daarbij al eens iets misgaan.

Validiv-producten Validiv Bagage Voorbeeld 1: Stimuleren Topic 4 Stimuleren Handvat 1: “Ik stimuleer de leerlingen om gebruik te maken van hun divers taalgebruik ter ondersteuning van hun eigen leerproces” Scrol naar beneden

Validiv-producten Validiv Bagage Leerlingen die thuis een andere taal dan het Nederlands of een taalvariant van het Nederlands spreken die ver af staat van het schoolse Nederlands moeten een extra inspanning leveren om uitleg in schools Nederlands te begrijpen. Het is daarom zinvol om - indien mogelijk - nieuwe vaardigheden of kennis (bv. abstracte concepten) eerst aan te brengen in de taal die het kind het best beheerst. Zo ervaart het kind de minste barrières tot de nieuwe kennis en voorkomt men dat het kind een leerachterstand oploopt. Meer uitleg vind je op www.meertaligheid.be. Win tijd en energie door andere talen in te zetten ter ondersteuning! Deze ondersteuning kan je door een leerling laten geven: Voordeel voor de leerling die ondersteuning krijgt: De leerling is weer mee en krijgt de opdracht of de lesinhoud ook nog in het Nederlands te horen. De volgende keer dat eenzelfde of een soortgelijke leerinhoud aan bod komt, zal hij of zij het wellicht wel begrijpen in het Nederlands. Voordeel voor de leerling die ondersteuning geeft: Door een opdracht of lesinhoud te vertalen, wordt de leerling verplicht om de boodschap te herformuleren. Hierdoor zal de leerling die de uitleg geeft zelf ook de boodschap beter begrijpen en onthouden. Voordeel voor de leerkracht:  Het klasverloop kan gewoon verdergaan, er is geen vertraging voor de ganse klas.

Validiv-producten Validiv Bagage: vertaling sec. en hoger onderwijs Bijvoorbeeld: Lln ruimte bieden om aan te geven wat ze niet begrijpen en eventueel vertalen Peer tutoring Groepswerk met afwisseling tussen: Taalhomogene groepjes = lln met dezelfde talige achtergrond → focus op inhoud zonder gehinderd te worden door moeilijkheden om denkprocessen en antwoorden te formuleren Taalheterogene groepjes = lln met verschillende talige achtergrond → in gemeenschappelijke, voor iedereen toegankelijke taal communiceren Voorbeeld 2: De woordenboom Topic 1: Ontdekken en zichtbaar maken Handvat 1: “Ik voorzie in de aankleding van mijn klaslokaal verwijzingen naar talige diversiteit.” Voorbeeld 2: “De woordenboom”

Validiv-producten Validiv Bagage Voorbeeld 2: De woordenboom Topic 1: Ontdekken en zichtbaar maken Handvat 1: “Ik voorzie in de aankleding van mijn klaslokaal verwijzingen naar talige diversiteit.” Voorbeeld 2: “De woordenboom”

Validiv-producten Validiv Bagage In de klas van juf Evita maken de leerlingen vaak gebruik van een woordenboom. Dit is een uit karton gemaakte boom (kan ook een afbeelding zijn) waarbij in de takken van de boom allerlei woorden in verschillende talen omhoog hangen. Deze woorden zijn niet lukraak gekozen, maar zijn sterk afhankelijk van het doel dat men voor ogen heeft. Zo kan het zijn dat de woordenboom gevuld is met veel voorkomende woorden uit het thema waarmee de klas in een bepaalde periode aan het werk gaat. Tip: Zet je activiteiten breed in Gebruik de woordenboom zo breed mogelijk. Zo kan men ook eens met de leerlingen nadenken over gemeenschappelijke begrippen als geluk. Woorden als sjanse, pietzak, gelukzak, ne chansard, een buzze, şanslı, felicidad, mutluluk, szczęście ‘sehed’ … kunnen dan een plaats krijgen in de woordenboom. Tip: Doe een beroep op de deskundigheid van anderen Voor de vertaling kan je een beroep doen op de leerlingen uit de klas, andere leerlingen, collega’s én op ouders.

Validiv-producten Validiv Bagage: vertaling sec. en hoger onderwijs Bijvoorbeeld: Papieren en/of digitale woordenboeken ter beschikking stellen Poster met typische schoolwoorden (bv. beschrijven, conclusie, effect, kenmerk, toenemen, tegenovergesteld) en/of vakwoorden (zie ook ‘Het Posterproject’: http://www.averbode.be/fr/Secundair- onderwijs/Richtingen/Uitgaven-volgens-richting-BSO/Uitgaven-volgens-richting-BSO- Nederlands.html?detail=4818 ) woord + omschrijving toegepast in zin ev. vertaling van omschrijving in aantal talen Leerlingen zelf woordenlijstjes laten maken met sleutelwoorden, vertalingen, pictogrammen, schema’s, foto’s,.. Voorbeeld 2: De woordenboom Topic 1: Ontdekken en zichtbaar maken Handvat 1: “Ik voorzie in de aankleding van mijn klaslokaal verwijzingen naar talige diversiteit.” Voorbeeld 2: “De woordenboom”

Validiv-producten Validiv Bagage: toegang via website Surf naar www.validiv.be Klik op ‘Aanmelden’ in de rechterbovenhoek Gebruikersnaam: student Wachtwoord: UGent2013 Ga naar ‘Onze materialen’ Klik op ‘Bagage Lager Onderwijs’ Klik op ‘Inspiratie Bagage Lager Onderwijs’ en je ziet de topics met onderliggend de handvatten en de voorbeelden Voorbeeld 2: De woordenboom Topic 1: Ontdekken en zichtbaar maken Handvat 1: “Ik voorzie in de aankleding van mijn klaslokaal verwijzingen naar talige diversiteit.” Voorbeeld 2: “De woordenboom”

Validiv - Producten SLO Krachtige leeromgevingen – 28/10/2013 Bedankt voor jullie aandacht!