INTERVISIE 20/11/2008

AGENDA Welkom! Vorming 08-09 : nationaal Vorming 08-09 : provinciaal Resultaten van de bevraging jaarprogramma THEMA: Bednet VSLD: visietekst Diagnostisch verslag dyslexie Diagnostiek Leerzorg (indien nog tijd)

Vorming 07-08 nationaal 12 februari, Schaarbeek, Leerzorg: Ook uw zorg ?! 22 april: Evidence based diagnostiek en behandeling van Leerproblemen (deel II), stichting leerproblemen 6 mei: Verdieping Faire Diagnostiek, De Factorij

Vorming 06-07: provinciaal Intervisies: 4 intervisies (20/11, 22/01, 5/02, 02/04) Provinciale navorming Dyscalculie: Secundair onderwijs: 17 oktober Voorstelling van de publicatie Roeselare, Licht en Ruimte OPVOLGING ?? Dyslexie voor beginners: 13 februari Roeselare, De Spil

Jaarprogramma 08-09 Thema DCD Vormingsmoment van ergotherapeut uit Dominiek Savio, Gits en koppeling aan GON type 4, voorsteldatum: 22 januari 2009, clb Brugge, Thema VSLD Visietekst door L&S Nationaal verschenen in Caleidoscoop Cornoldi – vragenlijst Thema hoogbegaafdheid Oplijsting reeds bestaand materiaal Ervaringen uitwisselen Thema anderstalige nieuwkomers Faire diagnostiek Thema Dyscalculie Opvolging traject in de verschillende centra Thesis dochter Trees Kempinck Thema Leerzorg Opvolging stand van zaken Opvolging diagnostisch materiaal

Thema : Bednet Eva Germeys

Thema: VSLD Tekst opgesteld door nationale werkgroep L&S in Caleidoscoop Vertaling van de SVS Cornoldi (2003) vragenlijst door H. Roeyers, J. Bachot, S. Verté: verkorte Visuospatiële Vragenlijst (2006) Voorbeeldcasus

Thema: VSLD of NLD ? Roeyers onderscheidt 5 verschillende niveaus van diagnosestelling:  Genetisch niveau (vb Fragiele X, syndroom van Down) Neuro-anatomie (fout in de hersenen: vb witte stof disfunctie) Neuro-fysiologie, neurochemie (vb neurotransmitoren) (Neuro-)psychologie (vb IQ, visueel ruimtelijke problemen) Klinisch beeld (vb ASS) Volgens Roeyers kan men spreken van een visueel ruimtelijke stoornis op niveau 4, ahv de cornoldi vragenlijst.

Ghesquière onderscheidt:  Omgeving Biologisch niveau (zie eerste 3 niveau’s van Roeyers)  (Neuro)psychologisch niveau : met een analyse van de sterktes en zwaktes om in de eigenlijke begeleiding rekening mee te houden. Gedragsmatig niveau (= klinisch niveau: beschrijvende definities leerstoornissen en DSM-IV voor psychiatrische stoornissen) Volgens Ghesquière zijn er maar 2 leerstoornissen: dyslexie en dyscalculie, dus geen visueel-spatiële leerstoornis maar wel visual-spatial deficit en dit op het NEUROPSYCHOLOGISCHE NIVEAU.

Diagnostiek moet steeds multifactorieel (op verschillende niveaus) gebeuren. Je kan dus diagnoses gaan stellen op de verschillende niveaus. Verwarring van de diagnostische niveaus zorgt voor pseudo differentiële diagnoses. Wanneer we de definitie en criteria van NLD bekijken dan zien we dat er kenmerken worden beschreven op verschillende niveaus van diagnosestelling. Het is dus een diagnose over de verschillende niveaus heen. M.a.w. een verwarring van diagnostische niveaus. Roeyers en Ghesquière pleit ervoor om aan niveauzuivere diagnostiek te doen!

Ter besluit  De kinderen die nu vaak NLD als diagnose dragen voldoen meestal aan de criteria voor ASS, DCD, dyscalculie (beschrijvende diagnoses), … of een combinatie van diagnoses

SVS SVS = Shortened Visuospatial Questionnaire of Verkorte Visuospatiële Vragenlijst 18 items in te vullen door lkr. op 4-puntenschaal Bedoeld voor kinderen uit lager onderwijs doch onderzoek omvatte ook 13-jarigen 10 items handelen over VSLD 2 items : comorbiditeit ADHD 2 items : comorbiditeit dyscalculie en ASS 4 controle items

Diagnostisch verslag dyslexie Stand van zaken Voorstel

Diagnostisch nieuws Voorstelling P2-dianet Nieuwe tests binnen domein L&S so Gelezen in nieuwsbrief masterplan dyslexie

Diagnostiek 1/ P2- dianet Bij wie bekend?? = forum op het internet waar info over diagnostiek kan uitgewisseld worden. Werkwijze: Je kunt een vraag stellen Je kunt het archief raadplegen

Diagnostiek 2/ Nieuwe tests CELF-4 NL: clinical evaluation of Language Fundamentals, 4de editie, Nederlandse versie. = complete test voor de beoordeling van de taalvaardigheid van kinderen en jongvolwassenen (5 t/m 18 jaar) Interessant om af te nemen voor een WISC-III afname om het VIQ goed te kunnen interpreteren, bijvoorbeeld bij allochtonen.

Diagnostiek 3/ Nieuwe tests CBCL (=screeningsinstrument) Maart tot mei 08, eerste dataverzameling Conclusies intern voorlopig rapport: - veel geslachtsverschillen - jongsten als 1 groep - Vlaamse kinderen vallen reeds met lagere scores in de borderline  Aanwijzingen voor meer differentiëring naar geslacht en leeftijd, en dus onderdiagnosticering! Hopelijk binnenkort Vlaamse normen SDQ (vragenlijst Sterke kanten en mogelijkheden) goed alternatief, te downloaden http://sdqinfo.com/

Diagnostiek 4/ Nieuwe tests Uit nieuwsbrief masterplan dyslexie, november 2008: 2 nieuwe woordleestoetsen Engels en Frans Esther Steenbeek-Planting, Ria Kleijnen en Ludo Verhoeven (2008). Woordleestoets Engels en Woordleestoets Frans. Nijmegen: Expertisecentrum Nederlands.   Bestellen: www.onderwijsuitgaven.nl  (vanaf 10 december)

Leerzorg : stand van zaken Stand van zaken terug te vinden op vclb koepel – intranet Tekst: Nog steeds zorgen om leerzorg – brandpunt, okt 2008

Leerzorg: het ontwerpdecreet in vogelvlucht November 2008 20