Cocreatie in de opsporing Dr. Albert Meijer Universiteit Utrecht

Cocreatie in de opsporing: Perspectief van de wetenschap Albert Meijer Universiteit Utrecht Politieacademie 11 september 2012

Even voorstellen… Bestuurskundige met interesse in innovatie en technologie, werkzaam bij de Universiteit Utrecht Onderzoek gedaan naar Politieonderzoeken.nl, Burgernet en sociale media bij de politie Mijn inbreng in dit symposium: wetenschappelijke achtergronden van cocreatie neerzetten.

Leidende vragen Wat is cocreatie? Waarom is er nu veel aandacht voor cocreatie? Waarom doet de politie aan cocreatie? Waarom doen burgers aan cocreatie? Wat levert cocreatie op? Wat vraagt cocreatie van de politie? Hoe kan de politie verder gaan met cocreatie?

Vraag 1. Wat is cocreatie? We hebben het over Kernpunten: Een geheel aan activiteiten waarbij stakeholders (burgers, bedrijven, overheden) en politie samen betrokken zijn in de productie van veiligheid. Kernpunten: Burgers (en andere stakeholders) zijn geen passieve objecten maar actieve subjecten. Politie deelt de verantwoordelijkheid voor veiligheid met anderen (responsibilisering).

Cocreatie en coproductie Activiteiten van klanten Ideeen van klanten VB: supermarkt VB: modellen van Lego Overheid: participatie in uitvoering van beleid Overheid: meedenken over ontwikkeling van beleid Politie: gerichte informatie over de opsporing Politie: originele ideeen over de opsporing

Maar: in de kern gaat het om hetzelfde Verbreding van burgerparticipatie Niet alleen beleidsontwikkeling maar ook beleidsuitvoering Niet alleen belangen maar ook ideeen

Dimensie (1): actoren bij cocreatie Bedrijven Overheden Maatschappelijke organisaties Burgers

Dimensie (2): mate van cocreatie Meebeslissen Debatteren Debatteren Raadplegen Raadplegen Informeren Informeren Burgers Politie

Dimensie (3): niveau van cocreatie Co-productie Co-management Co-governance Bron: Pestoff (2012)

Dimensie (4): beleidsfasen Cocreatie van de agenda Cocreatie van de besluitvorming Cocreatie van de uitvoering Cocreatie van de evaluatie

Vraag 2: Waarom is er nu zoveel aandacht voor cocreatie? Bestuurlijke ontwikkelingen Overheidscentrisch New Public Management New Public Services Coproductie Bron: Bovaird (2007)

Maatschappelijke ontwikkelingen Maatschappelijke structuur Lokale gemeenschappen Georganiseerde verbanden Netwerken van individuen Maatschappelijke verschuivingen Horizontalisering Toenemend kennisniveau …

Technologische ontwikkelingen Nieuwe media Goedkoop Snel Eenvoudig Plaatsonafhankelijk … Bovenal: Verlagen transactiekosten Maken nieuwe organisatievormen mogelijk

Vraag 3. Waarom doet de politie aan cocreatie? Burgers hebben veel te bieden: Informatie Middelen Capaciteit Legitimiteit Waarde kan zijn: Aanvullend (meer kwaliteit) Vervangend (meer efficiency) Bronnen: Bovaird (2012), Meijer (2011)

Focus op externe organisatie Elinor Ostrom zette het onderwerp op de agenda: Voorheen: versterken interne effectiviteit Coproductie: versterken externe effectiviteit Het belang van externe organisatie verschilt: Noodzaak (bijv. Aangiften) Optie (bijv. Burgernet)

Vraag 4. Waarom doen burgers aan cocreatie? Groepen van redenen: Individueel belang Groepsbelang Publiek belang Vanuit verschillende houdingen: Positieve houding t.o.v. politie Kritische houding Deelname is – vergeleken met andere vormen van participatie – groot en divers.

Ook minder nobele motieven Fun kan een belangrijk factor zijn.

Vraag 5. Wat levert cocreatie op? Baten op verschillende niveaus: Individu Groep Publiek Directe en indirecte effecten Direct: effectiviteit en efficiency Indirect: legitimiteit en sociale cohesie Perverse effecten: Wantrouwende samenleving

Vooral aanwijzingen voor beperkte, positieve effecten Onderzoek is beperkt en gefragmenteerd Bijdrage aan effectiviteit Burgernet Bijdrage aan legitimiteit Weinig aanwijzingen voor efficiency en sociale cohesie Ook weinig aanwijzingen voor perverse effecten

Vraag 6. Wat vraagt cocreatie van de politie? Operationele wijzigingen: Informatieprocessen Werkroutines Personele wijzigingen: Nieuw type van professionaliteit Organiseren van cocreatie als competentie Culturele wijzigingen Interne uitdragen van waarde van cocreatie Extern uitdragen

Vraag 7. Hoe kan de politie verder gaan met cocreatie? Versterken van burgerparticipatie past bij een ‘strong democracy’. Perverse effecten zijn een risico maar geen reden om niets te doen. Cocreatie is een uitdaging voor de politie: dit vergt een cultuurverandering.

Cocreatie als sociale innovatie Cocreatie vraagt om het herstructureren van de relatie tussen politie en samenleving. Belangrijke elementen: Geef innovators een kans. Beoordeel hen op hun expertise en niet op hun positie. Ondersteun individuele netwerken. Een gedeeld perspectief op de relatie tussen politie en samenleving is van belang.

Dank voor uw aandacht!