Rouw in de derde levensfase en de behandeling Gwendoline Horemans, 1TP-AO i.o.v ICT & Bronnenonderzoek www.refdag.nl

Algemeen Rouw = Een van de moeilijkste en meest voorkomende last die oudere mensen te overwinnen hebben. Hierbij gaat het vooral over het verlies van mensen in familie of vriendenkring, als gevolg van dood.  voorbijgaande, pijnlijke, maar noodwendige verwerking van een verlies. Trauma = Een algemene aanduiding voor lichamelijk letsel dat het gevolg is van een ongeluk of geweld, of een psychisch zeer aangrijpende gebeurtenis. www.leerwiki.nl

Specifieke rouwverwerking bij ouderen Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Specifieke rouwverwerking bij ouderen In tegenstelling tot jongeren, want: Achteruitgang van fysieke en mentale capaciteiten Achteruitgang van mobiliteit Inkrimping sociaal netwerk Aantal sterfgevallen stijgt op latere leeftijd Pas na de hulp en ondersteuning van familieleden, begint de eigenlijke rouwverwerking bij ouderen.  Dit leidt tot een eenzame en moeilijke verwerking, omdat er niemand meer is die hen helpt, aangezien ze er van uit gaan dat de oudere, na een aantal weken, weet hoe ze hiermee moeten omgaan.

Het verlies van een dierbare Wederzijdse afhankelijkheid Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Het verlies van een dierbare Wederzijdse afhankelijkheid - Voor dood: beide hebben hun eigen taken binnen het huishouden - Na dood: alle taken op één persoon Teveel taken die in orde gebracht moeten worden Emotioneel nog te beladen om juiste beslissingen te nemen

Vergt doorzettingsvermogen en moed Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Andere dingen doen Overgeblevene ouder moet zich aanpassen aan nieuwe situatie zonder partner Vergt doorzettingsvermogen en moed Als ze hier niet in slagen, zullen ze de rest van hun leven afhankelijk zijn van anderen Aanpassing aan een nieuwe status Echtgenoot – weduwnaar Echtgenote – weduwe Extra teken dat je ‘buitengesloten’ wordt in de maatschappij www.teleac.nl

Doordringen van eenzaamheid Vijfde wiel aan wagen Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Alleen zijn Doordringen van eenzaamheid Vijfde wiel aan wagen Krijgen geen gehoor van familie en omringende Leegte opvullen in hun leven Nieuwe sociale contacten Aanvaarding nieuwe situatie Tederheid - Voor dood: Intimiteit is dagelijkse kost, vooral bij aankleden, verzorgen,… - Na dood: Geen tederheid meer  Geen tederheid van familie of hulpverleners, want niet toepasselijk www.jimmykets.wordpress.com

Nood aan affectie en haptonomie = aanraken en aangeraakt worden Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Seksualiteit Nood aan affectie en haptonomie = aanraken en aangeraakt worden Als ze alleen overblijven, kan dit probleem worden in de rouwverwerking Praktische problemen Regelen van financiële aspecten Maar emoties nog te veel de overhand Niet altijd de juiste beslissingen Verhuizen Verhuizen: ja, nee? Voor- en nadelen afwegen Geef de oudere de tijd om een beslissing te maken, anders voelen ze zich niet op hun gemak www.hln.be

Verschil in rouw tussen een man en een vrouw Weduwen Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Verschil in rouw tussen een man en een vrouw Weduwen Vrouwen leven langer dan mannen Vermijden sociaal contact. Vrouw emotioneel sterker als man, want ervaring in gezin, door vreugde, verdriet, spanningen  Initiatief nemen en contacten leggen voor reïntegratie in maatschappij Weduwnaar Dubbelverlies, want vrouw kwijt en geen ‘service’ meer in huishouden  Snellere reïntegratie in maatschappij door cafés, sport- en hobbyclubs

Betekenis geven aan het verlies Cultuurpatroon Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Betekenis geven aan het verlies Cultuurpatroon Verschillende rituelen in culturen Keuze van ouderen moeten gerespecteerd worden  Eventueel nood aan professionele rouwbegeleiding Het streven naar een doel of doelen Aanmoediging om verder te gaan en te zoeken naar de zin van het leven Meer vrijheid en tijd, waardoor meer tijd om dingen te verwezenlijken die hij vroeger niet kon doen De droom van overledene uitvoeren

Gaan als vrijwilliger aan de slag Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Relaties met anderen Gaan als vrijwilliger aan de slag Voelen zich opnieuw betrokken in het leven Voelen zich waardevol bij het helpen van lotgenoten  Nieuwe contacten, sterker zelfbeeld Het levensverhaal Goede en slechte herinneringen aan dierbare overhouden Om vergiffenis vragen Zorgt ervoor dat zijn geliefde nog dicht bij hem is

Alleen voor zichzelf bedoelt Betekenisloos voor anderen Opluchting Adriaensen M.-C. Als ouderen rouwen. Oudere mensen helpen bij verlies. Lannoo, Tielt, 2005. Het dagboek Emoties neerpennen Alleen voor zichzelf bedoelt Betekenisloos voor anderen Opluchting Het belang van lijden Gelovige Niet-gelovige Gods wil en in Gods handen Geloven niet in extra dimensie Verlies en verdriet maakt deel uit van leven Waarom lijden wij?  Zinvolle betekenis  Geen zinvolle betekenis Oudere moet zelf antwoord zoeken, want zijn pijn en zijn leed!

www.noviomagum.web-log.nl