Leerroute Gabrielschool. Module HGW bijeenkomst 1: 12 februari 2009 Fontys-OSO: Bertine de Vroedt

Autisme Kenmerken, Diagnostiek en oog voor Talent Leerroute Gabrielschool. Module HGW bijeenkomst 1: 12 februari 2009 Autisme Kenmerken, Diagnostiek en oog voor Talent Annelies Akker en Annemarie Jonker Fontys-OSO: Bertine de Vroedt

Uiterlijk waarneembaar gedrag Diagnostische criteria Ijsbergtheorie Uiterlijk waarneembaar gedrag Diagnostische criteria Triade van L. Wing Sensoriële ‘ongewoonheden’ Onderliggende oorzaken Medisch Biologisch Neurologisch Anders ‘brein’ De ijsberg van McLelland (80-er jaren)

Opbouw Wat is Autisme? Kenmerken Verklaringsmodellen Vormen van autisme Talenten

Wat is autisme? Autisme is een aangeboren stoornis in de hersenen. Hierdoor kunnen mensen met autisme informatie niet goed verwerken en hebben zij….

En hebben zij…. Problemen in de communicatie Moeite met contact Moeite om zich in de situatie van anderen in te leven Moeite met veranderingen

Omgaan met mensen met autisme Mensen met autisme hebben moeite met communicatie…. Problemen in het contact maken: - wederkerigheid - delen van gevoelens - oogcontact - communicatie bij spanning - doorpraten over een bepaald onderwerp

Omgaan met mensen met autisme Mensen met autisme hebben moeite met communicatie…. Spreken - doorpraten, spreekdrang - intonatie

Omgaan met mensen met autisme Mensen met autisme hebben moeite met communicatie… Andere communicatie problemen: - taal letterlijk nemen - hoofd- en bijzaken scheiden - van de hak op de tak - vertraagde informatieverwerking

Omgaan met mensen met autisme U kunt mensen met autisme in de communicatie helpen door….. - de toepassing van de 10 seconden regel - te checken of de boodschap is overgekomen - concreet en expliciet te zijn: wat, hoe, waar, wanneer en wie? - kort en duidelijk zijn.

Omgaan met mensen met autisme U kunt mensen met autisme in de communicatie helpen door… - onderwerpen een voor een te behandelen - richtinggevend te zijn - te laten zien wat er gaat gebeuren, gebruik plaatjes, voorwerpen, zet bespreekpunten op papier - afleidende/ overbodige prikkels weg te laten.

Omgaan met mensen met autisme U kunt mensen met autisme helpen door: - afspraken op te schrijven - aan te geven bij het maken van een afspraak dat er een wachttijd kan zijn - geen spreekwoorden te gebruiken - aan te geven wanneer iets “grappig” is bedoeld - U bewust te zijn van mogelijke gevoeligheid voor aanraken

Autisme: talenten Uitstekend geheugen voor visuele informatie Goede detailwaarneming Eerlijk Minder gestuurd door sociale wenselijkheid “Autistische talenten” uitvergroot in mensen als Bill Gates en Albert Einstein.

Autisme: talenten Analytische vaardigheden Doorzettingsvermogen Grote mate van verantwoordelijkheid Sterke motivatie Harde werkers, maken taken af Perfectionistisch Planmatige handelaars Etc!!!

Deel 2 Autisme een Spectrum

Het Spectrum (Kern) Autisme PDD-NOS Asperger Syndroom MCDD Stoornis van Rett Desintegratie stoornis Bron : http://www.mozaiekmm.be/paginas/spectrum.htm

(kern) Autisme De meeste kenmerken van de kern- autistische stoornis zijn bij de andere stoornissen aanwezig, maar hebben ook weer eigen kenmerken en achtergronden (andere genen in het spel).

PDD-NOS PERVASIVE DEVELOPMENTAL DISORDER-NOT OTHERWISE SPECIFIED (PDD-NOS) Pervasieve Ontwikkelings Stoornis

Aspergersyndroom Voornamelijk bij personen met een normale intelligentie. Verbaal sterk

MCDD Multiple-complex Developmental-Disorder. Meervoudig Complex Ontwikkelings Stoornis Specifiek: angst

Syndroom van Rett Afname van verworven vaardigheden Verstandelijke beperking

Desintegratiestoornis van de kinderleeftijd Afname van verworven vaardigheden Verstandelijke beperking

Centrale Coherentie (CC) = verbanden leggen Kenmerkend: Het vermogen om diverse informatie samen te brengen en te integreren, met als bedoeling betekenis te geven aan je ervaringen

Centrale Coherentie Oog voor detail Tekort aan samenhangend denken Bijv. puzzelstukje

Theory of Mind (ToM) = inlevingsvermogen Kenmerkend: De bekwaamheid om gedachten, wensen, intenties enz. toe te schrijven aan zichzelf en andere mensen en op basis daarvan gedrag te kunnen verklaren en voorspellen.

Theory of Mind Missen van sociale informatie. Gedachten en informatie van andere mensen is anders dan die van henzelf

Executieve Functies (EF) Kenmerkend: De bekwaamheid om de eigen focus van aandacht zelf te controleren, waaronder probleemoplossend denken, planning en organisatie, impulsbeheersing,

Executieve functies Moeite met planning en organisatie Moeite met controleren van impulsen Weerstand tegen verandering en “herhaalgedrag”

Met het oog op het hier en nu en de toekomst Heb oog voor de andere belevingswereld van mensen met een autisme spectrum stoornis Wees duidelijk in wat je zegt en doet Pas de omgeving voor de persoon met autisme zo aan dat er rust veiligheid en overzicht ontstaat Heb geduld Verruim je blikveld en kijk naar de mogelijkheden en talenten van mensen met autisme.

Dank u voor uw aandacht