Sociale dumping en deloyale concurrentie Probleemstelling en maatregelen van de huidige regering
Probleemstelling Binnen de Europese Unie vrij verkeer van personen, diensten, goederen en kapitaal: interne markt. Interne markt met verschillend aanbod in verschillende landen: niet overal gelijke lonen en arbeidsvoorwaarden, niet overal gelijke sociale bescherming. Als daar geen ‘buffer’ wordt ingebouwd: open deur voor misbruiken.
Misbruiken als gevolg van vrij verkeer Werknemers uit lage loonlanden worden naar ons land gestuurd om 1/tegen lager dan Belgische lonen en slechtere arbeidsvoorwaarden te werken: – Faillissementen en jobverlies 2/ als schijnzelfstandige te werken: – misbruik van sociale zekerheid, concurrentievervalsing ten opzichte van bonafide werknemers én uitbuiting van buitenlandse werknemers. Ondernemingen kunnen daardoor tegen onmogelijk lage prijzen werken: concurrentievervalsing ten opzichte van bonafide ondernemers.
Belang Grote sense of urgency in tal van sectoren: – Invloed van oneerlijke concurrentie op leefbaarheid ondernemingen en werkgelegenheid enorm – Brengt blijvende schade toe aan kwetsbare sectoren – Bijvoorbeeld: transportsector (Oost-Europa, Azië), bouwsector (Oost-Europa), vleesverwerking (Duitsland), … Zeer tegengestelde reactie bij Europese beleidsmakers: willen vrij verkeer niet begrenzen. Actie, maatregelen moeten van lidstaten zelf komen – Zie ook arrest Limosa.
Regelgeving 2012 Hoofdelijke aansprakelijkheid – Lonen, fiscale en sociale schulden Schijnzelfstandigheid – Sectoriële benadering Detachering – A1 Ter beschikking stelling Controles : gecoördineerde acties starten binnenkort en zullen de komende maanden doorgaan
Oplossingen Hoofdelijke aansprakelijkheid op vlak van lonen. – Probleem: onderaannemers betalen hun personeel te lage lonen. Het personeel is vaak niet-Belg. – Oplossing: na controle door de arbeidsinspectie kan de werknemer of de administratie alle opdrachtgevers aanspreken om het probleem op te lossen of om een correct loon bij te passen.
Oplossingen (2) Wet op de arbeidsrelaties – schijnzelfstandigheid – Probleem: oneerlijke concurrentie en niet correcte verloning en bescherming via schijnzelfstandigheid – Oplossing: in overleg met sociale partners per sector criteria ingevoerd om een weerlegbaar vermoeden van ondergeschiktheid in te voeren.
Oplossingen (3) Detacheringsfraude – Probleem: valse A1-attesten gebruikt om buitenlandse werknemers naar België te sturen voor werkopdrachten – hierdoor is men niet onderworpen aan Belgische sociale zekerheid. – Oplossing: wanneer rechtbanken of sociale inspectiediensten fraude vermoeden kan men A1- attest naast zich neerleggen en toch Belgische sociale zekerheid toepassen.
Oplossingen (4) Verbod op terbeschikkingstelling – Probleem: is door vorige beleidsmakers uitgehold en daardoor zelden toepasbaar. – Oplossing: uitholling ongedaan maken en verbod (met strenge uitzonderingen) terug installeren.
Naast het wetgevende werk Controles op het terrein moeten – Frequenter – Gezamenlijk (met verschillende inspectiediensten, politie, justitie) – Op basis van gekruiste gegevens met risicoselectie (risico op controle ≈ risico op fraude/misbruik) – Met concrete opvolging (onderzoek > vervolging > bestraffing)
Vragen? Contactpunt beleidscel: Beleidscel van de staatssecretaris voor de Strijd tegen Sociale en Fiscale Fraude Kunstlaan 7 – 1000 Brussel